Πολιτικη & Οικονομια

Οι ζωές μας πάνω από τα κέρδη τους

Δεν είναι πάντα σαφές ποιοι κερδοσκοπούν. Όμως κατ’ εξοχήν υπεύθυνη είναι η κυβέρνηση, πολύ περισσότερο επειδή εκλέχτηκε με την υπόσχεση ότι θα αντιμετωπίσε τις παθογένειες της χώρας

Παντελής Καψής
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, τα κρούσματα της διαφθοράς και οι ευθύνες της κυβέρνησης.

Το λιμάνι του Ρότερνταμ συνεισφέρει στην οικονομία της Ολλανδίας το 26% του ΑΕΠ. Αυτό προκύπτει από τα logistics, δηλαδή τη διακίνηση και τη φύλαξη των εμπορευμάτων. Κομβικός, φυσικά, είναι ο ρόλος του σιδηρόδρομου. Σύμφωνα με μια μελέτη της McKinsey, στην Ελλάδα, ο αντίστοιχος τομέας θα μπορούσε να συνεισφέρει ως και το 20% του ΑΕΠ. Αν αναλογιστούμε ότι ο τουρισμός συνεισφέρει το 25% του ΑΕΠ, τότε μιλάμε στην πραγματικότητα για έναν νέο τομέα της  ελληνικής βιομηχανίας. Ο οποίος, πέρα από τα οικονομικά οφέλη, θα ενίσχυε σημαντικά και την γεωπολιτική θέση της χώρας για εύκολα κατανοητούς λόγους. Κατά τους μελετητές, μια τέτοια προοπτική είναι ρεαλιστική λόγω των γεωγραφικών πλεονεκτημάτων του Πειραιά και της εγγύτητας στο Σουέζ. Προϋπόθεση φυσικά η ανάπτυξη και στην Ελλάδα του σιδηροδρομικού δικτύου. Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους ως προς το τι συνεπάγεται αυτό, σήμερα η COSCO διακινεί 1.000 τρένα τον χρόνο, η δυναμικότητά της όμως είναι για 40.000 τρένα. Θα χρειαζόταν, με άλλα λόγια, ένα μεγάλο πρόγραμμα αναβάθμισης των υποδομών. Τα στοιχεία τα έδωσε ο   Διευθύνων σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ την περίοδο 2010-2015, Αθανάσιος Ζηλιασκόπουλος, σε συνέντευξη που έδωσε στον Νίκο Φιλιππίδη στον Οικονομικό Ταχυδρόμο. Σύμφωνα με τον κ. Ζηλιασκόπουλο, ο προγραμματισμός ήταν να μπορεί σήμερα ο ελληνικός σιδηρόδρομος να διακινεί 20.000 τρένα, αλλά βέβαια όλοι γνωρίζουμε τι έχει μεσολαβήσει.

Είναι προφανές ότι, αν δεν είχε συμβεί το δυστύχημα, όλα αυτά θα παρέμεναν κτήμα ενός μικρού κύκλου ειδικών. Σήμερα ωστόσο έχουν μπει στον δημόσιο διάλογο και μας επιτρέπουν να δούμε τα Τέμπη, έστω και συμβολικά, ως τη συμπύκνωση των παθογενειών της χώρας και του πολιτικού συστήματος. Εξηγούν όμως και το γιατί η κυβέρνηση υποχωρεί στις δημοσκοπήσεις, χωρίς όμως να επωφελείται η αντιπολίτευση. 

