Οι διαδικτυακές επιθέσεις στον Στάθη Καλύβα με αφορμή της διαδηλώσεις στο Σύνταγμα για τα Τέμπη
Πριν από λίγες ημέρες βρέθηκα στην παρουσίαση ενός τιμητικού τόμου για την Μαρία Ρεπούση μετά την αφυπηρέτηση της από το πανεπιστήμιο. Μια οφειλόμενη αναγνώριση στην προσφορά της στην εκπαίδευση της ιστορίας. Οι παλαιότεροι εξ ημών βέβαια θυμόμαστε τις απίστευτες επιθέσεις που είχε δεχθεί με αφορμή μια λέξη, κυριολεκτικά μια λέξη, στο βιβλίο ιστορίας της 6ης Δημοτικού. Μια κανονική δολοφονία χαρακτήρα για τον «συνωστισμό» στην προκυμαία της Σμύρνης. Πολλές φορές έχω σκεφτεί ότι στην Ελλάδα ήμασταν woke πολύ πριν ανακαλύψουν τον όρο οι Αμερικανοί. Τελικώς cancelled έγινε το βιβλίο αλλά και η τότε υπουργός παιδείας, η Μαριέτα Γιαννάκου, ένα από τα πιο προοδευτικά, αξιοπρεπή και εκσυγχρονιστικά στελέχη της Νέας Δημοκρατίας: στις επόμενες εκλογές έχασε τη βουλευτική της έδρα.
Η επίθεση που δέχτηκε ο Στάθης Καλύβας
Πίσω από τη λέξη βέβαια υπήρχε μια πολύ διαφορετική αντίληψη για το πώς θα πρέπει να διδάσκεται η ιστορία. Αντί όμως να συζητήσουμε αυτό το θέμα με τη σοβαρότητα που του αρμόζει, στην Ελλάδα προτιμούμε την ανθρωποφαγία. Μια ανάλογη επίθεση, σε μικρότερη κλίμακα φυσικά, δέχθηκε τις τελευταίες ημέρες ο καθηγητής στην Οξφόρδη και ένας από τους πιο διακεκριμένους έλληνες επιστήμονες διεθνώς, Στάθης Καλύβας. Παραδόξως και στη δική του περίπτωση στο επίκεντρο των επικρίσεων βρέθηκε μια φράση του για την επίθεση που έγινε το 2020 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ. Δεν ήταν πραξικόπημα, είχε γράψει, ούτε εξέγερση αλλά μια απίστευτη αποτυχία στοιχειώδους αστυνόμευσης. Αυτός λοιπόν που τότε δεν είδε τίποτα, πώς τολμά σήμερα να μιλά για «σχέδιο πολιτικής εκτροπής και ανωμαλίας» ήταν το μοτίβο των επιθέσεων που δέχθηκε. Προφανώς, αφήνεται να εννοηθεί, είναι υποκριτής που στραμπουλάει τα γεγονότα κατά πως τον βολεύουν.
Η ίδια η φράση δεν έχει και τόσο σημασία αν και μπορεί να διαβαστεί με πολλούς τρόπους. Μια καλοπροαίρετη ανάγνωση ωστόσο είναι ότι δεν αναφέρεται τόσο στα ίδια τα γεγονότα όσο στην αστυνομία που δεν μπόρεσε να προστατέψει το κτίριο του Κογκρέσου. Άλλωστε στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη πείρα από βίαιες επιθέσεις στη Βουλή, χωρίς ποτέ να καταφέρουν οι διαδηλωτές να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό. Ήταν φυσικό να μας και να τον ξαφνιάσει ένα τέτοιο γεγονός στην αμερικανική πρωτεύουσα.
Η πραγματική αμαρτία βέβαια του Καλύβα ήταν ότι τόλμησε να αμφισβητήσει τις προθέσεις κάποιων από όσους εμφανίζονται σήμερα να πλειοδοτούν στις κινητοποιήσεις. Τα επεισόδια που προκάλεσαν προχθές οι γνωστοί κύκλοι θα αρκούσαν για του λόγου το αληθές. Ανεξάρτητα από αυτά ωστόσο γιατί δεν μπορεί κανείς να αναγνωρίζει ότι η συντριπτική πλειονότητα όσων κατέβηκαν στις συγκεντρώσεις ζητούσε πράγματι δικαιοσύνη και την ίδια στιγμή να ανησυχεί ότι κάποιοι προσπαθούν οργανωμένα να εκμεταλλευθούν τον θυμό για να περάσουν τα δικά τους σχέδια; Και ότι μέσα στη δικαιολογημένη συναισθηματική φόρτιση των ημερών δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες να το πετύχουν; Θα μπορούσαμε μάλιστα να σκεφτούμε πως όσοι δεν βλέπουν ή υποτιμούν αυτό τον κίνδυνο στην καλύτερη περίπτωση εθελοτυφλούν. Όταν πρόκειται για κόμματα που θέλουν να κυβερνήσουν, απλώς υποθηκεύουν την αξιοπιστία τους και γίνονται και τα ίδια μέρος του προβλήματος.
