Θεματα

2 νόστιμα στέκια στο Μεταξουργείο στήνουν νησιωτικό πανηγύρι

Γιατί η Αθήνα το καλοκαίρι γίνεται και νησί

Ελένη Ψυχούλη
ΤΕΥΧΟΣ 882
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η Μεταξού και ο Θεσσαλός μας περιμένουν με ικαριώτικους μπάλους και νόστιμο φαγητό στο Μεταξουργείο

Το ελληνικό καλοκαίρι θα είναι πάντα νησί, κυανόλευκο Αιγαίο. Η τσιμεντένια καθημερινότητα μέσα στον χρόνο θολώνει τη θέα του, την κρύβει πίσω από τις ομίχλες της πόλης. Αυτό, όμως, ξέρει να ξεπροβάλλει εντός σου, να ζητά εκδίκηση και μια θέση στο καράβι, κάθε που ανατέλλει ο ήλιος του καλοκαιριού. Δεν έφυγες ακόμη. Μόλις γύρισες από τις διακοπές. Ίσως και να μην καταφέρεις φέτος να σαλπάρεις στις θάλασσες. Βάλε πλώρη για Μεταξουργείο, φόρα τα παπούτσια που βγάζουν φτερά στον χορό και το φουστάνι-αύρα που αναδεικνύει τον μπάλο, και μπες στον κύκλο. Η Αθήνα, άμα θέλει, γίνεται και νησί.

Μεταξού και Θεσσαλός στο Μεταξουργείο

Οι Τρίτες στη Μεταξού

Η Μεταξού είναι κομμάτι της ιστορίας του Μεταξουργείου. Παλιό κουτούκι της δεκαετίας του ’60, με αρχηγό τη μαγκιόρα λεβεντογυναίκα κυρία Μπεμπέκα, τηγάνισε τόνους παστό μπακαλιάρο, πούλησε βαρέλια ρετσίνα και φέτα στη γειτονιά, έζησε τους στριμωγμένους, πλην κεφάτους καιρούς που ύμνησαν δεκάδες μπουζούκια στα τραπέζια της, πέρασε ανακαινισμένη με νέα διεύθυνση στο αθηναϊκό Τώρα. Ροδακινιά και λευκή, με στίγμα τη μουριά στην καρδιά της δροσερής αυλής της και το χαρούμενο μπαράκι με τα λαμπιόνια, με ωραία φώτα που αγαπάνε το φλερτ, έχει και τραπεζάκια στον πεζόδρομο, αλλά το κυρίως πιάτο τής υπόθεσης σερβίρεται στην αυλή. Κάτω από τη φούξια μπουκαμβίλια, τις πήλινες γλάστρες με τις πρασινάδες, τίποτα πια δεν θυμίζει το παλιό κουτούκι. Μια νέα χαρά έχει στρογγυλοκαθίσει σε πορτοκαλί και λαχανί καρέκλες, ομορφιά σαν παρένθεση κλειστή στον έξω κόσμο, λούστρο τόσο όσο χρειάζεται για να διαβάσεις στο βάθος, έστω και με θολά γράμματα, τον παλιό καλό καιρό που ούτως ή άλλως θα σου θυμίσουν τα απανωτά λάιβ, εκ των οποίων, εγώ θα προτιμήσω το νησιώτικο πανηγύρι της Τρίτης, με την εξαιρετική κομπανία – από κείνες που σέβονται σαν θρησκεία την παράδοση, χωρίς να θέλουν να της βάλουν σώνει και ντε το δικό τους αλατοπίπερο.

