Με τα μάτια του ασθενούς

Επειδή αλλάζει το νομικό πλαίσιο που διέπει το καθεστώς απασχόλησης των ιατρών του κλάδου ΕΣΥ, ιδιωτικοποιείται η Δημόσια Υγεία; Επειδή γίνεται πιο ελκυστικό το ΕΣΥ και για τους ιδιώτες γιατρούς χάνει τον δημόσιο χαρακτήρα του; Επειδή θα μπει νέο αίμα στα δημόσια νοσοκομεία και θα καλύψει τα μεγάλα κενά που υπάρχουν στη στελέχωση τους ειδικά στην επαρχία; Επειδή αυξάνονται οι επιλογές που θα έχει ο ασθενής; Διότι όσοι και όσες από τους ιατρούς του ΕΣΥ  θέλουν, ήδη δουλεύουν με τον ένα ή το άλλον τρόπο ιδιωτικά και καλά κάνουν. Αγορά είναι, ζήτηση υπάρχει, καλούς και έμπειρους γιατρούς ζητάει ο κόσμος και πρέπει να είναι διαθέσιμοι. Επιτέλους, έρχεται ένας ο νόμος της πολιτείας να δώσει ένα πνεύμα φιλελεύθερης διεξόδου στο πλαίσιο του ανταγωνισμού. Μάλλον αυτό είναι που ενοχλεί του διαμαρτυρόμενους.

Οι πανεπιστημιακοί και οι στρατιωτικοί γιατροί μπορούν να έχουν νομίμως και ιδιωτικό ιατρείο. Ποτέ δεν κατάλαβα αυτό το πλεονέκτημα αλλά δεν είναι το μόνο. Πήγατε ποτέ σε δημόσιο νοσοκομείο και σας είπαν «δεν σε εξετάζω, έλα στο ιατρείο μου το απόγευμα, να σου τα πάρω και μάλιστα μαύρα;». Πολλοί γιατροί του ΕΣΥ δουλεύουν τα απογεύματα σε ιδιωτικά Κέντα Υγείας (ΚΥ). Σας είπαν ποτέ «έλα στο ΚΥ που δουλεύω να σε εξετάσω;». Σε μένα πάντως, στην οικογένειά μου και στη στενή παρέα μου δεν έτυχε ποτέ. Άλλοι πάνε στα μεν άλλοι στα δε και άλλοι και στα δυο ανάλογα με την περίπτωση και την περίσταση. Μόνο που τώρα στο πλαίσιο του εξορθολογισμού όλοι θα υποχρεώνονται να κόβουν αποδείξεις. Δεν βλέπω πού είναι το αρνητικό για τη δημόσια υγεία.

Για τις εγχειρήσεις τα πράγματα είναι πάλι διακριτά. Ή δημόσιο νοσοκομείο και πληρώνεις τον γιατρό ιδιωτικώς, ή ιδιωτικό και είναι όλα μέσα κατόπιν συμφωνίας. Δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι. Τον χειρουργό τον πληρώνεις και θα τον πληρώνεις πάντα. Απλώς θα μπορούν όλοι οι γιατροί να δουλεύουν νόμιμα και ιδιωτικώς. Τώρα μαύρα, άσπρα, γκρι θα σας γελάσω και δεν θέλω. Φυσικά και χρειάζονται ιδιαίτερα κίνητρα για την επαρχία και αυτά είναι βασικά οικονομικά. Διότι με τους σημερινούς μισθούς δεν μετακομίζει εύκολα ένα γιατρός με οικογένεια σε μια επαρχιακή πόλη. Προφανώς και δεν βγαίνει. Και γι’ αυτό οι προκηρύξεις μένουν άγονες.

