Υπερψηφίσθηκε η τροπολογία του υπουργείου Μετανάστευσης για το άσυλο με 177 «ναι»

Με ευρύτερη πλειοψηφία εγκρίθηκε η τροπολογία του Υπουργείου Μετανάστευσης για την τρίμηνη αναστολή υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου σε μετανάστες που εισέρχονται από τη Λιβύη και τη Βόρεια Αφρική.

Με 177 ψήφους υπέρ, 74 κατά και 42 παρών, υπερψηφίστηκε η τροπολογία του υπουργείου Μετανάστευσης, ενώ συνολικά ψήφισαν 293 βουλευτές ενώ υπέρ της ρύθμισης τοποθετήθηκαν 177 από ΝΔ, Ελληνική Λύση και αρκετοί ανεξάρτητοι. «Παρών» δήλωσε το ΠΑΣΟΚ και η Νίκη ενώ καταψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Πλεύση Ελευθερίας και Νέα Αριστερά.

Στην εν λόγω τροπολογία «προβλέπεται η αναστολή της υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου όσων φθάνουν στην Ελλάδα παράνομα από τη Βόρειο Αφρική με πλωτά μέσα. Τα άτομα αυτά επιστρέφονται χωρίς καταγραφή στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής». Όπως έχει ανακοινωθεί, οι μετανάστες θα παραμένουν σε ειδικούς χώρους κράτησης, ένας εκ των οποίων θα δημιουργηθεί στην Κρήτη.

«Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και αυτή η κυβέρνηση θεωρεί ότι έχουμε και σύνορα, έχουμε και επικράτεια και θα την προστατεύσουμε», διεμήνυσε από την Ολομέλεια της Βουλής, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης, ο οποίος απάντησε στην αντιπολίτευση σχετικώς με το αίτημά της να απορριφθεί ως αντισυνταγματική η τροπολογία για το άσυλο.

Ο κ. Πλεύρης, αφού περιέγραψε «έκτακτες συνθήκες» για τη χώρα με τις χιλιάδες παράνομων μεταναστών να καταφτάνουν και το ασύμβατο προφίλ των ανθρώπων αυτών με το προσφυγικό προφίλ (που θα έχριζε ανθρωπιστικής προστασίας) απέρριψε τα επιχειρήματα περί αντισυνταγματικότητας της ρύθμισης, επικαλούμενος την απόλυτη συνάφεια της διάταξης με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που εφαρμόστηκε το 2020 στον Έβρο και φέρει την σφραγίδα του Συμβουλίου της Επικρατείας, ως συνταγματική. Ταυτοχρόνως, διαβεβαίωσε την Εθνική Αντιπροσωπεία ότι η τροπολογία αυτή έρχεται μετά από πλήρη συνεννόηση και συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αναγνώρισε καθεστώς έκτακτων συνθηκών για τη χώρα.