Το κέφι ξεκινά νωρίς, μαζί με την πρώτη πείνα για την οποία και σου έχω χαρούμενα νέα. Μόλις άλλαξε ο μάγειρας, απογειώνοντας έτι περισσότερο το ούτως ή άλλως πολύ καλό φαγητό της Μεταξούς. Αυτόν τον καινούργιο, όμως, τον λατρέψαμε, διότι πράγμα σπάνιο, είναι μαγκιόρος και τσίφτης στη δύσκολη και πονεμένη υπόθεση που λέγεται ελληνικό - μαγειρευτό - σαν - της - μαμάς. Δεν ξέρω πόσα repeat έπαιξαν στο μελωμένο, λουκούμι κοκκινιστό με την τραγανή, αληθινή, χρυσή τηγανητή πατάτα, την ίδια τύχη είχαν και τα επικά μαγειρευτά μάγουλα με το μακαρόνι. Με τα πλευρώτους προσωπικά δεν είμαι πολύ φίλος, αλλά αυτά εδώ τα τραγανά, τα ολόσωστα ψημένα τα τίμησα δις, το ίδιο και τη δροσερή σαλάτα «ντίβα». Όταν τους ζήτησα μια ντομάτα «τριαντάφυλλο» ήρθε στο τραπέζι ένα μικρό κομψοτέχνημα, η ντομάτα χαραγμένη έκρυβε στην καρδιά της λεπτές λωρίδες αγγουράκι και στην κορφή της ελίτσες. Αφράτοι και εύοσμοι και οι κεφτέδες, must και το συκώτι στη σχάρα.

Η ρακή ρέει παγωμένη και στο μεταξύ, γύρω από τη μουριά, οι χοροί έχουν στηθεί καυτοί και απογειωτικοί. Πλήθος και μιλιούνια τα νέα παιδιά, κορίτσια τριζάτα με αεράτες φούστες, λεβεντονιοί που τους υποψιάζεσαι φαν του Σνικ, απόψε όμως θα σε εκπλήξουν με μια άλλη πλευρά του εαυτού τους και πιο συγκεκριμένα με την επίδοσή τους στον πιο παραδοσιακό, σύνθετο ικαριώτικο. Γιατί αυτά τα παιδιά δεν χορεύουν πανηγυριώτικα, αλλά την παράδοση στην πιο συγκινητικά hard core εκδοχή της. Λικνίσματα, τσαλιμάκια και αιθέρια πετάγματα, σαν το σώμα να γνωρίζει κυτταρικά το παλιό βήμα του Αιγαίου, εξασκημένο σε χιλιόμετρα πλακόστρωτα νησιώτικων πανηγυριών. Η Ελλάδα είναι ξανά μόδα και στο τέλος της νύχτας, μετά από ένα μυσταγωγικό, ιερουργικό τσάμικο ανάμεσα στους αεράτους μπάλους, νιώθεις αυτό το «είμαστε ακόμα ζωντανοί», σαν κόμπος να ανεβαίνει από την καρδιά.

*Μεταξού, Πυθοδώρου 10, Μεταξουργείο, 2105229290

Ο Θεσσαλός και ο Προφήτης Δανιήλ

Όταν, πριν χρόνια, άνοιξε ο Θεσσαλός –μπορεί να τον ακούσεις και στον πληθυντικό του αλλά πρόκειται περί του ιδίου– από στόμα σε στόμα, σαν φιτίλι που στο τέλος του σε περιμένει η έκρηξη μιας διονυσιακής γιορτής, κυκλοφόρησαν τα λάιβ του, οι φήμες πως διάσημοι, έντεχνοι καλλιτέχνες στήνουν εδώ τρικούβερτα γλέντια, στην πίσω κρυφή αυλή, με το κάρμινο χρώμα και τις αρμπαρόριζες στους τενεκέδες. Και ναι, αυτό το σαν παλιό κουζινάκι σκηνικό, με τις ρετρό φωτογραφίες, τα κρεμασμένα σκόρδα, το λίγο σπίτι με μωσαϊκά, λίγο παλιό κουτούκι, μπορεί να εμπνεύσει αστείρευτα κέφια, άμα είσαι ευαίσθητος καλλιτέχνης και νοσταλγός του ελληνικού ροκ εν ρολ βίου της δεκαετίας του ’50. Το καλοκαίρι, όμως, σε θέλει ευάερο, απλωμένο στην πλατεία, στις πλάτες του Προφήτη Δανιήλ, εξωστρεφή και χαλαρό, με τη σαγιονάρα και το φανελάκι. Οι άγιοι και οι προφήτες αγαπούν και ευλογούν τα πανηγύρια, οπότε πριν το πάρτι, αξίζει να του κάνεις επίσκεψη, εκκλησιά παλιά του 1845, να δεις τη σχεδόν σουρεαλιστική εικόνα του προφήτη με τους λέοντες.

