Πολιτικη & Οικονομια

Κρεμώντας κουδούνι στη γάτα

Πρέπει το Συμβούλιο των Ποντικών να πάψει να φοβάται μήπως δυσαρεστήσει τους μπαμπαδομαμάδες των αναρχοφασιστών ή μήπως εξοργίσει την αριστερά

Σώτη Τριανταφύλλου
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο μύθος της γάτας και του Συμβουλίου των Ποντικών - Το σχεδόν ανέφικτο έργο του Υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη

Ο μύθος είναι γνωστός ως «Το κουδούνι και η γάτα» ή «Το συμβούλιο των ποντικών». Μια ομάδα ποντικών αποφασίζει να κρεμάσει ένα κουδούνι στον λαιμό της γάτας της γειτονιάς ώστε όταν τους πλησιάζει να ακούνε τον ήχο και να κρύβονται. Όμως, δεν βρίσκουν εθελοντή ποντικό για να εκτελέσει τη δουλειά. Η φράση —στα αγγλικά «Belling the Cat»— περιγράφει το πώς μια ομάδα συμφωνεί να πραγματοποιήσει ένα σχεδόν ανέφικτο έργο· και το πώς δεν αργεί να διαπιστώσει μιαν απόσταση μεταξύ της θεωρίας και της πράξης που δεν μπορεί να διανύσει. Αν και συχνά η ιστοριούλα αποδίδεται στον Αίσωπο, καταγράφηκε για πρώτη φορά στον Μεσαίωνα· μερικοί τη συγχέουν με τη «Γάτα και τα ποντίκια», έναν διαφορετικό μύθο.

Αφού, λοιπόν, τα ποντίκια συμφωνούν για το σχέδιο, ένα από αυτά ρωτάει ποιος θα προσφερθεί να περάσει το κουδούνι στον λαιμό της γάτας. Και τότε, ένα ένα, βρίσκουν μια δικαιολογία για να μην το κάνουν. Η ιστορία, που δείχνει τη θεμελιώδη διαφορά μεταξύ των ιδεών και της εφαρμογής τους, καθώς και το πώς η δυσκολία της εφαρμογής επηρεάζει την αξία ενός δεδομένου σχεδίου, αφορά επίσης τους νόμους: οι νόμοι δεν έχουν νόημα χωρίς τα μέσα για την επαρκή επιβολή τους. Η χώρα μας, ο νομικός της πολιτισμός, είναι, νομίζω, ένα παράδειγμα αυτής της πρότασης: κανείς —μέχρι τώρα τουλάχιστον— δεν φαινόταν να τολμά να κρεμάσει το κουδούνι στη γάτα. Οι νόμοι υπάρχουν και μάλιστα πληθαίνουν, αλλά οι πολιτικοί, οι αρχές, οι θεσμοί κρύβονταν σαν φοβισμένα ποντίκια, ενώ η παράνομοι ξεφάντωναν. Στο μεταξύ, επί δεκαετίες, τα ποντίκια συνεδρίαζαν ξανά και ξανά, αλλά όταν ερχόταν η στιγμή να εφαρμόσουν τις αποφάσεις τους έτρεχαν να βρουν καταφύγιο. Κάπου κάπου, εμφανιζόταν ένας αρχι-αρουραίος που ύψωνε το κουδούνι ενθουσιάζοντας τα πλήθη, τα ταλαιπωρημένα από την ανομία. Αλλά, σε λίγο, το κουδούνι έπεφτε μαζί με τον ενθουσιασμό.

Περιμέναμε από τις κυβερνήσεις του κ. Μητσοτάκη να αντιμετωπίσουν την ανομία, από την παραβατικότητα στα σχολεία και στα πανεπιστήμια μέχρι τη φοροδιαφυγή — αλλά, αυτό δεν συνέβη. Ίσως συμβεί τώρα: ο κ. Φλωρίδης ακούγεται αποφασισμένος. Ωστόσο, πρέπει ολόκληρο το Συμβούλιο των Ποντικών να πάψει να φοβάται μήπως δυσαρεστήσει τους μπαμπαδομαμάδες των αναρχοφασιστών ή μήπως εξοργίσει την αριστερά η οποία τίθεται εναντίον των ποινών — εκτός βεβαίως από την περίπτωση όπου ο δράστης είναι ακροδεξιός. Μόνο τότε ενεργοποιούνται τα περί κρεμάλας αριστερά ένστικτα και εγκαταλείπονται οι βαθυστόχαστες κοινωνιολογικές θεωρίες περί κοινωνικών αιτίων της εγκληματικότητας.