Οι θέσεις των κομμάτων

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ Παύλος Χριστίδης υποστήριξε την αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας λέγοντας ότι η χρησιμοποίηση του άρθρου 15 του ΕΣΔΑ «δημιουργεί τεράστιο ζήτημα και οι απαντήσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη δημιουργούν προβληματισμό, εάν όχι γέλια», Η κυβέρνησης είπε «παραδέχεται ότι επικαλείται το άρθρο 15 ΕΣΔΑ χωρίς να χρησιμοποιεί!» δηλαδή «δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε ενημέρωση στο Συμβούλιο της Ευρώπης όπως αξιώνει το άρθρο 15 του ΕΣΔΑ, θα υπάρξει παραβίαση απροκάλυπτη. Με επιχειρηματολογία που προσιδιάζει σε συνθήκες πολιορκίας του άρθρου 48 του Συντάγματος» και αναρωτήθηκε «να περιμένουμε τις επόμενες ημέρες και έκδοση σχετικού Διατάγματος; Ποιος τα σκέφτεται αυτά τα πράγματα;» Ο κ. Χρηστίδης κατέληξε λέγοντας ότι «η Ελλάδα αντιμετώπισε τα τελευταία χρόνια αντίστοιχο πρόβλημα και στον Έβρο και στα Δωδεκάνησα αλλά τέτοια νομική επίκληση δεν είχαμε. Είναι η πρώτη φορά από την εποχή της δικτατορίας που δημιουργούνται προϋποθέσεις εξαίρεσης της χώρας από τον ΕΣΔΑ. Η κυβέρνηση δημιουργεί επικίνδυνες συνθήκες».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Ψυχογιός υποστήριξε την ένσταση αντισυνταγματικότητας της τροπολογίας λέγοντας ότι «η φύλαξη των συνόρων είναι δικαίωμα και υποχρέωση της χώρας, όμως πρέπει να υπακούει στην απαρέγκλιτη τήρηση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας». Υποστήριξε πως η τροπολογία είναι αντίθετη με το άρθρο 5 (παράγραφος 2) του Συντάγματος που θεσπίζει ότι όλοι όσοι βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών πολιτικών πεποιθήσεων. Εξαιρέσεις επιτρέπονται στις περιπτώσεις που προβλέπει το διεθνές δίκαιο, το οποίο είναι δεσμευτικό και υποχρεωτικό. Επίσης, παραβιάζει την αναστολή πρόσβασης στο άσυλο με γεωγραφικά κριτήρια δηλαδή το άρθρο 18 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (κατοχύρωση δικαιώματος στην αίτηση ασύλου), το άρθρο 33 της Σύμβασης της Γενεύης (απαγόρευση επαναπροώθησης) και την Οδηγία 2013/32 της ΕΕ (διαδικασίες ασύλου). Η επιστροφή χωρίς καταγραφή, πρόσθεσε, συνιστά pushback και παραβίαση του δικαιώματος σε ατομική εξέταση αιτήματος διεθνούς προστασίας. «Είναι διατάξεις αναγκαστικού δικαίου, διεθνούς δικαίου που δεσμεύουν τη χώρα και είναι όπλο και για τη χώρα απέναντι σε άλλους το παραβιάζουν. Η επιστροφή λοιπόν, χωρίς καταγραφή συνιστά de facto και παραβίαση του δικαιώματος για ατομική εξέταση αιτήματος διεθνούς προστασίας στο οποίο ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε χτες και ομολόγησε ότι αυτό θα πρέπει να τηρείται σε κάθε περίπτωση», υπογράμμισε ο Γ. Ψυχογιός. Η τροπολογία αυτή είπε ο κ. Ψυχογιός δημιουργεί ένα καθεστώς νομικής αορατότητας (legal limbo). Η αποκλειστική επίκληση της «παράνομης εισόδου» και της «προέλευσης από Βόρεια Αφρική» καταργεί τη διάκριση μεταξύ προσώπων που διαφεύγουν διώξεων ή πολέμου (και δικαιούνται άσυλο) και προσώπων που μετακινούνται για άλλους λόγους. Ενώ καταργείται στην πράξη η εξατομικευμένη εξέταση, που αποτελεί θεμέλιο του προσφυγικού δικαίου. Ο βουλευτής ανέφερε ότι για την αναστολή ασύλου στον Έβρο το 2020 υπήρξε κατακραυγή εναντίον της χώρας μας και πρόσθεσε πως «το διεθνές δίκαιο δεν είναι δυνατόν να τηρείται a la carte καταλογίζοντας στην κυβέρνηση ότι «δημιουργεί γκρίζες ζώνες "αόρατων" ανθρώπων που δεν εντάσσονται σε κανένα καθεστώς. Ο κ. Ψυχογιός ανέφερε ότι η πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι η υποβολή αιτήματος ασύλου, η γρήγορη και δίκαιη εξέταση του, προκειμένου να αποφασιστεί ποιος δικαιούται άσυλο και ποιος όχι και να δρομολογηθούν οι διαδικασίες επιστροφής για αυτούς που δεν δικαιούνται. Με μεταφορά των ανθρώπων που φτάνουν στην Κρήτη σε δομές της ενδοχώρας, «τις οποίες η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει».

Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου, ανέφερε πως υποστηρίζει ότι η τροπολογία είναι αντισυνταγματική γιατί «θεωρούμε και συμφωνούμε ότι με αυτή την ντροπιαστική, σκληρή, άγρια, απάνθρωπη και ρατσιστική τροπολογία παραβιάζεται η διεθνής συνθήκη της Γενεύης που υπερισχύει του εθνικού δικαίου, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος». Η βουλευτής ανέφερε ότι η μη καταγραφή μεταναστών και προσφύγων καταπατά τον σεβασμό και την προστασία της αξίας του Ανθρώπου, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ.1 του Συντάγματος. Παραβιάζει ακόμα την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας όσων βρίσκονται στην επικράτεια, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.2.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Χήτας απέρριψε την ένσταση αντισυνταγματικότητας της τροπολογίας, για αυτό όπως είπε «παρότι η κυβέρνηση κάνει "μισό βήμα" και "μισή δουλειά" θα την ψηφίσει». Επισήμανε ότι η κοινοβουλευτική διαδικασία της έντασης αντισυνταγματικότητας είναι «μια προσχηματική ανώφελη άσκηση αφού αυτές πάντα απορρίπτονται από την πλειοψηφία και αφού δεν έχουμε συνταγματικό δικαστήριο και ανεξάρτητη δικαιοσύνη».

Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Θεοπίστη Πέρκα, υποστήριξε την αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας που είπε ότι «αποτελεί μια κραυγαλέα θεσμική οπισθοδρόμηση. Μια ακροδεξιά, ρατσιστική επιλογή κατάφωρης παραβίασης του Συντάγματος, του Διεθνούς Δικαίου και του κεκτημένου της ΕΕ». Η βουλευτής ανέφερε ότι η τροπολογία παραβιάζει «την Αρχή της μη επαναπροώθησης και την προστασίας από βασανιστήρια και εξευτελιστική συμπεριφορά. Ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να παρεκκλίνει από τα ανθρώπινα δικαιώματα σύμφωνα με την ΕΣΔΑ. Και ότι το δικαίωμα του ανθρώπου να ζητήσει άσυλο δεν μπορεί να ανασταλεί, ανεξαρτήτως των πιθανοτήτων επιτυχίας του». Η κυβέρνηση, είπε η κ. Πέρκα, «παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Προσφυγικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, όπου αναφέρει ότι το δικαίωμα αιτήματος ασύλου είναι θεμελιώδες και δεν είναι διαπραγματεύσιμο, δεν μπορεί να ανασταλεί ούτε προσωρινά ούτε τοπικά. Το δικαίωμα ασύλου κατοχυρώνεται ρητά στο άρθρο 6 της Οδηγίας 32/2013, στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, στα άρθρο 18 και 19 του Δικαιώματος Ασύλου, ενώ επίσης υπάρχει και το άρθρο 3 του ΕΣΔΑ που δεν επιτρέπει την οποιαδήποτε παρέκκλιση που θεσπίζεται στο άρθρο 15 του ΕΣΔΑ το οποίο επικαλείται η τροπολογία στην αιτιολογική της έκθεση. Συνεπώς παραβιάζει το διεθνές δίκαιο όπως και το άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγματος περί σεβασμού και προστασίας του Ανθρώπου, το άρθρο 5 παρ. 2 περί προστασίας αλλοδαπών προσώπων, το άρθρο 7 παρ. 2 περί απαγόρευσης βασανιστηρίων. Την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας (αρ. 25 παρ. 1) του Συντάγματος. Τα δικαιώματα του Ανθρώπου αλλά και άρθρο 28 του Συντάγματος».