Τζόζεφ Πιλάτες: Η ιστορία του ανθρώπου που δημιούργησε έναν από τους πιο δημοφιλείς τρόπους εκγύμνασης και την ειδική καρέκλα Wunda Chair.
Η μέθοδος Pilates είναι από τις πλέον γνωστές στο χώρο της εκγύμνασης και η Wunda Chair είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτή τη μέθοδο. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά κάθε ηλικίας μπορούν να την επιλέξουν για να βελτιώσουν την σωματική τους κατάσταση, ειδικά σε θέματα ενδυνάμωσης και ευλυγισίας. Μια μέθοδος ασφαλής ακόμα και για εγκύους, που την επιλέγουν προκειμένου να βοηθήσουν το σώμα τους να προετοιμαστεί καλύτερα για τον τοκετό. Πώς ξεκίνησε όμως η συγκεκριμένη μέθοδος, πώς προέκυψε η εφεύρεση της Wunda Chair και πώς έφτασε να διδάσκεται σε κάθε γειτονιά του κόσμου;
Ο Τζόζεφ Ουμπέρτους Πιλάτες γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 1883 στη Γερμανία. Ο γεννημένος στην Ελλάδα πατέρας του ήταν μεταλλουργός και λάτρευε τη γυμναστική, στην οποία φρόντισε να μυήσει και τον φιλάσθενο γιο του. Ο Τζόζεφ υπέφερε από άσθμα, ραχίτιδα και ρευματικό πυρετό και αφιέρωσε όλη του τη ζωή στο να βελτιώσει τη φυσική του κατάσταση. Έτσι, εκτός από γυμναστική, ασχολήθηκε επίσης με το body building, το μποξ και τις πολεμικές τέχνες, όπως το ζίου ζίτσου. Μέχρι να φτάσει στην ηλικία των 14 είχε καταφέρει να μεταμορφώσει πλήρως το σώμα και την υγεία του, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο «σύγχρονος» τρόπος ζωής, η κακή στάση σώματος και ο ανεπαρκής τρόπος αναπνοής είναι οι ρίζες της κακής υγείας.
Το 1912 μετακόμισε στην Αγγλία, όπου άρχισε να εργάζεται ως επαγγελματίας μποξέρ, μέλος ομάδας τσίρκου και εκπαιδευτής αυτοάμυνας σε αστυνομικές σχολές και στη Σκότλαντ Γιάρντ. Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι βρετανικές αρχές φυλάκισαν τον Πιλάτες και άλλους γερμανούς πολίτες στο Κάστρο Λάνκαστερ. Κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού του δίδασκε πάλη και αυτοάμυνα στους συγκρατούμενούς του, ενώ παράλληλα μελετούσε γιόγκα και τις κινήσεις των ζώων. Αργότερα, δήλωσε ότι οι ενστικτώδεις κινήσεις των γατών, συγκεκριμένα, ενέπνευσαν πολλές από τις κινήσεις του συστήματος εκγύμνασης που δημιούργησε. Εκεί ξεκίνησε να τελειοποιεί και να διδάσκει το σύστημα ασκήσεων με ελάχιστο εξοπλισμό που αργότερα ονόμασε «Ελεγκτική». Προς το τέλος του Πολέμου, υπηρέτησε σε ένα νοσοκομείο στο Isle of Man, όπου εργαζόταν με ασθενείς που δεν μπορούσαν να περπατήσουν. Τοποθέτησε ελατήρια στα κρεβάτια του νοσοκομείου για να υποστηρίξει τα άκρα των ασθενών, οδηγώντας στην ανάπτυξη του διάσημου εξοπλισμού του, γνωστού ως «Cadillac». Μεγάλο μέρος του εξοπλισμού του, αν και ελαφρώς προσαρμοσμένο, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σήμερα σε πολλά στούντιο Pilates.
