Από τις 18 Δεκεμβρίου θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε στις αθηναϊκές αίθουσες τη νέα ταινία του Άιρα Σακς με τίτλο «Η αγάπη είναι παράξενη». Αυτό είναι γεγονός από μόνο του, αφού δυστυχώς οι ελληνικές εταιρείες διανομής σπανίως ρισκάρουν με ταινίες καθαρά γκέι θεματολογίας. Δύο χρόνια μετά το «Κράτα ένα φως αναμμένο» (Keep the lights on), o Σακς εστιάζει αυτή τη φορά στην ιστορία ενός πιο «ώριμου» γκέι ζευγαριού που αποφασίζει να παντρευτεί, με αποτέλεσμα ο ένας από τους δύο να χάσει τη δουλειά του σε ένα καθολικό κολέγιο. Καθώς με έναν μισθό λιγότερο τα λεφτά πλέον δεν φτάνουν, αναγκάζονται να μείνουν χωριστά. Και μέσα από την αναγκαστική συγκατοίκηση σε ένα φιλικό και ένα συγγενικό σπίτι αντίστοιχα, συνειδητοποιούν ότι ακόμα και στην «ανοιχτόμυαλη» Νέα Υόρκη, ο κοινωνικός περίγυρος δεν είναι πάντα τόσο δεκτικός απέναντι σε δύο γκέι «προχωρημένης ηλικίας» που αποφασίζουν να επισημοποιήσουν τη σχέση τους με τα δεσμά του γάμου...
H ταινία προβλήθηκε στο φεστιβάλ της Βενετίας και πρωταγωνιστούν ο Τζον Λίθγκοου και ο Άλφρεντ Μολίνα. Ο δημιουργός της έδωσε μια συνέντευξη στον γαλλικό ιστότοπο Yagg την οποία μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω.
Στο «Κράτα ένα φως αναμμένο» διηγηθήκατε την ιστορία ενός ζευγαριού τριαντάρηδων και του προβλήματος που αντιμετώπιζαν με τον εθισμό. Στο «Η αγάπη είναι παράξενη» επιλέγετε ένα πολύ πιο ώριμο ζευγάρι. Γιατί;
Το «Κράτα ένα φως αναμμένο»ήταν μια ταινία λίγο-πολύ αυτοβιογραφική. Σήμερα είμαι ικανός να αγαπήσω διαφορετικά και η καινούρια μου σχέση μου δίνει την αίσθηση ότι μαζί μπορούμε να αντισταθούμε στο πέρασμα του χρόνου. Καθώς ετοιμάζαμε την ταινία μαζί με τον σεναριογράφο μου, παρακολουθήσαμε αρκετές ταινίες του ιάπωνα σκηνοθέτη Γιασουχίρο Όζου που αφηγείται ιστορίες ηλικιωμένων, οικογενειών και γενεών. Στην Ιαπωνία υπάρχει πολύ μεγαλύτερος σεβασμός στους ηλικιωμένους σε σχέση με τις ΗΠΑ. Βρίσκομαι σε μια φάση της ζωής μου που βλέπω τους γονείς μου να γερνούν και οι παππούδες μου έχουν φύγει από τη ζωή, οπότε όλα αυτά με αγγίζουν ιδιαίτερα.
Η ταινία σας μιλάει επίσης για όλα εκείνα που μπορούν να μεταδοθούν από τη μία γενιά στην άλλη. Τι μπορεί να μάθουν οι νέοι από τους μεγαλύτερους και το αντίστροφο...
Στη δεκαετία του 80 ήμουν μέλος του Act-Up. Η επίδραση του Aids στη Νέα Υόρκη και το κοινωνικό κλίμα που δημιούργησε είναι κάτι που ανέκαθεν με ενδιέφερε. Ήταν μια μορφή συνειδητοποίησης και ταυτόχρονα σου έδινε την ευκαιρία να ανασκουμπωθείς και να δεις τι μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις τους άλλους. Γι αυτό τον λόγο τα τελευταία χρόνια συμμετείχα σε πολλές πολιτιστικές δράσεις της γκέι κοινότητας που έχουν σχέση με την καλλιέργεια του queer σινεμά . Το «Κράτα ένα φως αναμμένο» είναι μια ταινία για την απομόνωση, αφού έτσι αισθανόμουν την εποχή που το έκανα. Αντίθετα το «Η αγάπη είναι παράξενη» είναι μια ταινία για την έλλειψη απομόνωσης. Για το πως μπορούμε να δημιουργήσουμε μια οικογένεια με τρόπο απρόβλεπτο και για τους ανθρώπινους δεσμούς που μπορούν να μας στηρίξουν σε δύσκολες καταστάσεις.
