Χαμηλότερες οι τιμές στο ελληνικό καλάθι του νοικοκυριού

Χαμηλότερες παραμένουν οι τιμές του τυπικού καλαθιού του νοικοκυριού στα ελληνικά σούπερ μάρκετ σε σχέση με Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία και Ισπανία, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).

Πιο συγκεκριμένα, συγκρίνοντας τις τιμές που βασίζονται σε στοιχεία από πλατφόρμες σύγκρισης τιμών σε κάθε χώρα, αλλά και σε τιμοληψίες από αλυσίδες σούπερ μάρκετ, οι τιμές στη Γαλλία ήταν 18% υψηλότερες σε σχέση με την Ελλάδα, στη Βρετανία ήταν υψηλότερες κατά 7%, στην Ισπανία κατά 3%, στην Ιταλία κατά 7% ενώ στην Πορτογαλία οι τιμές βρίσκονται περίπου στα ίδια επίπεδα με την Ελλάδα.

Η εικόνα των αποτελεσμάτων αλλάζει σημαντικά εάν αφαιρεθεί ο ΦΠΑ, ο οποίος είναι διαφορετικός ανά χώρα. Από τη σύγκριση των καλαθιών προκύπτει ότι και οι έξι χώρες έχουν πιο ακριβό μέσο καλάθι από την Ελλάδα, η Γαλλία κατά 26%, το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 17%, η Ιταλία κατά 20%, η Ισπανία κατά 11% και η Πορτογαλία κατά 2%. Αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ είναι 13%. Ο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (0% ή 5%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), την Ιταλία (5% και 4%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Η βασική διαφορά είναι ότι τρόφιμα που στην Ελλάδα υπάγονται στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ με 24% στις υπόλοιπες χώρες υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%. Σημειώνεται ότι η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης (π.χ. καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογιστεί στα παραπάνω στοιχεία.

Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από την παραπάνω ανάλυση είναι ότι το οργανωμένο ελληνικό λιανεμπόριο τροφίμων (σούπερ μάρκετ) παρέχει στους Έλληνες καταναλωτές πρόσβαση σε προϊόντα για το τυπικό του καλάθι με κατά μέσο όρο σε χαμηλότερη τιμές που είναι αποτέλεσμα της οργανωμένης προσπάθειας των προμηθευτών και των λιανεμπόρων για συγκράτηση των τιμών τα τελευταία χρόνια. Η τάση αυτή με μικρές διακυμάνσεις είναι διαχρονική την τελευταία 10ετία που πραγματοποιείται η συγκεκριμένη έρευνα από το ΙΕΛΚΑ. Η διαχρονική σύγκριση τιμών με το εξωτερικό δείχνει ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα συνεχώς έχει φθηνότερο καλάθι από τις συγκρινόμενες χώρες με διακυμάνσεις οι οποίες δεν αλλάζουν το γενικό συμπέρασμα της ανάλυσης.

Σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση του Δεκεμβρίου 2022, οι διακυμάνσεις στην εξέλιξη των τιμών είναι μικρή. Συγκεκριμένα, οι τιμές στην Ελλάδα καταγράφονται σταθερές (-0,29%), όπως και τη Γαλλία (-0,25%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (-0,45%), μείωση καταγράφεται στην Πορτογαλία (-0,91%) και αύξηση στην Ισπανία (+1,95%) και την Ιταλία (+1,61%). Σημειώνεται ότι η σύγκριση αυτή αφορά την περίοδο Δεκεμβρίου 2022-Μαρτίου 2023 και όχι τη σύγκριση με τον ίδιο μήνα το προηγούμενο έτος όπως συμβαίνει στην περίπτωση υπολογισμού του πληθωρισμού, αφορά το συγκεκριμένο καλάθι προϊόντων και αφορά μόνο το κανάλι των σουπερμάρκετ.

Οι παράγοντες στη σύγκριση τιμών

Σχετικό Άρθρο

Ελλαδα Ξεκινά στις 29 Μαρτίου το «καλάθι των νονών» με λαμπάδες και παιχνίδια

Newsroom 22.03.2023, 13:48

Πέρα από τον ΦΠΑ, παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι:

• Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και το αντίστοιχο κόστος
• Το κόστος ενέργειας και μεταφορών
• Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (π.χ. οδικό δίκτυο, νησιά κ.λπ.)
• Το μέγεθος της αγοράς και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων
• Το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους
• Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία)
• Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα
• Οι καταναλωτικές συνήθειες και η αγοραστική δυνατότητα σε κάθε χώρα
• Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα.

Σημειώνεται ότι τα δεδομένα τιμών υπολογίζονται από γνωστά παρατηρητήρια τιμών των χωρών που εξετάστηκαν και για την Ελλάδα στα πρωτογενή δεδομένα από τιμοληψίες σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Τα κριτήρια επιλογής των προϊόντων στο καλάθι ήταν ένας συνδυασμός αντίστοιχων χρησιμοποιούμενων καλαθιών για εκτίμηση στο εξωτερικό, καθώς και κοινής διαθεσιμότητας στοιχείων τιμών στις χώρες που εξετάσθηκαν. Σε κάθε νέα μέτρηση ανανεώνεται το δείγμα των κωδικών που μετρούνται και ανάλογα με τη διαθεσιμότητα επιλέγονται διαφορετικές ποσότητες προϊόντων.

Τα στοιχεία προέρχονται από τις παρακάτω αλυσίδες σούπερ μάρκετ Ελλάδα (Σκλαβενίτης, ΑΒ, My Market, Μασούτης, Market In), Ηνωμένο Βασίλειο (Morrisons, ASDA, Sainsbury's, Coop, Ocado, TESCO), Ισπανία (Carrefour, Marcadona, Caprabo, Condis, Dia, Eroski, SoySuper, Alcampo), Ιταλία (CosiComodo, emiDrive, Pim Spesa, Agora, Everli, HeyConad, easyCoop), Πορτογαλία (continente, MiniPreco, Auchan, Spar) και Γαλλία (monoprix plus, carrefour, super U, Auchan, Aldi).