Το 1925 του ζητήθηκε να γίνει εκπαιδευτής στο γερμανικό στρατό, όμως εκείνος διαφωνώντας με την πολιτική τους, προτίμησε να μεταναστεύσει στη Νέα Υόρκη. Στο πλοίο γνώρισε τη νοσοκόμα Κλάρα, την οποία αργότερα παντρεύτηκε και μαζί άνοιξαν το πρώτο στούντιο Πιλάτες το 1926 στη Νέα Υόρκη. Ο χώρος διέθετε εξοπλισμό τον οποίο είχε σχεδιάσει ο ίδιος για να βοηθήσει στην αποκατάσταση των ασθενών. Σύντομα έγινε πολύ δημοφιλής, ιδιαίτερα στην κοινότητα του χορού, καθώς πρόσφερε μια ευκαιρία να βελτιώσει κανείς την τεχνική του ή να αναρρώσει από τραυματισμό. Η είδηση διαδόθηκε γρήγορα και πολλοί διάσημοι της εποχής επισκέφτηκαν τον Πιλάτες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται θρύλοι του χορού όπως η Ruth St. Denis, ο Ted Shawn, ο Jerome Robbins, ο George Balanchine και η Martha Graham, καθώς και ο ηθοποιός Jose Ferrer και ο συγγραφέας Christopher Isherwood. Το 1932 δημοσίευσε ένα φυλλάδιο με τίτλο «Η Υγεία Σας» και έπειτα ένα ακόμη με τίτλο «Επιστροφή στη Ζωή μέσω της Ελεγκτικής», το 1945.
Η εφεύρεση της Wunda Chair
Την ίδια χρονιά δημιούργησε και την –διάσημη πλέον- Wunda Chair, μία από τις πρώτες συσκευές με ελατήρια προσαρμοσμένα σε ένα πεντάλ. Ουσιαστικά, εφευρέθηκε από τον Πιλάτες, ως η πρώτη συσκευή εκγύμνασης στο σπίτι αφού μετατρέπεται και σε απλή καρέκλα, ενώ πολλές ασκήσεις μπορούν να εκτελεστούν σε διάφορες θέσεις. Φορητή και με μικρό όγκο, τα πρώτα μοντέλα μπορούσαν να αναποδογυριστούν και να χρησιμοποιηθούν ως πολυθρόνες που δεν θα φαινόντουσαν παράταιρες σε ένα σαλόνι της εποχής. Οι μεταγενέστερες εκδοχές της καρέκλας περιλάμβαναν ένα πεντάλ που προσέφερε περισσότερες επιλογές αντίστασης. Οι αποσπώμενες πλαϊνές λαβές μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε ασκήσεις ορθοστασίας . Τότε όπως και τώρα, η καρέκλα Wunda προσφέρει μια ποικιλία ασκήσεων σε μικρό χώρο. Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις των ελατηρίων σημαίνουν ότι μπορεί να κάνεις κανείς μια αποτελεσματική προπόνηση σε ολόκληρο το σώμα, σε σύντομο χρονικό διάστημα, χωρίς να σταματάει κάθε τόσο για να αλλάζει εξοπλισμό.
Ο Πιλάτες δίδαξε τη μέθοδό του στη Νέα Υόρκη για περισσότερα από 40 χρόνια και εκπαίδευσε αρκετούς μαθητές που όχι μόνο εφάρμοσαν τη δουλειά του στη ζωή τους, αλλά έγιναν και οι ίδιοι δάσκαλοι της μεθόδου Pilates. Αυτή η πρώτη γενιά δασκάλων που εκπαιδεύτηκαν απευθείας από τον Τζόζεφ, ανάμεσά τους και η συζυγός του Κλάρα, αναφέρονται συχνά ως «Pilates Elders». Η άσκηση που ήταν γνωστή ως «Ελεγκτική» κατά τη διάρκεια της ζωής του, μετονομάστηκε τελικά σε μέθοδος Pilates μετά το θάνατό του το 1967 και συνέχισε να διαδίδεται μέσα από τα κείμενα και τους μαθητές του.
