Πολιτικη & Οικονομια

Σύνοδος Κορυφής: Νέος δημοσιονομικός κορσές με «tailor made» σχέδια δράσης

Η οικονομική αρχιτεκτονική της Ευρώπης ξανά στο τραπέζι - Τι σημαίνει για την Ελλάδα

A.V. Team
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

 Η οικονομική αρχιτεκτονική της Ευρώπης ξανά στη Σύνοδο Κορυφής - Τι σημαίνει για την Ελλάδα

O πληθωρισμός που παραμένει εκτός ελέγχου και οι νέες συνθήκες που ανέκυψαν στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα εξαιτίας της κατάρρευσης τριών πιστωτικών ιδρυμάτων στις ΗΠΑ και την ανάγκη που προέκυψε στην Ευρώπη για διάσωση της Credit Suisse, αναγκάζουν την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ να ασχοληθεί επισταμένως με τη οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση.

«Θα ασχοληθούμε επίσης με τον συντονισμό των δημοσιονομικών μας πολιτικών, θα ανταλλάξουμε απόψεις για την οικονομική διακυβέρνηση και θα κάνουμε απολογισμό της χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής της Οικονομικής και Νομισματικής μας Ένωσης» ανέφερε στην ανακοίνωση του ο Σαρλ Μισέλ.

Στο πρόσφατο Eurogroup επικυρώθηκε στην ουσία η επιστροφή στη σφικτή δημοσιονομική πολιτική, με πρώτο ζητούμενο τη μείωση έως και 80% των μέτρων στήριξης κατά της ενεργειακής κρίσης και τη σύνταξη ενός χρονοδιαγράμματος για την οριστική κατάργησή τους.

Ήδη πάντως η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε ότι οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναμόρφωση των δημοσιονομικών κανονισμών της ΕΕ δεν καλύπτουν τις απαιτήσεις της Ρώμης, όπως μεταδίδει το Reuters. 

«Η πρόταση της Κομισιόν δεν είναι ακριβώς αυτό που θέλουμε... θα κάνουμε τα πάντα για να βελτιωθεί», ανέφερε μιλώντας στο ιταλικό κοινοβούλιο ενόψει της Συνόδου. 

Τι αποφάσισε το Eurogroup

Σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις αλλαγές στο «Σύμφωνο Σταθερότητας» για κάθε χώρα θα υπάρξουν νέοι ποσοτικοί κανόνες, ανάλογα βέβαια και με τις ιδιαιτερότητες του χρέους της, οι οποίοι θα πρέπει να είναι κάτω από την ομπρέλα των βασικών κανόνων για έλλειμα μικρότερο του 3% και χρέος έως 60% του ΑΕΠ. 

Η Επιτροπή δηλώνει έτοιμη να προτείνει ειδικές ανά χώρα συστάσεις σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική για το 2024, οι οποίες θα:

1) Είναι σύμφωνες με τους δημοσιονομικούς στόχους που θέτουν τα κράτη-μέλη στα προγράμματά τους σταθερότητας και σύγκλισης, εφόσον οι στόχοι αυτοί συνάδουν με τη διασφάλιση ότι ο δείκτης δημόσιου χρέους τίθεται σε καθοδική πορεία ή παραμένει σε συνετό επίπεδο και ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.  
 
2) Ποσοτικοποιούνται και διαφοροποιούνται με βάση τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη όσον αφορά το δημόσιο χρέος. 

3) Διαμορφώνονται με βάση τις καθαρές πρωτογενείς δαπάνες. 

Οι οδηγίες που θα ανακοινώσει η Κομισιόν σε όλα τα κράτη μέλη, θα εξειδικεύσουν για κάθε χώρα την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών για το 2024, οι οποίες ανακοινώθηκαν ως πλαίσιο την περασμένη εβδομάδα.

Στην κοινή δήλωση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, τονίζεται ότι για τη διετία 2023-2024 η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να συμβάλει στη διασφάλιση της σταθερότητας της οικονομίας της ζώνης του ευρώ και θα διευκολύνει την αποτελεσματική μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού.