Το κεντρικό θέμα του έργου είναι το συζυγικό κρεβάτι και η οικειότητα που βρίσκει σε αυτό ένα ζευγάρι. Όταν αυτό καταστρέφεται, είναι αγώνας να δημιουργηθεί ξανά από την αρχή. Τον καιρό που ξεκίνησα τα γυρίσματα βρέθηκα μόνος σε ένα διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη. Μέσα σε μια εβδομάδα ήμασταν κάτω από την ίδια στέγη εγώ, ο άντρας μου, τα δυο παιδιά μας, η μητέρα τους και ο πεθερός μου. Ήμουν ευτυχισμένος που ήμασταν όλοι μαζί, όμως ταυτόχρονα υπήρχαν ένα σωρό συγκρούσεις, μια έλλειψη ιδιωτικού χώρου. Όλα αυτά είναι μέρος της ζωής και μέρος της εμπειρίας του να φτιάχνεις οικογένεια.
Από εκεί αντλήσατε και το κωμικό στοιχείο της ταινίας...
Ακριβώς. Από τις τριβές που δημιουργούνται όταν οι άνθρωποι μένουν μαζί.
Υπάρχει επίσης η σκηνή που το ζευγάρι πηγαίνει σε ένα ιστορικό γκέι μπαρ της Νέας Υόρκης.
Η ταινία αυτή είναι επίσης μια ταινία για τη Νέα Υόρκη και την κληρονομιά της γκέι ζωής στη συγκεκριμένη την πόλη. Δηλαδή τον τρόπο που οι γκέι κοινωνικοποιούνται και βρίσκουν τη θέση τους μέσα στην πόλη. Το συγκεκριμένο μπαρ είναι το στέκι της γειτονιάς μου και το εστιατόριο που βλέπετε στην ταινία είναι απέναντι από το σπίτι μου. Ήθελα να δείξω τη Νέα Υόρκη μέσα από ένα πρίσμα οικογενειακό, προσωπικό. Είναι κι αυτή μέρος της ταινίας μου.
Το φιλμ κρίθηκε ακατάλληλο για τους κάτω των 17 στις ΗΠΑ. Ποια είναι η δική σας αντίδραση;
Μου προκάλεσε έκπληξη καθώς πρόκειται για μία καθαρά οικογενειακή ταινία. Δεν μου κάνει εντύπωση όμως, γιατί ζούμε στην Αμερική και η λογοκρισία είναι μία πραγματικότητα. Η επίσημη αιτιολογία ήταν ότι στην ταινία ακούγεται τέσσερις φορές η λέξη «fuck» και τρεις φορές η λέξη «motherfucker». Αυτό που με ενοχλεί είναι ότι, εξαιτίας της συγκεκριμένης σήμανσης, πολύς κόσμος δεν θα μπορέσει να δει την ταινία. Δεν ξέρω με ποια κριτήρια αποφασίζει η συγκεκριμένη επιτροπή. Μου θυμίζει λίγο τον Dr. Strangelove. Διάβασα κάπου ότι για να γίνεις μέλος της πρέπει οπωσδήποτε να έχεις κάνει παιδιά. Βρίσκω φριχτό ένα τέτοιο κριτήριο για να οριστεί ποιος μπορεί να κρίνει τον αμερικάνικο κινηματογράφο...
Και η επόμενη ταινία σας θα διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη;
Εντελώς. Θα είναι το τελευταίο μέρος μιας νεοϋορκέζικης τριλογίας. Είναι η ιστορία δύο νεαρών αγοριών που είναι πολύ στενοί φίλοι και δίνουν όρκο να μην ξαναμιλήσουν ποτέ στους γονείς τους. Θα είναι μια ταινία για τη φιλία, την οικογένεια, τη σεξουαλική ταυτότητα, τις σχέσεις μας με τους γονείς μας και την αγορά ακινήτων. Νομίζω πως η αγορά ακινήτων βρίσκεται στην καρδιά αυτού που αποκαλούμε «Αμερική».
Πως βλέπετε τις τελευταίες ραγδαίες εξελίξεις σχετικά με το ζήτημα του γάμου στις ΗΠΑ;
Πρόκειται για μία κρίσιμη καμπή στην ιστορία της χώρας. Προσωπικά παντρεύτηκα το 2012 και το έκανα με αρκετή δόση ειρωνείας, χωρίς να σκεφτώ πραγματικά ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες. Είναι τόσο τεράστιο το συμβολικό φορτίο του γάμου που μπορώ να είμαι ταυτόχρονα και υπέρ και κατά . Όμως μέσα από τη δική μου περίπτωση, μπόρεσα να συνειδητοποιήσω σε ποιο βαθμό είχε νόημα να αποκτήσω στη ζωή μου έναν σύζυγο. Κάθε φορά που την προφέρω, η ίδια η λέξη «σύζυγος» μου υπενθυμίζει πως κάποτε δεν είχα αυτή τη δυνατότητα. Κατά κάποιον τρόπο, ο γάμος είναι για τους γκέι ό,τι ήταν για τους μαύρους οι δημόσιες πισίνες τη δεκαετία του '50. Ίσως και να μην είχε τόση σημασία αν οι μαύροι θα κολυμπούσαν στις συγκεκριμένες πισίνες. Όμως το γεγονός ότι δεν μπορούσαν τις μετέτρεψε σε σύμβολο της πλέον παράλογης ανισότητας.