Στο προαύλιο, γίνεται χαμός. Με έναν τρόπο, όμως, θα εξυπηρετηθείς πάραυτα και με το χαμόγελο, το καραφάκι της ρακής θα έρθει ιδρωμένο και όσο αντέχεις παγερό, κυρίως, όμως, θα φας απολύτως εξαιρετικά. Κουζίνα του μεζεδοπωλείου σε μερίδες χορταστικές και όχι παραφουσκωμένες, μια νέα αντίληψη για τον μεζέ, που μεταφράζεται σε σεβασμό και για τον βίγκαν, του οποίου και τα πιάτα θα προτιμήσεις ακόμη και αν δεν έχεις προσχωρήσει στην κατηγορία. Διότι δεν έχεις ματαδοκιμάσει τέτοιο μερακλίδικο ταμπουλέ, τόσο όσο κουσκούς με άφθονη πράσινη και κόκκινη ψιλοκομμένη πιπερίτσα, νόστιμη σαλάτα με φασολάκια, ντοματίνια, κρεμμύδι και τριμμένη μυζήθρα – πόσο έξυπνη, διαφορετική και συνάμα χορταστική εκδοχή για μια καλοκαιριάτικη σαλάτα. Εξίσου θα υμνήσω τη βελούδινη φάβα από πράσινο μπιζέλι που δεν τσιγκουνεύεται την πάπρικα, το κρεμμυδάκι και τον μαϊντανό, την τέλεια βρασμένη αλμύρα με τις ελίτσες. Αν πάρεις την ωραία παλαιωμένη γραβιέρα, θα σου έρθει σερβιρισμένη με φρυγανισμένο ψωμάκι, κρίταμα και πιπερίτσα τουρσί. Aδύνατον να αντισταθείς στα κρητικά βιολογικά αυγά με σουτζούκι και ντομάτα, στις πατατούλες που σοτάρονται με δεντρολίβανο. Σαρδέλα ολόφρεσκη στη σχάρα, με καλό ελαιόλαδο και τη δροσιά του μαϊντανού. Ελληνική πρώτη ύλη που μαγειρεύεται με πολύ κέφι, πλούσια σε φρέσκα αρώματα, αφτιασίδωτη και διαυγής, χωρίς φλυαρίες.

Στο μεταξύ, απέναντι έχουν στηθεί τα όργανα, η παλιά γειτονιά με τους κατοίκους στα κατώφλια, όλοι μαζί στο γλέντι, να ξορκιστεί το υψηλό βαρομετρικό. Και αίφνης, ανάμεσα στα τραπέζια, σαν αρχέγονη ιερουργία, ένας ένας στη σειρά, σαν πομπή από αρχαϊκό αγγείο, οι μουσικοί του δρόμου. Μπάντα τεράστια από νέα παιδιά, τα κλαρίνα, τα τύμπανα, τα βιολιά, οι κιθάρες, το κορίτσι με το καπέλο, πίσω ο σκύλος της κομπανίας. Οι μουσικές θα σταθούν ανάμεσα στα νόστιμα εδέσματα, θα αναδυθούν ερωτικές, διονυσιακές και ελληνικές, θεόσταλτες και απρόσμενες, και πες μου μετά εσύ ότι δεν υπάρχουν πανηγύρια στο κέντρο της πρωτεύουσας.

Θεσσαλός, Μελενίκου 2, Βοτανικός, 2130222335