Health & Fitness

Οι Γιατροί του κόσμου στην οδό Σαπφούς

Υπηρεσίες υγείας για όλους, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, στο Πολυϊατρείο των Γιατρών του Κόσμου

Τάκης Σκριβάνος
ΤΕΥΧΟΣ 756
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Τάσος Υφαντής, επιχειρησιακός διευθυντής των Γιατρών του Κόσμου μιλάει στην Athens Voice για το ανοιχτό πολυιατρείο στην οδό Σαπφούς.

Στην οδό Σαπφούς, η οποία προφανώς πήρε το όνομά της από την αρχαία Λέσβια ποιήτρια, μοιράζεται το κυτίο αξιοπρέπειας: Για τις έγκυες γυναίκες περιλαμβάνει σερβιέτες, υλικό ατομικής υγιεινής, εσώρουχα. Για τα νεογνά, πάνες, μωρομάντιλα, βρεφικό γάλα. Η οδός Σαπφούς βρίσκεται πίσω από την πλατεία Κουμουνδούρου και στο νούμερο 12 στεγάζεται το ανοιχτό πολυιατρείο των Γιατρών του Κόσμου

Τι σημαίνει ανοιχτό; «Ότι σκοπός μας είναι να παρέχουμε υπηρεσίες υγείας για όλους, μέσα σε ένα πλαίσιο που φιλοξενεί και αποδέχεται, χωρίς όρους και προϋποθέσεις», λέει ο Τάσος Υφαντής, επιχειρησιακός διευθυντής των Γιατρών του Κόσμου. Το πολυιατρείο λειτούργησε για πρώτη φορά σε ένα μικρό χώρο στην πλατεία Βάθη το 1997 και από το 2003 μετεγκαταστάθηκε στο κτίριο της οδού Σαπφούς, το οποίο είναι ιδιόκτητο. Σήμερα έχει παιδιατρικό τμήμα, καρδιολογικό, τμήμα γενικής ιατρικής, γυναικολογικό και οδοντιατρικό, υπηρεσίες ψυχικής υγείας, καθώς και ένα φαρμακείο. Εδώ παρέχουν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά 32 γιατροί, ανάλογα με το διαθέσιμο χρόνο τους, έτσι το πρόγραμμα βγαίνει κάθε εβδομάδα, αναρτάται στην ιστοσελίδα των Γιατρών του Κόσμου και κοινοποιείται στους φορείς με τους οποίους συνεργάζεται, δηλαδή με τον Δήμο Αθηναίων, υπνωτήρια, κέντρα ημέρας κ.ά.

©Mdm Greece

Οι επισκέψεις γίνονται με ραντεβού. Πηγαίνει ο ενδιαφερόμενος στην υποδοχή και κλείνει ένα ραντεβού, για να μην υπάρχει συγχρωτισμός, ενώ γίνεται σε όλους θερμομέτρηση. «Εννοείται όμως ότι μια επείγουσα κατάσταση, π.χ. ένα ανοιχτό τραύμα, θα εξυπηρετηθεί, με την έννοια ότι θα παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες και θα κληθεί ΕΚΑΒ για να μεταφερθεί σε νοσοκομείο. Χωρίς ραντεβού δεχόμαστε πάντα παιδιά και έγκυες γυναίκες», επισημαίνει ο κ. Υφαντής. Την περίοδο του lockdown πήγαιναν οι ίδιοι οι Γιατροί του Κόσμου στους ωφελούμενους. Το τελευταίο εξάμηνο το πολυιατρείο επισκέπτονται περίπου 35 με 40 άνθρωποι την ημέρα  – και λίγοι περισσότεροι τις Πέμπτες, όταν λειτουργεί και το Check Point του συλλόγου οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» για ένα γρήγορο τεστ HIV και ενημέρωση για λοιμώδη νοσήματα.

©MdM Greece

Περισσότεροι από τους μισούς επισκέπτες του πολυιατρείου είναι παιδιά. Το παιδιατρικό τμήμα λειτουργεί καθημερινά, αναλαμβάνοντας τον εμβολιασμό, τη συμπλήρωση του βιβλιαρίου υγείας που πολλές φορές έχει χαθεί, τα απαραίτητα χαρτιά για την εγγραφή στο ελληνικό σχολείο. Περίπου το 35% είναι Έλληνες. «Πρόκειται για επιβαρυμένο πληθυσμό, για άστεγους, για ανθρώπους που ζουν σε ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης ή για πολύ φτωχά νοικοκυριά. Συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε πρόβλημα με τον ελληνικό πληθυσμό, γιατί αν εξαιρέσουμε τους δήμους η ελληνική Πολιτεία δεν έχει μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη στέγη. Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν σε σπίτια χωρίς νερό, με ένα εισόδημα των 300 ευρώ το μήνα. Αυτοί οι άνθρωποι θα σκεφτούν πρώτα απ’ όλα να φάνε, η υγεία θα μπει σε δεύτερο ή σε τρίτο πλάνο, έτσι εδώ μας έρχονται ήδη πολύ ταλαιπωρημένοι», σημειώνει ο Τάσος Υφαντής.

