Αυτοκινηση

Πώς μαθαίνω να οδηγώ;

Η απάντηση ίσως φαντάζει αυτονόητη, αλλά δεν είναι. Είναι πιο σύνθετη, πιο βαθιά – και αξίζει να την αναλύσουμε.

Στέφανος Τάρλας
ΤΕΥΧΟΣ 958
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η οδήγηση είναι πράξη κοινωνικής συνύπαρξης. Περιλαμβάνει συνείδηση, πρόβλεψη και σεβασμό.

Aν έπρεπε να δώσω μια σύντομη απάντηση, θα έλεγα πως η κοινωνία μαθαίνει να οδηγεί όπως μαθαίνει να περπατά: σταδιακά, με δοκιμές, σφάλματα και προσαρμογές. Έχοντας δίπλα μας ανθρώπους που θέλουν να μας μάθουν σωστά και με ενδιαφέρον για το αύριο.

Η εκπαίδευση: απαραίτητη αλλά κάπου ξεπερασμένη

Παρά την τεράστια σημασία της και τις υποχρεωτικές της ώρες, κουβαλά μαζί της αρκετά «γερασμένα» στοιχεία. Παράδειγμα; Η οπισθογωνία. Γιατί συνεχίζουμε να την εξασκούμε σε συνθήκες που δεν συναντάμε ποτέ στην καθημερινότητα; Πόσα παρκαρίσματα στον πραγματικό κόσμο προσφέρουν μήκος μιάμισης φοράς του οχήματος;
Κι όμως, η εκπαίδευση δεν είναι σημαντική επειδή μαθαίνουμε να χειριζόμαστε ένα όχημα, αλλά επειδή μαθαίνουμε να το οδηγούμε. Και η διαφορά ανάμεσα στο «χειρίζομαι» και στο «οδηγώ» είναι τεράστια.

Προνοητικότητα και παιδεία

Ως εκπαιδευτής ακούω συχνά μαθητές να μου λένε: «Δάσκαλε, καλά δεν τα πήγα; Δεν μου έσβησε ούτε μια φορά σήμερα!» Κι εγώ, ο «κακός», απαντώ: «Να το σκεφτούμε καλύτερα; Δεν είδες ούτε ένα στενό αριστερά ή δεξιά. Ο συμπλέκτης επικράτησε της ασφάλειας». Έτσι ξεκινά η πραγματική διδασκαλία, με την κατανόηση και τη διάκριση αυτών των εννοιών.

Μετά έρχονται η προνοητικότητα και η παιδεία, οι ξεχασμένες αξίες!

Στο πρακτικό σκέλος, η εξοικείωση και η προνοητικότητα είναι αρετές που πρέπει να καλλιεργούνται σε κάθε λεπτό του μαθήματος. Όσο για το θεωρητικό κομμάτι, δεν αρκεί να αποστηθίσουμε πινακίδες. Χρειάζεται να κατανοήσουμε, για παράδειγμα, γιατί η απόσταση ακινητοποίησης μεταβάλλεται ανάλογα με την ταχύτητα.

Πρέπει όλοι μας, με πρώτους εμάς τους εκπαιδευτές, να διαμορφώσουμε μια νέα κουλτούρα στην οδήγηση με θεμέλιο τον σεβασμό.

Μετά το δίπλωμα: Η σύγκρουση δύο κόσμων

Παίρνεις το δίπλωμα και βγαίνεις στον δρόμο με χαρά, ένα όνειρο γίνεται πραγματικότητα. Εκεί όμως έρχεται η πραγματική πρόκληση: η σύγκρουση ανάμεσα στη δική σου, νέα, φρέσκια αντίληψη και την κουλτούρα των παλαιότερων οδηγών. Ποιο θα υπερισχύσει;

Θα επιλέξεις να μείνεις ευγενής ή να ενδώσεις στην αγένεια; Θα φοράς ζώνη ή θα προστατεύεις μόνο το κινητό σου με θήκη; Θα τρέχεις αλόγιστα ή θα κόβεις ταχύτητα όταν περνάς δίπλα από όχημα που σου περιορίζει την ορατότητα; Θα σηκώσεις το τηλέφωνο ή θα επιλέξεις να είσαι συγκεντρωμένος; Και πόσα άλλα!

Είμαι βέβαιος πως αν ρωτούσαμε 100 οδηγούς στον δρόμο, όλοι θα συμφωνούσαν θεωρητικά στο τι είναι σωστό. Αλλά στην πράξη; Εκεί τι συμβαίνει; Και αργά αργά μας απορροφά μια κοινωνία του παραλόγου.

Οδήγηση = πράξη κοινωνικής συνύπαρξης

Ζούμε σε μια κοινωνία που χαρακτηρίζει «κακό» έναν δρόμο με στροφές. Γιατί; Επειδή πρέπει να πηγαίνεις με 30 χιλιόμετρα την ώρα, όπως ορίζει το όριο, ενώ εσύ θες να τρέξεις; Μήπως το όριο είναι αυτό ακριβώς που τον καθιστά καλό και ασφαλή δρόμο;

Δεν θα σταματήσω να πιστεύω στη νοημοσύνη και στην αντίληψη του ανθρώπου. Η οδήγηση, όπως και το περπάτημα, είναι πράξεις κοινωνικής συνύπαρξης. Περιλαμβάνουν συνείδηση, πρόβλεψη και σεβασμό. Και είναι αυτά στα οποία πρέπει να εκπαιδευτούμε.

Με εκτίμηση σε κάθε άνθρωπο.