Η σχιζοφρένεια είναι μια πολύπλοκη και χρόνια ψυχική διαταραχή στην ανάπτυξη της οποίας παίζουν ρόλο τόσο γενετικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Είναι μια νόσος που μπορεί να αφορά τον οποιοδήποτε ανεξαρτήτως καταγωγής, κοινωνικοοικονομικής και πολιτισμικής κατάστασης.
Χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων όπως ψευδαισθήσεις, παραληρητικές ιδέες, αποδιοργάνωση λόγου, σκέψης ή συμπεριφοράς, μειωμένη ικανότητα στοχοκατευθυνόμενης δράσης, απάθεια ή έλλειψη κινήτρου και γνωστικά ελλείμματα και μπορεί να επηρεάσει ουσιαστικά όλες τις πτυχές της ζωής των πασχόντων. Εξαιτίας αυτών των συμπτωμάτων, τα άτομα με σχιζοφρένεια μπορεί να δυσκολεύονται στην αλληλεπίδρασή τους με τους άλλους και ίσως αποτραβιούνται από τις καθημερινές δραστηριότητες και τον εξωτερικό κόσμο.
Η φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με ψυχοκοινωνικού τύπου παρεμβάσεις μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να ελέγχουν ικανοποιητικά τα συμπτώματά τους. Οι φαρμακευτικές αγωγές, όμως, που λαμβάνονται καθημερινά απαιτούν υψηλή συμμόρφωση, οδηγώντας συχνά και λόγω της φύσης της νόσου σε ανεπαρκή τήρηση της θεραπείας.
Η ανεπαρκής τήρηση ή η διακοπή της θεραπείας με τις αγωγές που λαμβάνονται καθημερινά παραμένει ένα σημαντικό πρόβλημα, καθώς εκτιμάται ότι έως και 89% των ασθενών με σχιζοφρένεια δεν τηρούν ή τηρούν εν μέρει τη φαρμακευτική αγωγή τους.
Νέα προοπτική στη θεραπεία της σχιζοφρένειας
Η εξέλιξη της φαρμακευτικής έρευνας φέρνει σήμερα νέα προοπτική στη θεραπεία της σχιζοφρένειας, δίνοντας τη δυνατότητα στους ασθενείς με σχιζοφρένεια να έχουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία και καλύτερη ποιότητα ζωής, απαλλαγμένοι από το άγχος της συχνής λήψης της φαρμακευτικής αγωγής.
Οι δυνατότητες τήρησης της αγωγής αυξάνονται πλέον σημαντικά, καθώς η συχνότητα λήψης της αγωγής μειώνεται ακόμα περισσότερο μέσα στο διάστημα ενός έτους. Μέχρι σήμερα οι αγωγές μακράς δράσης απαιτούσαν λήψη από 26 ως 12 φορές το χρόνο. Η κυκλοφορία των άτυπων Αγωγών Μακράς Δράσης επέφερε σημαντική πρόοδο στη θεραπεία της σχιζοφρένειας καθώς συμβάλλουν στην τήρηση της θεραπείας, εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά διακοπής της αγωγής και επανεισαγωγών στο νοσοκομείο, αλλά και χαμηλότερο κίνδυνο υποτροπών συγκριτικά με τις αγωγές που λαμβάνονται καθημερινά και συχνά παραπάνω από μια φορά την ημέρα.
Πρωταρχικοί στόχοι της θεραπείας είναι η μείωση ή η εξάλειψη των συμπτωμάτων, η πρόληψη των υποτροπών, η παράταση της διάρκειας της σταθερής φάσης στη νόσο, η μείωση των απαιτήσεων για ενδονοσοκομειακή περίθαλψη και η μεγιστοποίηση της ποιότητας ζωής και της λειτουργικότητας των ασθενών, περιορίζοντας έτσι τις αρνητικές συνέπειες τόσο στους ίδιους, όσο και στις οικογένειές τους. Η αποτελεσματική τήρηση της θεραπείας είναι σημαντική για το σκοπό αυτό.
Η θεραπεία παίζει καθοριστικό ρόλο για τα περισσότερα άτομα με σχιζοφρένεια. Εκτός από τις θεραπείες με βάση τα φάρμακα, βοηθούν επίσης η ψυχοθεραπεία (θεραπεία συζήτησης), που μαθαίνει στους ασθενείς πώς να αντιμετωπίζουν τη σχιζοφρένεια καθώς και οι ομάδες υποστήριξης ασθενών, που αποτελούν χρήσιμη πηγή πολύτιμων πληροφοριών.
Η δεύτερη συνάντηση της Ελληνικής Εταιρείας Ψυχανάλυσης και Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας στη σειρά συζητήσεων «Σταυροδρόμια» στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