©MdM Greece

Στην υποδοχή του πολυιατρείου υπάρχουν διερμηνείς σε φαρσί, αραβικά, γαλλικά, που μιλούν οι μετανάστες από τη Βόρεια και την Υποσαχάρια Αφρική, αλλά και σε άλλες γλώσσες. Όταν έρθει κανείς εδώ, πρώτα θα συναντήσει την κοινωνική υπηρεσία, η οποία θα αξιολογήσει την κατάστασή του και θα καταγράψει και τις άλλες του ανάγκες, όπως τη στέγαση, την υλική βοήθεια, διοικητικά έγγραφα που μπορεί να έχουν χαθεί, ψυχολογική βοήθεια, διασύνδεση με υπηρεσίες, ενημέρωση για προγράμματα απασχόλησης και εκπαίδευσης. 

Πανδημία και μετανάστες

Τώρα με την πανδημία λέγεται ότι ένας μεγάλος αριθμός αυτών που νοσούν είναι μετανάστες. Ο κ. Υφαντής τονίζει ότι «δεν θα πρέπει να δαιμονοποιείται ούτε η νόσος ούτε οι άνθρωποι. Επιδημίες και λοιμώδη νοσήματα υπήρχαν πάντα, όπως πάντα υπήρχαν και άνθρωποι που μετακινούνταν. Και μην ξεχνάμε ότι ένας άστεγος ή ένας άνθρωπος που μένει σε ακατάλληλες συνθήκες εάν νοσήσει είναι περισσότερο ευάλωτος στο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα υγείας του, το οποίο έρχεται να προστεθεί στα υπόλοιπα προβλήματά του». 
Το τμήμα γενικής ιατρικής, όπως και το παιδιατρικό, λειτουργούν καθημερινά. Το καρδιολογικό δύο φορές την εβδομάδα όπως και το γυναικολογικό, όπου εκτός από τον εθελοντή γυναικολόγο, μία μαία παρακολουθεί την πορεία της εγκυμοσύνης κάποιας γυναίκας. Είναι συχνό το φαινόμενο να έρχεται μια έγκυος στο πολυιατρείο σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, στον πέμπτο ή στον έκτο μήνα της, χωρίς να έχει γίνει κανένας έλεγχος μέχρι τότε. Τρεις φορές την εβδομάδα λειτουργεί το οδοντιατρικό τμήμα, το οποίο αναλαμβάνει κυρίως ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά και άστεγο πληθυσμό. Υπάρχουν γιατροί και άλλων ειδικοτήτων που καλύπτουν κάποιες χρόνιες παθήσεις, ακτινολόγος, νευρολόγος, πνευμονολόγος κ.ά., ενώ το φαρμακείο είναι σε θέση να καλύψει κάποιες βασικές ανάγκες για επείγουσες χρόνιες περιπτώσεις. 

©MdM Greece

Ένας από τους στόχους του Πολυϊατρείου είναι η διασύνδεση με το Εθνικό Σύστημα Υγείας, όταν είναι δυνατόν, γιατί, για παράδειγμα, έναν άνθρωπο χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα θα τον δεχτεί ένα νοσοκομείο για κάτι επείγον, όμως δεν μπορεί να κλείσει προγραμματισμένο ραντεβού. Αλλά και για όσους έχουν πρόσβαση τα πράγματα δεν είναι εύκολα, είτε γιατί μπορεί να έχουν χάσει τα χαρτιά τους, είτε επειδή τα ραντεβού μπορεί να κλείνονται για μήνες μετά, ακόμα περισσότερο τώρα με την πανδημία, είτε λόγω της γραφειοκρατίας. Επίσης, είναι και τα χρήματα. Για μια απλή νοσηλεία μίας ημέρα ο ΕΟΠΥΥ αποτιμά το κόστος ανά νοσηλευόμενο ασθενή σε 72 ευρώ. Η Πολιτεία δίνει για όλα τα νοσοκομεία 1.000.000 ευρώ ετησίως, για τις ευάλωτες ομάδες. Μπορεί, δηλαδή, μια μεγάλη κλινική ενός γενικού νοσοκομείου να έχει στον ετήσιο προϋπολογισμό της 20.000 - 40.000 ευρώ για τις ευάλωτες ομάδες. Αυτά τα χρήματα, όμως, μπορεί να επαρκούν μόλις για ένα μεγάλο χειρουργείο, έτσι εκ των πραγμάτων, πολλές φορές, δεν υπάρχει πρόσβαση στο ΕΣΥ για όλες τις ευάλωτες ομάδες. «Να μην ξεχνάμε όμως», λέει ο κ. Υφαντής, «ότι εκτός από τα χρήματα και τους νόμους υπάρχει και το Σύνταγμα και δεν γίνεται να βάζουμε στη ζυγαριά, ή να συγκρίνουμε, τη δημόσια υγεία και τα ανθρώπινα δικαιώματα διότι η Υγεία είναι θεμελιώδες και καθολικό ανθρώπινο δικαίωμα».