Βαρηκοΐα - Απώλεια ακοής: Τι την προκαλεί και σε ποιες περιπτώσεις είναι αναστρέψιμη

Aπώλεια ακοής είναι η ολική ή  μερική αδυναμία ακρόασης ήχου από το ένα ή και από τα δύο αυτιά. Τα προβλήματα ακοής συνήθως εμφανίζονται σταδιακά και σπάνια καταλήγουν σε πλήρη κώφωση. Οι αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν σε απώλειας της ακοής είναι αρκετές, όμως σε κάποιες περιπτώσεις η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, τονίζει η Ωτορινολαρυγγολόγος - Χειρουργός Κεφαλής Τραχήλου, ΠαιδοΩΡΛ, επιστημονική συνεργάτης του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ-ΜΗΤΕΡΑ, Ανατολή Παταρίδου.

Οι κύριες κατηγορίες απώλειας ακοής  

α) Βαρηκοΐα αγωγιμότητας (CHL): Εμφανίζεται εξαιτίας μηχανικού προβλήματος στο εξωτερικό ή στο μέσο αυτί. Τα τρία μικροσκοπικά οστά του αυτιού μπορεί να μη μεταφέρουν σωστά τον ήχο ή το τύμπανο μπορεί να μη δονείται σε απόκριση του ήχου. Από τα πιο συχνά αίτια που μπορεί να προκαλέσει αυτό το είδος απώλειας ακοής είναι η συσσώρευση υγρού στο μέσο αυτί (εκκριτική ωτίτιδα). Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας είναι συχνά αναστρέψιμη.

β) Νευροαισθητήρια βαρηκοΐα (SNHL): Συμβαίνει όταν υπάρχει πρόβλημα στο εσωτερικό αυτί. Συχνά παρατηρείται όταν τα μικροσκοπικά τριχωτά κύτταρα του κοχλία (νευρικές απολήξεις), που μεταδίδουν τον ήχο μέσω του αυτιού, τραυματίζονται, νοσούν, δεν λειτουργούν σωστά ή έχουν πεθάνει πρόωρα. Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα δυστυχώς είναι μη αναστρέψιμη.

Από μικτή βαρηκοΐα πάσχουν τα άτομα που έχουν και τις δύο παραπάνω μορφές απώλειας ακοής.

Πότε η απώλεια ακοής είναι αναστρέψιμη

Συσσώρευση κεριού στο αυτί
Το κερί στο αυτί βοηθά στον καθαρισμό και στην προστασία του. Κανονικά τα αυτιά θα καθαρίσουν από μόνα τους. Ωστόσο εάν χρησιμοποιείτε μπατονέτες για να τα καθαρίσετε, μπορεί άθελά σας να σπρώχνετε το κερί πιο βαθιά. Αυτό όμως μπορεί, όταν παράγεται σε μεγάλη ποσότητα, να κολλήσει στο τύμπανο, με αποτέλεσμα να έχετε πρόβλημα στην ακοή. Ο ωτορινολαρυγγολόγος σας μπορεί να σας συστήσει πώς, με μερικές σταγόνες από ειδικά σκευάσματα, θα βοηθήσετε το κερί να βγει έξω. Διαφορετικά αφαιρείται με ασφάλεια στο ιατρείο από τον ειδικό ιατρό.

Μολύνσεις των αυτιών
Στην περίπτωση της μόλυνσης μπορεί να παρατηρήσετε ήπια απώλεια ακοής, σαν να φορούσατε ωτοασπίδες. Η λοίμωξη συμβαίνει συνήθως όταν το αυτί παραμένει υγρό, κάτι που διευκολύνει την ανάπτυξη των βακτηρίων στη συγκεκριμένη ευαίσθητη περιοχή. Αν η λοίμωξη δεν βελτιωθεί από μόνη της, ο ωτορινολαρυγγολόγος μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά για να βοηθήσει στη θεραπεία. Εάν τώρα το παιδί σας παθαίνει συχνά τέτοιες λοιμώξεις, τα λεγόμενα σωληνάκια –μικροί κύλινδροι που τοποθετούνται στο τύμπανο– μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπισή τους. Κάποιοι ιοί, βέβαια, μπορεί να προκαλέσουν απώλεια ακοής.

Αιφνίδια απώλεια ακοής
Συμβαίνει όταν χάνετε ολόκληρη ή μέρος της ακοής σας και είναι συνήθως αναστρέψιμη. Περίπου ένας στους δύο σε αυτή την περίπτωση ανακτά την ακοή του μόνος του, μετά από μία ή δύο εβδομάδες. Και σε αυτή την περίπτωση η επίσκεψη στον ωτορινολαρυγγολόγο είναι απαραίτητη, καθώς είναι ο μόνος που μπορεί με ακρίβεια να κάνει τη διάγνωση και να συστήσει τρόπους αντιμετώπισης.

Μη αναστρέψιμη απώλεια ακοής
Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που η απώλεια ακοής δυστυχώς δεν είναι αναστρέψιμη. Όπως όταν αυτή σχετίζεται με την ηλικία. Είναι σύνηθες να χάνει κάποιος την ακοή του σταδιακά, καθώς γερνά, και επειδή αυτό συμβαίνει αργά, στην αρχή να μην παρατηρήσει κάποια διαφορά. Μπορεί, για παράδειγμα, να μην ακούει καλά στο τηλέφωνο, να θέλει λίγο πιο δυνατά το ραδιόφωνο και την τηλεόραση ή να ζητάει από τους άλλους να επαναλάβουν αυτό που λένε.

Χρόνια έκθεση σε δυνατούς θορύβους
Τις περισσότερες φορές το πρόβλημα προκαλείται από φυσικές αλλαγές στο εσωτερικό αυτί με το πέρασμα των χρόνων. Και η επίπτωση είναι αθροιστική, ανάλογη με τη χρόνια έκθεση σε δυνατούς θορύβους. Μια ολόκληρη ζωή ακρόασης δυνατών θορύβων, όπως η αναπαραγωγή μουσικής μέσω ακουστικών, για παράδειγμα, μπορεί να προκαλέσει φθορές στα αυτιά προϊόντος του χρόνου. Όταν ο θόρυβος καταστρέψει τα τριχίδια των αυτιών, που μας βοηθούν να ακούμε, εκείνα δεν μεγαλώνουν ξανά. Τα ακουστικά βαρηκοΐας βοηθάνε να αντιμετωπιστεί η απώλεια ακοής που σχετίζεται με την ηλικία, που ανά περίπτωση και εξατομικευμένα μπορεί να συστήσει ο ιατρός σας.