Σχόλιο για την ανθρώπινη αντίδραση σε συνθήκες εγκλεισμού, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.
Για πέμπτη μέρα κυκλοφορώ μέσα στο σπίτι με σκούφο και κασκόλ. Δεν έχω μουσική, καφετιέρα, υπολογιστή, σταθερό τηλέφωνο... Έχω τέσσερις τοίχους με πράγματα μέσα κι έναν γάτο που ρωτάει: «Τι έγινε; Γιατί δεν ανάβουμε το φως;».
Έξι ορόφους πιο κάτω, ακούγεται το κομπρεσέρ που ανοίγει δρόμο για να αντικατασταθούν οι παλιές καλωδιώσεις του κτιρίου. Οι υδραυλικοί σωλήνες χρειάζονται και αυτοί ξήλωμα, καθώς συνδέονται, με κάποιον τρόπο, με τους αγωγούς του ρεύματος. Ο εργολάβος είναι ιδιωτική εταιρεία, μια και, σε πρώτη φάση, τα έξοδα θα επιβαρύνουν τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων. Η ΔΕΗ θα συσκεφθεί αργότερα για το θέμα των αποζημιώσεων και θα μας ενημερώσει.
«Είναι όπως όταν το λάστιχο του ποτίσματος συστρέφεται σε ένα σημείο και, μετά, απελευθερώνει το νερό με πολλαπλάσια πίεση», μας εξήγησε ο τεχνικός που εμφανίστηκε μετά από επίμονα τηλεφωνήματα, βράδυ Κυριακής. «Το ίδιο μπορεί να συμβεί με το ρεύμα. Μια υπερβολική φόρτιση υπερεκχειλίζει από το κύκλωμα ροής και εκτονώνεται κάπου αλλού, σε κάποιο τυχαίο σημείο στο δίκτυο ηλεκτροδότησης». Εν προκειμένω, το «τυχαίο σημείο» ήταν η πολυκατοικία μας (και μόνο αυτή!) Πέντε όροφοι, τριάντα δύο διαμερίσματα, όπου στις 8 το βράδυ της Κυριακής, η τάση του ρεύματος άρχισε να αυξομειώνεται ανεξέλεγκτα. Για δέκα λεπτά, πνιχτές ομοβροντίες ακούγονταν από λάμπες και ηλεκτρικές συσκευές που καίγονταν (φούρνοι, κλιματιστικά, υπολογιστές) σαν πυροτεχνήματα εσωτερικού χώρου. «Είναι η πιο σπάνια και επικίνδυνη μορφή βλάβης που μπορεί να συμβεί», ομολόγησε ο αθώος τεχνικός. Σε όλες τις επόμενες επικοινωνίες με τη ΔΕΗ, κανείς δεν επιβεβαίωσε τα λεγόμενά του: «Δεν είμαστε σε θέση να σας πούμε τι ακριβώς συνέβη χωρίς επιτόπια αυτοψία».
Όπως και οι περισσότεροι, δεν είχα ιδέα ότι υπήρχε τέτοιο σενάριο. Δεν είχα φανταστεί τον ηλεκτρισμό σαν άγριο ζώο σε κλουβί που καιροφυλακτεί για να δραπετεύσει. Νόμιζα πως τον είχαμε εξημερώσει.
Και, ναι, υπήρχαν άνθρωποι στο κτίριο που χρειάζονταν καθημερινά μηχανική υποστήριξη για να επιβιώσουν – νεφροπαθής στον τέταρτο, μηχάνημα οξυγόνου στον πρώτο. Ήταν οι πρώτοι που έφυγαν όταν μας ανακοινώθηκε ο εκτιμούμενος χρόνος αποκατάστασης – δέκα ημέρες το νωρίτερο!
Αυτοί που έχουμε μείνει, ζούμε μια προσομοίωση πολέμου. Φακοί και κεριά έχουν ανασυρθεί από ντουλάπια. Ένα γκαζάκι υγραερίου πηγαινοερχόταν όλη τη Δευτέρα ανάμεσα σε τρία διαμερίσματα του πέμπτου ορόφου. Μια πομπή μπαινόβγαινε στη διάρκεια της ημέρας στο διπλανό μανάβικο με τα προϊόντα από την κατάψυξή τους, για να φυλαχτούν στον επαγγελματικό ψύκτη του. Τηλέφωνα ανταλλάσσονται, οι επικοινωνίες κι οι διαβουλεύσεις εντείνονται: «Να δεις που θα μας αναγκάσουν να καταφύγουμε στη νομική οδό!».
Μετά τη δεύτερη, την τρίτη ημέρα χωρίς ασανσέρ, ζεστό νερό, φως στους διαδρόμους, όλο και περισσότεροι ένοικοι εγκαταλείπουν τα πάτρια. Οι εργένηδες καταφεύγουν σε φίλους, οι οικογενειάρχες καταφεύγουν σε Airbnb. Τα κατοικίδια αποδεικνύονται πρόβλημα. Καθώς σώνεται η μέρα, η θεοσκότεινη πολυκατοικία παίρνει μια όψη δυσοίωνη. Ανεβαίνοντας πέντε ορόφους με τα πόδια, σημειώνω νοερά ποια διαμερίσματα συνεχίζουν να έχουν (αμυδρά) φωτισμένες χαραμάδες: το Γ5, το Δ5… ακόμα εδώ.
Το βράδυ της πέμπτης ημέρας, στο κρεβάτι με τα νωπά σεντόνια, διαβάζω με φακό μερικές σελίδες από το βιβλίο μου. Από δίπλα, ο γηραλέος, καρκινοπαθής συγκάτοικος γουργουρίζει ευχαριστημένος. Η παρουσία του είναι ο δικός μου λόγος που βρίσκομαι ακόμα εδώ.
Και μέσα σε αυτήν την αφιλόξενη συγκυρία, συμβαίνει κάτι φευγαλέο και δυσεξήγητο, κάτι που τα λόγια είναι καταδικασμένα να το προδώσουν. Μαζί με τη φλόγα του κεριού αναδεύεται μια πνοή κατάφασης. Ή, ίσως, ανοιγοκλείνει σαν διάφραγμα κάμερας, και φανερώνει την παρουσία μου εδώ, τώρα, σε αναπάντεχο βάθος. Συνειδητοποιώ ότι δεν είμαι εξόριστος, επισφαλής και υπό διωγμό. Όχι, είμαι πεισματάρης κι επινοητικός, πιστός και γενναίος, και θα κάνω όλα όσα χρειάζονται γιατί μπορώ μια χαρά να βασιστώ στον εαυτό μου και να στηρίξω αυτά που έχω επιλέξει. Για την ώρα, ο μικρόκοσμός μου, ο κτισμένος από τυχάρπαστα υλικά (έναν φακό, ένα βιβλίο, έναν γάτο), επαρκεί και αντέχει.
Αποκοιμιέμαι ήσυχα στο δωμάτιο που, κι ας είναι κρύο, τώρα μοιάζει περισσότερο με… κολυμπήθρα.
Έχουμε φάει τόσες φάπες, τόση ανασφάλεια και πίεση πανταχόθεν, που αναζητάμε πια λίγη χαρά, λίγη χριστουγεννιάτικη τρέλα, λίγο τζέρτζελο, απ’ όπου κι αν προέρχεται
Θέλοντας να τεστάρω τις δυνατότητες και τα όρια του εργαλείου, άρχισα να ζητάω συμβουλές θεωρώντας μάλλον απίθανο (και ηθικά απωθητικό) το να το χρησιμοποιήσω. Μέσα σε μισή ώρα είχα αγοράσει μηνιαία συνδρομή.
11°
