Γιατί μας αρέσουν τα αυτοκίνητα που μας αρέσουν;

Ο καθένας μας διαφορετικός, ιδιαίτερος κι αξιαγάπητος σε όλα: Ρούχα, μουσική, διασκέδαση, φαγητό. Το αυτοκίνητο δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί από όσα χαρακτηρίζουν την ταυτότητά μας.

Διαλέγουμε ό,τι είμαστε, έτσι δεν είναι; Σε οποιαδήποτε έκφανση της καθημερινότητάς μας «είμαστε εμείς» μέσα απ’ αυτά που έχουμε επιλέξει για να εξυπηρετούν-συμπληρώνουν τη ζωή μας. Καθημερινά, οι άνθρωποι απολαμβάνουν πράγματα όπως ο καλός ύπνος, η άσκηση και ο χρόνος ηρεμίας, καθώς αυτά βελτιώνουν τη σωματική και ψυχική υγεία, μειώνουν το άγχος και προσφέρουν μια αίσθηση ολοκλήρωσης ή ανανέωσης.

Απλές απολαύσεις όπως ένα ζεστό ρόφημα ή ένα νόστιμο γεύμα φέρνουν επίσης καθημερινή ευτυχία, επειδή προσφέρουν στιγμές ευχαρίστησης και θαλπωρής. Επιπλέον, δραστηριότητες προσωπικής ανάπτυξης, όπως η μάθηση, ο προγραμματισμός δραστηριοτήτων ή η προσωπική περιποίηση συμβάλλουν στην καθημερινή μας ικανοποίηση. Το ίδιο και τα ρούχα που φοράμε, όπως και οι άνθρωποι που διαλέγουμε για παρέα. Όλα είναι επιλογές μας, όλα μας αντιπροσωπεύουν.

Και το αυτοκίνητο;

Διάβασα κάπου πρόσφατα κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ο Πιερ Μπουρντιέ, Γάλλος φιλόσοφος, κοινωνιολόγος και κοινωνικός επιστήμονας, δήλωσε πριν από αρκετές δεκαετίες ότι «το γούστο ήταν ανέκαθεν ένα από τα κύρια στοιχεία της κοινωνικής διαφοροποίησης». Σύμφωνα με τη θεωρία του, μας επιτρέπει να κρίνουμε τους άλλους και να κρινόμαστε, ενώ μας δίνει την ευκαιρία να διακριθούμε, να ταξινομήσουμε τον εαυτό μας και, αναπόφευκτα, να ταξινομηθούμε κι εμείς.

Το ερώτημα «γιατί μας αρέσουν τα αυτοκίνητα που μας αρέσουν;» έχει τόσες απαντήσεις όσοι και οι άνθρωποι που το θέτουν. Ωστόσο, είναι δυνατόν να εντοπίσουμε μια σειρά από κοινούς παράγοντες, οι οποίοι εμφανίζονται σε κάθε περίπτωση. Κυρίαρχο κριτήριο στις επιλογές μας είναι η αίσθηση της πλήρωσης που εισπράττουμε από το μοντέλο που διαλέγουμε, βάσει στοιχείων όπως το ασυνήθιστο, η ομορφιά, η συναισθηματική σύνδεση αλλά και η «βιομηχανική ταυτοποίηση» της προσωπικότητάς μας

Συναίσθημα VS τετράγωνη λογική
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι όλοι έχουμε μια μικρή ή μεγάλη αγάπη για μια μάρκα ή μια χώρα, η οποία φιλτράρει και κατευθύνει το «αυτοκινητιστικό» γούστο μας. Η διαδικασία λήψης αποφάσεων μπορεί προφανώς να επηρεαστεί από συναισθηματικούς παράγοντες όπως η ταυτότητα και η κοινωνική πίεση, επομένως είναι σημαντικό να εξισορροπούνται οι ανάγκες με τις επιθυμίες και να αποφεύγεται η λήψη καθαρά συναισθηματικών επιλογών.

Από την άλλη, οι άνθρωποι επιλέγουν αυτοκίνητα αξιολογώντας πρώτα τις ανάγκες τους, ορίζοντας έναν ρεαλιστικό προϋπολογισμό και στη συνέχεια ιεραρχώντας παράγοντες όπως η αξιοπιστία, η απόδοση, η τιμή και τα χαρακτηριστικά, πριν ερευνήσουν και δοκιμάσουν συγκεκριμένα μοντέλα. Είναι καθήκον λοιπόν των μηχανικών, των σχεδιαστών και των διαφημιστών, των οποίων η δουλειά είναι να διασφαλίζουν ότι οι δημιουργίες τους αφήνουν καλές αισθητικές εντυπώσεις και επίσης μας θαμπώνουν με την ευφυΐα τους, αυτές τις τεχνικές εξελίξεις που κάνουν τη ζωή μας ευκολότερη, να στοχεύουν στο μέσα μας, εκεί που «κάτι» μας μιλάει προσκαλώντας μας στις εκθέσεις των αντιπροσώπων.

Και, όπως διάβασα κάπου και συμφωνώ απόλυτα, η ομορφιά μπορεί να λειτουργεί και ως έκφραση κοινωνικής κυριαρχίας και αποτελεί ένα βήμα μπροστά στην κατανόηση του πολιτισμού ως ανθρώπινου φαινομένου: το γούστο μας μιλάει για εμάς κι εμείς μιλάμε μέσα από το γούστο μας. Και κάπως έτσι τοποθετούμε την παραγγελία μας για το επόμενο τετράτροχό μας.