Δέρμα: οδηγίες για προστασία από το κρύο

Τις τελευταίες ημέρες η περιβαλλοντική θερμοκρασία στη χώρα μας παρουσίασε κατακόρυφη πτώση, με αλλεπάλληλα ψυχρά μέτωπα να την πλήττουν το ένα μετά από το άλλο. Όσοι είναι εξοικειωμένοι με τις χαμηλές θερμοκρασίες γνωρίζουν καλά ότι το δριμύ ψύχος μπορεί να προκαλέσει έντονα προβλήματα στο δέρμα, τόσο στο πρόσωπο και στα άκρα, όσο και στο σώμα.

Ξηρότητα, απολέπιση, μερικές φορές «σκασίματα» και πληγές είναι το επακόλουθο, εάν δεν φροντίσετε εγκαίρως και σωστά το δέρμα σας. Τα συμπτώματα αυτά στην καλύτερη περίπτωση είναι ενοχλητικά, σε κάποιες όμως περιπτώσεις μπορεί να προκαλούν έντονο κνησμό, να είναι επώδυνα και να οδηγούν σε επιμολύνσεις.

Ο δρ Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική) παρέχει μερικές συμβουλές που μπορεί να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε υγιές και καλά ενυδατωμένο το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος.

1. Αλλάξτε τις συνήθειές σας. Το ζεστό νερό μοιάζει με ιδανικό αντίδοτο για το κρύο, αλλά στην πραγματικότητα αφαιρεί από το δέρμα το φυσικό λίπος του (το σμήγμα) και διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία,  με επακόλουθο αυξημένη απώλεια υγρασίας. Η έλλειψη υγρασίας, όμως, είναι κύρια αιτία ξηροδερμίας. Για να την αποφύγετε, να πλένετε τα χέρια σας και να κάνετε μπάνιο με χλιαρό νερό και όχι με ζεστό ή, χειρότερα ακόμα, καυτό. Δεν πρέπει επίσης να το παρακάνετε με το μπάνιο: φροντίστε να είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομο.

2. Προσέξτε τα σαπούνια σας. Αν το δέρμα σας είναι επιρρεπές στην ξηροδερμία τον χειμώνα, καλό είναι να το καθαρίζετε με μη-ερεθιστικά καθαριστικά ή ακόμα και καθαριστικά προϊόντα χωρίς σαπούνι. Τα προϊόντα αυτά φέρουν την επισήμανση non-soap και αποτελούνται από ήπια συστατικά. Περιέχουν επίσης ελάχιστα αρώματα, με αποτέλεσμα να μην ερεθίζουν το δέρμα.

3. Αλλάξτε την υδατική σας. Το δέρμα χρειάζεται εντατική ενυδάτωση τον χειμώνα για να διατηρηθεί υγιές. Ωστόσο όλες οι υδατικές κρέμες και λοσιόν δεν είναι εξίσου αποτελεσματικές. Τον χειμώνα είναι πιο αποδοτικές οι πιο ενισχυμένες ενυδατικές κρέμες. Αν όμως έχετε ευαίσθητο δέρμα, επιλέξτε μια υδατική κρέμα χωρίς άρωμα ή λανολίνη. Να αλείφετε το δέρμα σας με την κρέμα αμέσως μόλις πλυθείτε, είτε είναι κρέμα σώματος είτε για τα χέρια. Αν πάντως πρέπει να έχετε συχνά τα χέρια σας στο νερό, καλό είναι να φοράτε και προστατευτικά, αδιάβροχα γάντια.

4. Προστατευθείτε από τα στοιχεία της φύσης. Ο άνεμος, το ψύχος και ο ήλιος είναι εχθροί του δέρματος. Όταν φυσάει αέρας, να καλύπτετε όσο μπορείτε το πρόσωπό σας και να βάζετε στα χείλη πολύ λιπαρό lipbalm. Προστατεύστε ακόμα περισσότερο το πρόσωπό σας αλείφοντάς το με κρέμα που θα περιέχει κεραμίδια (ceramides). Τα κεραμίδια είναι ένα είδος σύνθετων λιπιδίων. Να θυμάστε ότι ο κρύος αέρας δεν έχει αρκετή υγρασία, γι' αυτό ξεραίνει το δέρμα.

Αντίστοιχα, όταν κάνει πάρα πολύ κρύο, καλό είναι να μην εκτίθεστε καθόλου στο ψύχος. Αν πρέπει οπωσδήποτε να βγείτε έξω, ντυθείτε ζεστά, σε στοιβάδες, βάζοντας οπωσδήποτε γάντια, κασκόλ και σκούφο που θα καλύπτει και τα αυτιά σας. Αν τυχόν βραχείτε, πρέπει αμέσως να αλλάξετε ρούχα, διότι υπάρχει κίνδυνος ακόμα και για κρυοπαγήματα.

