Εγκεφαλικός θάνατος: Πώς πιστοποιείται ότι το θύμα δεν θα συνέλθει - Τι συμβαίνει στον ανθρώπινο οργανισμό
Τραγική ήταν η κατάληξη για τα δύο παιδιά που ανασύρθηκαν χωρίς τις αισθήσεις τους από τον Άραχθο ποταμό το μεσημέρι της Τετάρτης (11.06) και παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών κρίθηκαν εγκεφαλικά νεκρά.
Οι γονείς των παιδιών που έμειναν 20 λεπτά στον βυθό του Άραχθου αποφάσισαν να δωρίσουν τα όργανά τους, δίνοντας ζωή σε ασθενείς που περιμένουν απελπισμένα μόσχευμα.
Τι σημαίνει, όμως, «εγκεφαλικός θάνατος»; Τι συμβαίνει ακριβώς στο σώμα του ανθρώπου που μοιάζει να ζει, αλλά δεν είναι πια εδώ; Ο Ελληνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων, απαντά σ’ αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα.
Εγκεφαλικός Θάνατος
Εγκεφαλικός θάνατος είναι η κατάσταση της μη αναστρέψιμης βλάβης του εγκεφάλου, με απώλεια όλων των λειτουργιών του εγκεφαλικού στελέχους. Είναι παγκοσμίως αποδεκτό ότι αν υπάρχει ανεπανόρθωτη βλάβη του εγκεφαλικού στελέχους, θεωρείται όλος ο εγκέφαλος νεκρός και, ως εκ τούτου ο άνθρωπος είναι νεκρός. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ανώτερες ψυχικές και γνωσιακές λειτουργίες (μνήμη, σκέψη, αντίληψη, κ.α.), καθώς και τα κέντρα ελέγχου ζωτικών λειτουργιών (η αυτόματη αναπνοή, η αρτηριακή πίεση κ.α.). εξαρτώνται και ρυθμίζονται από το «στέλεχος».
Για το λόγο αυτό, ο θάνατος του εγκεφαλικού στελέχους ακολουθείται αναπόφευκτα και ανεπιστρεπτί από το θάνατο ολόκληρου του εγκεφάλου, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ο εγκεφαλικός θάνατος ακολουθείται από τον «σωματικό» θάνατο, δηλαδή το θάνατο όλων των οργάνων του σώματος με ένα μεσοδιάστημα 48-72 ωρών. Στο μεσοδιάστημα αυτό, επέρχεται προοδευτικά η απορρύθμιση όλων των λειτουργιών του οργανισμού.
Αν ο εκλιπών υποστεί εγκεφαλικό θάνατο, ενώ νοσηλεύεται διασωληνωμένος σε ΜΕΘ, τότε μόνο είναι δυνατή η διατήρηση της βιολογικής ζωής των οργάνων με τεχνητά μέσα, ώστε αυτά να μπορούν να ληφθούν προς μεταμόσχευση και να δώσουν ζωή σε άλλους ανθρώπους.
Πώς πιστοποιείται ο εγκεφαλικός θάνατος;
Η πιστοποίηση του εγκεφαλικού θανάτου γίνεται από 3 ιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων (αναισθησιολόγο, νευρολόγο ή νευροχειρουργό και τον θεράποντα ιατρό του ασθενούς) με πολλές ειδικές και αλάνθαστες κλινικές και εργαστηριακές δοκιμασίες και επαναλαμβάνεται μάλιστα 2 φορές μετά από τουλάχιστον ένα 6ωρο από την πρώτη διάγνωση. Στην ομάδα των ιατρών που διαγιγνώσκουν τον θάνατο δεν συμμετέχει ιατρός μεταμοσχευτικής ομάδας, ούτε του ΕΟΜ, διότι η διαδικασία της διάγνωσης του εγκεφαλικού θανάτου είναι ανεξάρτητη από το ενδεχόμενο της Δωρεάς Οργάνων και αποτελεί καθήκον των ιατρών της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ εγκεφαλικού θανάτου και φυτικής κατάστασης;
Στη σοβαρή εγκεφαλική βλάβη ή στη φυτική κατάσταση, δεν λειτουργεί ο φλοιός του εγκεφάλου, ενώ η λειτουργία του εγκεφαλικού στελέχους διατηρείται ικανοποιητική. Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής διατηρεί μεν αυτόματη αναπνοή και καρδιαγγειακή λειτουργία, στερείται όμως συνείδησης.
Στον εγκεφαλικό θάνατο παύει να λειτουργεί το εγκεφαλικό στέλεχος.
Η διάκριση μεταξύ των δύο καταστάσεων είναι ιατρικώς ευδιάκριτη και σε καμία περίπτωση άνθρωποι σε φυτική κατάσταση δεν θεωρούνται νεκροί, άρα ούτε και δυνητικοί δότες οργάνων.
31°