Η προσωπική μου εμπειρία νομίζω ότι έχει ένα μικρό ενδιαφέρον. Βρέθηκα σε ένα μέρος εκτός Αττικής. Όταν έφτασα στο χώρο της συγκέντρωσης που είχε διοργανωθεί για τα Τέμπη, διαπίστωσα ότι κυριαρχούσε ένα πανό με σύνθημα «αυτοί μετράνε κέρδη, εμείς ανθρώπινες ζωές» με υπογραφή «συνδικάτα και σύλλογοι». Η υπογραφή δεν χρειαζόταν, ήταν σαφές ποιοι ήταν από πίσω. Αποφάσισα ότι τέτοιο καπέλωμα δεν το χρειαζόμουν. Άλλωστε βρίσκω το σύνθημα και παραπλανητικό, καθώς δεν σχετίζεται με τα πραγματικά στοιχεία της τραγωδίας αλλά και υποκριτικά απεχθές, χαρακτηριστικός πολιτικός φαρισαϊσμός. Κανείς ωστόσο δεν ένιωσε υποχρεωμένος να αντιδράσει. Σε τέτοιες στιγμές υπερισχύει το ρεύμα.
Οι επιθέσεις στον Καλύβα δεν περιορίστηκαν στα κοινωνικά δίκτυα. Βρέθηκε στο στόχαστρο ακόμα και στελεχών του ΠΑΣΟΚ. Η κ. Αποστολάκη βρήκε εξοργιστική τη θέση του, όπως ασφαλώς είναι δικαίωμα της, προσθέτοντας όμως ότι συμπυκνώνει τη γραμμή της ΝΔ. Στο ίδιο πνεύμα ο κ. Δούκας τον αποκάλεσε βασικό εκφραστή του συστήματος Μητσοτάκη! Πώς και γιατί δεν εξήγησαν, προφανώς δεν θεώρησαν πρέπον να επιτεθούν σε έναν απλό ακαδημαϊκό. Έπρεπε με κάποιο τρόπο να του προσδώσουν ιδιοτελή, κομματικά κίνητρα. Αν αυτό σας θυμίζει μεθοδεύσεις Σύριζα δεν έχετε άδικο. Πάλι καλά πάντως, δεν τον είπαν και ανθέλληνα όπως την ιστορικό μας.
Φυσικά στο στόχαστρο δεν βρέθηκε μόνο ο κ. Καλύβας αλλά και πλήθος επώνυμων δημοσιογράφων με κορυφαίο στη λίστα τον Άρη Πορτοσάλτε. Έχουν αποκτήσει και το τραγουδάκι τους στα κοινωνικά δίκτυα Το δικό τους αμάρτημα δεν είναι σαφές, γενικώς υπάρχει μια έντονη αντιπάθεια στους δημοσιογράφους ήδη από τον καιρό της κρίσης. Όχι σε όλους, κυρίως σ’ εκείνους που δεν προσχωρούν στο αδιακρίτως καταγγελτικό πνεύμα της εποχής κι επιχειρούν να υπερασπιστούν διαφορετικές απόψεις- σωστές ή λάθος αδιάφορο. Η συνήθης κατηγορία είναι ότι βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία. Το παράδοξο είναι ότι συνολικά στα μέσα ενημέρωσης το κλίμα, όπως και τον καιρό της κρίσης, είναι το ακριβώς αντίθετο. Πέρα από κάποιους αρθρογράφους, μόνο φιλικό δεν είναι προς την κυβέρνηση. Και βέβαια όλα πρόβαλαν όπως άρμοζε τις πρωτοφανείς κινητοποιήσεις της Παρασκευής. Προφανώς αυτό δεν αρκεί.
Πάντως η ανοχή μας είναι μάλλον επιλεκτική. Ο Νίκος Παππας για παράδειγμα , ο ευρωβουλευτής του Σύριζα, χαρακτήρισε τη ΝΔ φυτώριο δολοφόνων, παιδόφιλων, βιαστών και «εθνικών βλαξ». Η παρέμβαση του ωστόσο δεν είχε την παραμικρή συνέπεια για τον ίδιο, μια διαγραφή του, μας είπαν, θα ήταν επικοινωνιακός αντιπερισπασμός. Αυτά είναι τα αβαντάζ του ηθικού πλεονεκτήματος.
16°
