Εθνικές Εκλογές 2023: Η ανάγκη για εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα και οι χρόνιες αδυναμίες της χώρας.
Καθώς διανύουμε τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής περιόδου, καίρια ερωτήματα υποβάλλονται συνεχώς, χωρίς εντούτοις να βρίσκουν πειστικές απαντήσεις: Κινούμαστε σε σωστή πορεία; Συμβαδίζουμε με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ποιες προτεραιότητες και ποιοι στόχοι πρέπει να τεθούν και να υλοποιηθούν από την επόμενη κυβέρνηση;
Σε μια σειρά από τους πιο κρίσιμους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς δείκτες η Ελλάδα καταλαμβάνει τις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών-μελών της Ένωσης. Ενδεικτικά θα πρέπει να αναφερθεί ότι είναι η τρίτη φτωχότερη χώρα βάσει του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, με το 26,3 % του πληθυσμού να βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό. Το ύψος του κρατικού χρέους έφτασε τα 400.276 εκατομμύρια ευρώ (192,4% του ΑΕΠ), το δεύτερο υψηλότερο στον κόσμο. Παραμένει τρίτη από το τέλος στην ψηφιακή πρόοδο, βάσει του δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI), καθώς και σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, έχοντας πάντα το ακριβότερο και πιο αργό ίντερνετ της Ευρώπης. Κατέχει την αρνητική πρωτιά στο κόστος στέγασης, το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ε.Ε. μετά την Ισπανία, με τον οικογενειακό προϋπολογισμό να καταβάλλει τις υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες υγείας μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Αρνητική πρωτιά καταγράφει και στην απονομή της δικαιοσύνης, αφού ο μέσος όρος εκδίκασης μιας υπόθεσης ξεπερνάει τα 4,5 χρόνια και, επιπλέον, παραμένει στις τελευταίες θέσεις στη δημόσια διοίκηση.
Προφανώς ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς και το δεύτερο ερώτημα επανέρχεται: Γιατί δεν συμβαδίζουμε με τις υπόλοιπες χώρες; Τι κάνουν οι άλλοι πιο γρήγορα, πιο σωστά και περισσότερο αποτελεσματικά;
Αξίζει να θυμηθούμε το πρόσφατο παρελθόν, την περίοδο του 2015, όπου η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σπατάλησε με καταστροφικό τρόπο τέσσερα χρόνια. Εξαιτίας της ανικανότητάς της, του τυχοδιωκτισμού και των ιδεοληψιών, δεν αξιοποίησε τις ευνοϊκές συνθήκες της εποχής, όπως τη μείωση της τιμής του πετρελαίου, την υποτίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, την εφαρμογή της ποσοτικής χαλάρωσης και την αύξηση του τουρισμού, οδηγώντας την Ελλάδα σε σημαντική υστέρηση. Κι ενώ όσες χώρες εντάχθηκαν σε προγράμματα στήριξης ξεπέρασαν τις προβλέψεις ανάπτυξης, εμείς από το 2015 έως το 2018 βρεθήκαμε στον πάτο.
Αντίστοιχα, μολονότι οι μεγάλες αλλαγές που πραγματοποιούνται στην αρχιτεκτονική της Ε.Ε. μετά την πανδημία και λόγω του πολέμου στην Ουκρανία αποτελούν ευκαιρία για την ανάκτηση της χαμένης θέσης, από την κυβέρνηση της ΝΔ αντιμετωπίζονται με τον βραχυχρόνιο σχεδιασμό του στενού κομματικού οφέλους. Το Ταμείο Ανάκαμψης εμφανίζει τεράστια προβλήματα, τα οποία εμποδίζουν την αποτελεσματική χρησιμοποίηση των κονδυλίων, κυρίως εξαιτίας της γραφειοκρατίας, της ανεπαρκούς προετοιμασίας, της απουσίας μηχανισμών ελέγχου και παρακολούθησης των έργων. Η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από έλλειψη επενδύσεων, χαμηλή παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα, ενώ παραμένει εξαρτημένη από τις εσωτερικές αγορές.
Σε πολλούς τομείς η απερχόμενη κυβέρνηση περιορίστηκε σε απλή διαχείριση της κυβερνητικών υποθέσεων, με περιορισμένη έως μηδενική παρέμβαση, ενώ σε άλλους τομείς κινήθηκε ιδεοληπτικά, με πενιχρά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, η πανεπιστημιακή αστυνομία αντιμετωπίστηκε από την κυβέρνηση ως πανάκεια των προβλημάτων των ΑΕΙ, αλλά εν τέλει ούτε το ζήτημα της ασφάλειας των πανεπιστημίων έλυσε ούτε το επίπεδο της παρεχόμενης γνώσης βελτίωσε. Τα διάφορα pass δεν αποτελούν λύση στις ανεπάρκειες του κοινωνικού κράτους ούτε συμβάλουν στη δίκαιη ανάπτυξη. Συχνά αντίπαλος της κυβέρνησης δεν ήταν τα προβλήματα και οι ανάγκες της χώρας αλλά η σύγκριση με την καταστροφική κυβερνητική περίοδο 2015 – 2019.
Εύκολα συμπεραίνει κανείς ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες χαμένες ευκαιρίες. Οι άλλοι τρέξανε, εμείς όχι. Η Ελλάδα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις και επίλυση των χρόνιων αδυναμιών. Η ενίσχυση της εξωστρέφειας με την προώθηση των εξαγωγών, η ανάπτυξη μέσω αξιοποίησης του υψηλού επιστημονικού δυναμικού, η απάντηση στο δημογραφικό, η δημοσιονομική σταθερότητα και ο εκσυγχρονισμός του κοινωνικού κράτους αποτελούν άμεσες προτεραιότητες. Η εμπειρία μάς δείχνει ότι οι αλλαγές χρειάζονται ανθρώπους με όραμα και σχέδιο. Απαιτούν ανθρώπους που μπορούν να ανταποκριθούν στις αξιώσεις και τις προκλήσεις της εποχής. Οι επιλογές μας καθορίζουν το αύριο της χώρας. Ας αναζητήσουμε, λοιπόν, τους καλυτέρους, έξω από τον ανταγωνισμό της μετριότητας των τελευταίων 8,5 ετών.
Δυστυχώς, η χώρα οδεύει σε ένα ακόμα εφιαλτικό αδιέξοδο. Το πολιτικό προσωπικό έχει διαγράψει από τη μνήμη του τα χρόνια και τις σκληρές συνέπειες της κρίσης.
10°