Μην ξεχνάτε επίσης να προστατεύετε το δέρμα σας από την ηλιακή ακτινοβολία. Ακόμα κι όταν έχει συννεφιά, ένα μέρος της φθάνει έως την επιφάνεια της γης, απλώς δεν είναι ορατή. Επομένως, βεβαιωθείτε ότι η κρέμα προσώπου που χρησιμοποιείτε, εκτός από λιπαρή για να προστατεύει το δέρμα από την ξηρότητα, είναι και αντηλιακή. Ιδανικά η κρέμα σας πρέπει να έχει SPF τουλάχιστον 30. Μην παραλείπετε να αλείφετε με αυτήν και τη μύτη, τα αυτιά και τον λαιμό σας.

5. Προσέξτε την υγρασία και τη θερμοκρασία του σπιτιού σας. Το σπίτι σας πρέπει να είναι ζεστό, αλλά όχι υπερβολικά πολύ. Οι 20 βαθμοί Κελσίου θεωρούνται ως ιδανική θερμοκρασία για να νιώθουμε άνετα στους κλειστούς χώρους, ενώ τις ώρες του ύπνου η θερμοκρασία πρέπει να είναι λίγο πιο χαμηλή. Δυστυχώς, όμως, δεν είναι εύκολο να διατηρείται το σπίτι στους 20 βαθμούς τον χειμώνα. Επιπλέον, κανείς δεν πρέπει να εκτίθεται σε μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας όταν βγαίνει έξω. Δεδομένου, λοιπόν, ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται καλά σε θερμοκρασίες 17-22 βαθμών Κελσίου, φροντίστε να προσαρμόζετε την θερμοκρασία στο σπίτι σας αναλόγως με το πόσο κρύο κάνει έξω. Όσο πιο χαμηλή είναι η θερμοκρασία εκτός σπιτιού, τόσο πιο κοντά στους 17 βαθμούς Κελσίου πρέπει να διατηρείτε τη θερμοκρασία μέσα στο σπίτι σας. Μην παραλείψετε επίσης να ελέγξετε την υγρασία του σπιτιού. Η κεντρική θέρμανση συνήθως μειώνει την περιβαλλοντική υγρασία, με συνέπεια να ευνοείται η ξηροδερμία. Αν στο σπίτι σας έχετε πολύ χαμηλή υγρασία, μπορεί να χρειασθεί να τοποθετήσετε κάποιον υγραντήρα.

6. Μην φοράτε κατάσαρκα μάλλινα ρούχα. Μπορεί να είναι ζεστά, αλλά προκαλούν ερεθισμό στο δέρμα. Προτιμότερο είναι να φοράτε πρώτα ένα ρούχο από φιλικό προς το δέρμα υλικό (π.χ. βαμβάκι) και ύστερα τα μάλλινα. Πάνω απ' όλα να θυμάστε πως θα ζεσταθείτε καλύτερα αν είστε ντυμένοι σε στοιβάδες. Εάν πρόκειται να κυκλοφορήσετε εκτός σπιτιού, η τελευταία στοιβάδα πρέπει να είναι αντιανεμική και αδιάβροχη. Όσον αφορά τα παπούτσια σας, αυτά πρέπει να είναι ζεστά και αδιάβροχα, εάν βρέχει ή χιονίζει.

7. Φροντίστε τις δερματοπάθειές σας. Αν έχετε ακμή, αποφύγετε τα λιπαρά, φαγεσωρογόνα καλλυντικά για το δέρμα. Αν πάσχετε από ψωρίαση ή έκζεμα, αποφύγετε τις κρέμες με αρώματα και συντηρητικά. Καλό είναι να συμβουλευθείτε τον δερματολόγο σας, για να σας συστήσει τα κατάλληλα χειμερινά προϊόντα για εσάς, ανάλογα με την δερματοπάθεια που τυχόν έχετε.

8. Μην βγαίνετε έξω με νωπό δέρμα. Πολλοί άνθρωποι βγαίνουν έξω με νωπά μαλλιά ή χέρια, αλλά αν το κάνετε αυτό ευνοείτε ακόμα περισσότερο την ξηρότητα και στα δύο. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, μην γλείφετε τα χείλη σας για να τα ενυδατώσετε, αλλά να χρησιμοποιείτε το κατάλληλο lipbalm.

9. Μειώστε την απολέπιση. Αν το δέρμα σας είναι ξηρό, καλό είναι να μην κάνετε απολέπιση για λίγο καιρό, διότι ήδη ο φυσικός φραγμός του δέρματος έχει υπονομευθεί εξαιτίας της ξηρότητας και του κρύου. Αν, όμως, το δέρμα σας είναι καλά ενυδατωμένο, μπορείτε να κάνετε απολέπιση, αλλά πιο αραιά απ' ό,τι το καλοκαίρι. Μία φορά την εβδομάδα είναι υπεραρκετή. Μην παραλείψετε όμως μετά να ενυδατώσετε καλά το δέρμα σας.