Τέλος τα μέτρα στήριξης

Σύµφωνα µε υπολογισµούς της Κοµισιόν, αν στηριζόταν µόνο το 40% των πλέον ευάλωτων εισοδηµατικά το 2022, το δηµοσιονοµικό κόστος κατά µέσο όρο στην Ε.Ε. θα ήταν µόνο 0,3% του ΑΕΠ και όχι 1,2% του ΑΕΠ, που ήταν. Το 70% δεν ήταν στοχευµένα µέτρα, σηµειώνει η Κοµισιόν. Για την Ελλάδα, η διαφορά είναι ακόµη µεγαλύτερη: από µόνο 0,4% του ΑΕΠ περίπου που θα χρειαζόταν για να στηρίξει τους ευάλωτους, δαπάνησε 2,3% του ΑΕΠ της. Πάνω από το 80% της δαπάνης αυτής, ή 3,8 δισ. ευρώ, δεν ήταν στοχευµένα στους φτωχότερους.

Αυτά τα κονδύλια τώρα, σύµφωνα µε την ανακοίνωση της Κοµισιόν, πρέπει να διοχετευθούν για τη µείωση των ελλειµµάτων των κρατών-µελών. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι η πολιτική που θα ακολουθηθεί πρέπει να δίνει κίνητρο και για την εξοικονόµηση ενέργειας, εποµένως, να µην απορροφά όλη την αύξηση των τιµών το κράτος.

Με άλλα λόγια, θα πρέπει να μειωθούν τα μέτρα στήριξης για να αποκλιμακωθεί ταχύτερα ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη.

Όπως διευκρινιζόταν, σε ένα πλαίσιο υψηλού πληθωρισμού και αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης, η ευρεία δημοσιονομική τόνωση της συνολικής ζήτησης δεν δικαιολογείται. Μάλιστα προειδοποιεί, ότι το Eurogroup, θα παρακολουθεί στενά τον αντίκτυπο στη συνολική ζήτηση και στον δημοσιονομικό προσανατολισμό των πρόσθετων μέτρων ενεργειακής στήριξης ή την παράταση των υφιστάμενων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την αβεβαιότητα για την εξέλιξη των τιμών της ενέργειας. «Πρέπει να αποφύγουμε μόνιμα μέτρα αύξησης του ελλείμματος» είναι η πολύ χαρακτηριστική καταληκτική φράση της κοινής δήλωσης των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης.

Κριτήριο τα μεσοπρόθεσμα διαρθρωτικά σχέδια των κρατών-μελών που θα αποτελούν «συμβόλαια»

Τον Μάιο, οι συστάσεις της Επιτροπής θα εξειδικευτούν για κάθε κράτος μέλος με έμφαση τις χώρες με υψηλότερο χρέος όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί η Κομισιόν θα δώσει αυτήν την φορά οδηγίες, με βάση την πρόταση που έχει κάνει για τις αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες. 

Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει  τα κράτη-μέλη να καταθέσουν εθνικά σχέδια που θα οδηγούν στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους και την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης. Τα σχέδια αυτά θα είναι διαφορετικά ανά χώρα, ανάλογα με τους κινδύνους που έχει να αντιμετωπίσει μια οικονομία αλλά και το ύψος του χρέους της. Τα σχέδια θα ενσωματώνουν δημοσιονομικούς, μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για την αντιμετώπιση μακροοικονομικών ανισορροπιών όπου χρειάζεται.

Tι συμβαίνει με την Ελλάδα

Σε πρώτη ανάγνωση η Ελλάδα δεν θα πρέπει να ανησυχεί. Τούτο διότι, έχει θέσει για φέτος στόχους οι οποίοι είναι συμβατοί με το υφιστάμενο σύμφωνο σταθερότητας. Συγκεκριμένα έχει δεσμευτεί ότι θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ, ενώ το δημοσιονομικό της έλλειμμα θα μειωθεί στο 2% του ΑΕΠ.

Η Επιτροπή θα έρθει για να θέσει για την Ελλάδα μια πολυετή οροφή πρωτογενών δαπανών, δηλαδή δαπανών για μισθούς, συντάξεις, επιδοτήσεις, μεταβιβάσεις (με άλλα λόγια μέτρα στήριξης), αλλά θα εξαιρούνται οι τόκοι του χρέους. Η χώρα δεν θα μπορεί να ξεπεράσει το όριο, αφού διαφορετικά θα της επιβληθούν περιοριστικά μέτρα.