Σε ένα πρώτο επίπεδο το δυστύχημα δείχνει πόσο προβληματικές είναι οι διακηρύξεις της κυβέρνησης για την ανάπτυξη και πόσο στρεβλές οι προτεραιότητές της. Είχαμε μπροστά μας την ευκαιρία για την προώθηση μιας γνήσια παραγωγικής δραστηριότητας και για τέσσερα ολόκληρα χρόνια δεν έχει κάνει το παραμικρό. Τρέχει για το Ελληνικό και τις επενδύσεις σε ακίνητα και αφήνει στην άκρη τον σιδηρόδρομο που θα ενίσχυε συνολικά την εξωστρέφεια της οικονομίας. Η δημοσκοπική υποχώρηση οφείλεται φυσικά στους νεκρούς των Τεμπών. Οι πολίτες ωστόσο νιώθουν ότι πίσω από το δυστύχημα βρίσκεται η γύμνια του επιτελικού κράτους το οποίο προβλήθηκε με τόσες τυμπανοκρουσίες. Όσο για την  αντιπολίτευση δεν είναι μόνο το ότι και αυτή, στη δική της τετραετία, αδράνησε και άφησε το σιδηρόδρομο να απαξιώνεται. Είναι και το ότι οι αποκαλύψεις των ημερών, η κατάσταση που επικρατούσε στον ΟΣΕ, η αυθαιρεσία και η αναξιοκρατία, έδειξαν πόσο ξεπερασμένη και υποκριτική είναι η δική της αντίληψη για τον δημόσιο τομέα. Μπορεί να συσπειρώνει πρόσκαιρα τους συνδικαλιστές, διώχνει όμως τους πολίτες. Έχουν και έχουμε καταλάβει πια ότι ο κομματισμός και οι συντεχνίες είναι οι δύο όψεις της κακοδαιμονίας.

Στη συνέντευξή του ο κ. Ζηλιασκόπουλος  αναφέρθηκε και στα γνωστά κρούσματα της διαφθοράς τα οποία έχουν έρθει στην επιφάνεια τα τελευταία χρόνια. Στα «μαύρα βαγόνια» που μετέφεραν εμπορεύματα για λογαριασμό κάποιων επιτηδείων. Στα βαγόνια και τις εγκαταστάσεις του ΟΣΕ που χρησιμοποιούσαν για δικό τους λογαριασμό κάποιοι εργαζόμενοι οι οποίοι ουσιαστικά είχαν συστήσει δική τους εταιρεία logistics μέσα στον ΟΣΕ. Στις κλοπές πετρελαίου. Και βέβαια στους μισθούς, αρκεί να σημειωθεί ότι 135 εργαζόμενοι είχαν υψηλότερες αποδοχές από τον διευθύνοντα σύμβουλο! Είναι αλήθεια ότι τόσο εκτεταμένη διαφθορά δύσκολα μπορεί να βρει κανείς σε άλλη υπηρεσία. Το μοτίβο ωστόσο είναι κοινό. Όπου δεν λειτουργεί ο έλεγχος δημιουργούνται κυκλώματα μιας άτυπης ιδιωτικοποίησης του δημοσίου. Η οποία μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις γίνεται ανεκτή από τους πολίτες γιατί έτσι, είτε μπορούν και παρανομούν είτε απλώς εξυπηρετούνται καλύτερα και παρακάμπτουν τη γραφειοκρατία. Στις πρόσφατες διαδηλώσεις, ένα από τα συνθήματα που κυριάρχησαν ήταν «οι ζωές μας πάνω από τα κέρδη τους». Έτσι είναι. Μόνο που δεν είναι πάντα σαφές ποιοι κερδοσκοπούν. Κάποιοι βέβαια θεωρούν υπεκφυγή να επισημαίνονται αυτές οι καταστάσεις, ότι αποτελούν προσπάθεια να ξεφύγει η κυβέρνηση από τις ευθύνες της. Όμως κατ’ εξοχήν υπεύθυνη γι’ αυτές είναι η κυβέρνηση, πολύ περισσότερο μάλιστα επειδή εκλέχτηκε με την υπόσχεση ότι θα τις αντιμετωπίσει. Ακόμα χειρότερα όμως αν δεν μιλήσουμε γι’ αυτές, αν δεν αντιμετωπιστούν, τότε είναι ζήτημα χρόνου να τις επαναλάβουμε.