Life

Ισότητα κόντρα στην κρίση

Από τα αμφιθέατρα του Παντείου έως τους διαδρόμους των Βρυξελλών, η Μαρία Στρατηγάκη δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει:

Λένα Χουρμούζη
ΤΕΥΧΟΣ 292
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Από τα αμφιθέατρα του Παντείου έως τους διαδρόμους των Βρυξελλών, η Μαρία Στρατηγάκη δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει: «Η ανισότητα βλάπτει σοβαρά τα ανθρώπινα δικαιώματα». Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας τη βρίσκει στη θέση της γενικής γραμματέως για την Ισότητα των Φύλων. «Καταρχάς, πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, διότι μας θυμίζει τον αγώνα των γυναικών για ίσους όρους εργασίας. Προφανώς είναι κακό το γεγονός ότι η εν λόγω επέτειος έχει εμπορευματοποιηθεί και έχει χάσει το χαρακτήρα της. Έχει εξελιχθεί σε μία ακόμη ευκαιρία για περισσότερη κατανάλωση, αν και πιστεύω ότι η εμπορευματοποίησή της είναι μικρότερη σε σχέση με άλλες παρόμοιες επετείους». 

Στην καρδιά της οικονομικής κρίσης, η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων αναμένεται να ανακοινώσει το σχεδιασμό της δράσης της για την επόμενη τετραετία. Σύμφωνα με τη Μαρία Στρατηγάκη οι πολιτικές ισότητας όχι μόνο δεν απειλούνται από την κρίση, αλλά αποτελούν εργαλείο για την αντιμετώπισή της. «Τουλάχιστον στη χώρα μας οι πολιτικές ισότητας δεν απειλούνται από την κρίση, καθώς η χρηματοδότησή τους βρίσκεται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς). Με λίγα λόγια, η Κομισιόν δεν έχει πει ποτέ ότι θα μας κόψει το ΕΣΠΑ. Οι πολιτικές που θα ανακοινωθούν στις 8 του μηνός θα είναι ενισχυμένες, ώστε να χρησιμοποιηθούν στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Το ΕΣΠΑ χρηματοδοτεί μια σειρά έργων σε πολλούς τομείς, όπως: η στήριξη των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ), η προώθηση των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, η ανάπτυξη συμβουλευτικών κέντρων για την καταπολέμηση της βίας. Δεν θα έχουμε καμία υποχώρηση, ίσα ίσα αναμένουμε μεγαλύτερη ανάπτυξη».

Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατέχει την 76η θέση σε θέματα ισότητας ανάμεσα σε 130 χώρες. Τα στατιστικά στοιχεία συνηγορούν στο ότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές. «Η ανεργία των γυναικών είναι διπλάσια από την ανεργία των ανδρών. Οι γυναίκες συμμετέχουν με πολύ μικρότερα ποσοστά στην αγορά εργασίας από ό,τι οι άνδρες, και οι αμοιβές τους είναι κατά μέσο όρο γύρω στο 20% μικρότερες από τις αμοιβές των ανδρών. Οι ανισότητες στην αγορά εργασίας είναι σαφέστατες. Είτε πρόκειται για τη δημόσια διοίκηση είτε πρόκειται για τον ιδιωτικό τομέα» υπογραμμίζει η Μαρία Στρατηγάκη.

Με απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων η Ελλάδα καλείται να εξισώσει τα όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών. Η εξίσωση θα γίνει σε δόσεις, παρά τις αντιδράσεις πολλών γυναικών. Κάποιες χιλιάδες γυναίκες θα χάσουν τη δυνατότητα να βγουν στη σύνταξη νωρίτερα από τους άντρες συναδέλφους τους. Κάποιες λιγότερες έχουν προλάβει να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης. «Η εξίσωση των ορίων συνταξιοδότησης δεν πρέπει να εκλαμβάνεται αρνητικά από την πλευρά των γυναικών» εξηγεί η γενική γραμματέας ισότητας. Και συμπληρώνει, «η πρόθεση ισότητας είναι πάντα υπέρ των γυναικών μακροπρόθεσμα. Πράγματι, κάποιες κατηγορίες γυναικών μπορεί να θιγούν άμεσα, όμως η εξίσωση επιβάλλεται μέσω της αρχής της ισότητας. Ταυτόχρονα η εξίσωση αυτή πρέπει να συνοδεύεται από ενίσχυση των κοινωνικών υποδομών και των διευκολύνσεων των μητέρων, όταν έχουν τα παιδιά μικρά και όχι όταν αυτά έχουν πια μεγαλώσει. Δεν μπορεί να είναι κανείς κατά της εξίσωσης ως αρχή, διότι αυτή η αρχή είναι απαραίτητη. Από εκεί και πέρα τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει σε κάποιες συγκεκριμένες ομάδες γυναικών θα πρέπει να αντιμετωπιστούν στη βάση τους. Η αρχή της ισότητας είναι πολύ σημαντική σε μακροπρόθεσμο επίπεδο και δεν πρέπει να αναιρείται διαφορετικά δεν θα φτάσουμε ποτέ στον επιθυμητό στόχο: την εξίσωση αμοιβών και την εξίσωση οικογενειακών υποχρεώσεων μεταξύ των δύο φύλων».

Αν η ισότητα ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας έχει ως αποτέλεσμα την εξίσωση των ορίων συνταξιοδότησης, δεν θα έπρεπε να έχει ως προϋπόθεση και την ισότητα και μέσα στην οικογένεια και συγκεκριμένα στον καταμερισμό εργασιών μέσα στο σπίτι;

Είναι γεγονός πως «ενώ οι γυναίκες μπήκαν στην αγορά εργασίας σε πολύ μεγάλα ποσοστά, αντίστοιχα οι άντρες δεν έκαναν την αντίστροφη πορεία να αρχίσουν να ασχολούνται με θέματα φροντίδας, ώστε να γίνει η συμφιλίωση εργασίας και οικογένειας και το μοίρασμα των εργασιών. Άρα η ισότητα δεν έχει επιτευχθεί και μέσα στο σπίτι διατηρούνται οι ανισότητες» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Μαρία Στρατηγάκη, ενώ προσθέτει πως το ζήτημα φαίνεται να έχει αντιμετωπιστεί προσωρινά με τις μετανάστριες. «Μεγάλο μέρος των μεταναστριών ήρθε να καλύψει τις ελλείψεις σε κοινωνική υποδομή. Κυρίως σε υποδομές φροντίδας παιδιών, ηλικιωμένων και αρρώστων. Οι μετανάστριες ήρθαν στην Ελλάδα και φυσικά καλύπτουν αυτές τις ελλείψεις με χαμηλά αμειβόμενη εργασία. Το ότι οι ανάγκες για τη φροντίδα του σπιτιού εξυπηρετούνται από τις μετανάστριες δημιουργεί κάποιο άλλοθι στους άντρες, τους συζύγους δηλαδή, οι οποίοι απαλλάσσονται έτσι από οποιοδήποτε φόρτο εργασίας μέσα στην οικογένεια».