Health & Fitness

Η ψωρίαση σήμερα

Ο Παντελή Παναγάκης, διευθυντής ΕΣΥ στο Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός» μιλάει για τη νόσο και τη θεραπευτική της προσέγγιση

A.V. Guest
ΤΕΥΧΟΣ 672
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η ψωρίαση είναι μια φλεγμονώδης νόσος που προκαλείται μέσω διαταραχής της φυσικής ανοσίας. Με τα σημερινά δεδομένα η ψωρίαση θεωρείται μια συστηματική νόσος που περικλείει δερματικές βλάβες, συχνά συμμετοχή των αρθρώσεων με τη μορφή της ψωριασικής αρθρίτιδας και χαρακτηριστικά συνοδά νοσήματα. Αποτελεί μία χρόνια υποτροπιάζουσα πάθηση, η οποία ποικίλλει ως προς τη βαρύτητα από ελάσσονες εντοπισμένες πλάκες έως πλήρη κάλυψη του σώματος. Η ψωρίαση κατά πλάκας είναι ο πιο συχνός τύπος ψωρίασης. Σχεδόν το 80% των ατόμων που αναπτύσσουν ψωρίαση έχουν ψωρίαση κατά πλάκας, η οποία εμφανίζεται με τη μορφή ερυθηματωδών πλακών που καλύπτονται από χαρακτηριστικά αργυρόχρωα λέπια. Οι συχνότερες θέσεις εντόπισης των ανωτέρω βλαβών είναι οι αγκώνες, τα γόνατα και το τριχωτό της κεφαλής. Οι χαρακτηριστικές αυτές βλάβες του δέρματος αποτελούν μία δυσάρεστη εικόνα και έχουν σημαντική αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής των ασθενών.

Η νόσος είναι πολυπαραγοντική με κληρονομική προδιάθεση και ανοσολογική συσχέτιση, ενώ διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες, π.χ. τραύμα, λοίμωξη ή φαρμακευτικές αγωγές, μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για την εμφάνιση της νόσου στα άτομα με προδιάθεση.

Υπολογίζεται ότι η ψωρίαση αφορά το 1%-2% του γενικού πληθυσμού – περισσότεροι από 120 εκατομμύρια άνθρωποι- σε όλο τον κόσμο. Η νόσος παρουσιάζεται εξίσου και στα δύο φύλα. Μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες αλλά είναι σπάνια στην παιδική ηλικία και πιο συχνή στους ενήλικες. Η έναρξη της νόσου φαίνεται να έχει δύο κορυφώσεις: Μεταξύ των ηλικιών 30-39 και μεταξύ 50-69 ετών. Η κληρονομικότητα συμμετέχει στην εμφάνιση ψωρίασης, αν και τα παιδιά ενός γονιού με ψωρίαση μπορεί να μην την εμφανίσουν ποτέ.

Επιπρόσθετα, έως και το 30% των ασθενών με ψωρίαση μπορεί να αναπτύξουν ψωριασική αρθρίτιδα. Η ψωριασική αρθρίτιδα, η οποία επίσης οφείλεται στη διαταραγμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού, χαρακτηρίζεται από διόγκωση και ευαισθησία των αρθρώσεων καθώς και από χαρακτηρηστική πρωινή δυσκαμψία. 

Οι αντιδράσεις του κοινωνικού περίγυρου στην εικόνα του δέρματος με τις χαρακτηριστικές βλάβες, οδηγούν πολλούς ασθενείς σε απομόνωση και σε αυξημένη συχνότητα εμφάνισης άγχους, ακόμη και κατάθλιψης. Σε διάφορες μελέτες φαίνεται ότι σχεδόν 6 στους 10 ασθενείς έχουν πρόβλημα με την ερωτική τους ζωή λόγω της ψωρίασης, ενώ ο 1 στους 3 αισθάνεται ότι οι άλλοι τον αποφεύγουν στη διάρκεια περιόδων έξαρσης της νόσου. Σχεδόν όλοι, εξάλλου, έρχονται συστηματικά αντιμέτωποι με την άγνοια του κόσμου.

Η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική, ούτε οφείλεται σε κάποιο ιό ή μικρόβιο. Επίσης δεν είναι κάτι παροδικό, έχει χρόνια πορεία με χαρακτηριστικές υφέσεις και εξάρσεις. Μέχρι σήμερα η νόσος δεν θεωρείται ιάσιμη, αλλά με τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές οι ασθενείς μπορούν να επιτύχουν μεγάλες περιόδους ύφεσης.

Θεραπευτική προσέγγιση της ψωρίασης
Παρόλη την μη ύπαρξη ριζικής θεραπείας της νόσου σήμερα διατίθεται μια σειρά από αποτελεσματικές κατασταλτικές θεραπείες. Η ήπια ψωρίαση αντιμετωπίζεται κυρίως με τοπικά σκευάσματα (τοπικά ανάλογα Βιταμίνης D, κορτικοστεροειδή), ενώ για τη μέτρια και σοβαρή ψωρίαση ενδείκνυνται οι συστηματικές θεραπείες.

Η θεραπευτική φαρέτρα της ψωρίασης έχει εμπλουτιστεί τα τελευταία χρόνια με την εμφάνιση νέων στοχευμένων θεραπειών, των Βιολογικών παραγόντων καθώς και την Απρεμιλάστη, μια νέα από του στόματος χορηγούμενη θεραπεία. Οι θεραπείες αυτές παρουσιάζουν μακροχρόνια αποτελεσματικότητα και σταθερό προφίλ ασφάλειας, ενώ βασικό τους πλεονέκτημα είναι ο έλεγχος της ψωρίασης και των συννοσηροτήτων που σχετίζονται με αυτή. Πρέπει να τονιστεί ότι είναι σημαντικό ο ψωριασικός ασθενής να αντιμετωπίζεται ολιστικά από τον θεράποντα ιατρό του και οι διάφοροι παράγοντες κινδύνου να αναγνωρίζονται και να αντιμετωπίζονται εγκαίρως.