Ο φόρτος εργασίας είναι τεράστιος και οι αμοιβές χαμηλές. Και γι’ αυτό πιθανόν να παραμείνουν άγονες. Διότι αν είναι να εφημερεύει πάνω από το όριο ασφαλείας και να αμείβεται με 2 ευρώ καθαρά την ώρα και να είναι και ξεσπιτωμένος μάλλον θα ψάξει για κάτι άλλο. Το κράτος πρέπει να πληρώσει για να καλύψει τις κενές θέσεις των περιφερειακών νοσοκομείων. Και η πανδημία έδειξε ότι στα νοσοκομεία της επαρχίας και ειδικά στις ΜΕΘ υπάρχει πρόβλημα. Μάλλον χοντρό απ’ ότι μου λένε. Συνεπώς το πρόβλημα είναι ένας συνδυασμός αμοιβής και συνθηκών εργασίας. Το νομοσχέδιο δεν έχει απάντηση σαυτό.

Το πρόβλημα που έχει ο φιλάσθενος, ο ηλικιωμένος ή αυτός που αναρρώνει από κάτι είναι το αναπάντεχο και πως το αντιμετωπίζει. Η εφημερία δηλαδή. Πρέπει να φτάσει στο δημόσιο νοσοκομείο που εφημερεύει; Και να διασχίσει συνήθως τη μισή και βάλε Αθήνα μιας και τα νοσοκομεία είναι στην ανατολική πλευρά της πόλης; Μήπως πρέπει να φροντίσουμε τα τοπικά ΚΥ. Να τα στελεχώσουμε με τις βασικές ειδικότητες και να εφοδιάσουμε με διαγνωστικά μηχανήματα ώστε  να μπορούν να αντιμετωπίσουν απλά περιστατικά ή και τους κατά φαντασία ασθενείς; Και τα σοβαρά να τα οδηγούν στα εφημερεύοντα αλλά με μια αρχική διάγνωση ώστε να είναι πιο γρήγορη η αντιμετώπιση;

Αλλά και στα εφημερεύοντα νοσοκομεία πώς γίνεται να ανατραπεί αυτή η εικόνα της εμπόλεμης ζώνης που όλοι, μα όλοι έχουμε αντικρύσει κάποιες φορές στη ζωή μας όταν χρειάστηκε. Και οι εμπειρίες που έχουμε είναι οδυνηρές. Πώς θα γίνει να υπάρχει μια οργανωμένη άμεση αξιολόγηση κάθε περιστατικού ώστε να δημιουργείται μια σειρά προτεραιότητας και να μην ταλαιπωρείται ο κόσμος άνευ λόγου. Ούτε βέβαια να κινδυνεύει. Διότι άντε και ο συνοδός κάτι καταλαβαίνει και φωνάζει «έχω εδώ ένα αλλεργικό σοκ» και ψαρώνουν όλοι και ανοίγουν οι πόρτες και τρέχουν οι γιατροί. Αν δεν το ξέρει; Αν ντρέπεται να φωνάξει, τι γίνεται;

Γι’ αυτό, κύριε Πλεύρη μου, τα προβλήματα του ΕΣΥ δεν είναι τα επαγγελματικά και οικονομικά των γιατρών μόνο. Είναι πρωτίστως η υγεία των πολιτών. Και εδώ έχουμε πρόβλημα χοντρό. Το μέτρο του συνδυασμού ΕΣΥ και ιδιωτικού έργου απευθύνεται ενδεχομένως σε φτασμένους γιατρούς που έχουν πελατεία και μπορούν να συνδυάσουν και τα δύο. Δεν είναι κακό, καλό είναι διότι έτσι ενισχύεται ο δημόσιος τομέας. Ακόμα, ενδεχομένως βοηθάει τα ιδιωτικά κέντρα Υγείας να βρουν καλούς γιατρούς και μάλιστα σε συνθήκες μεγαλύτερου ανταγωνισμού, δηλαδή μεγαλύτερης προσφοράς εργασίας. Ίσως περιορίσει και τη φοροδιαφυγή. Αλλά τον ασθενή, αυτά λίγο τον ενδιαφέρουν. Αυτός θέλει επάρκεια καλών γιατρών που να είναι καλά αμειβόμενοι ώστε να έχουν πρόσθετα κίνητρα να δουλέψουν part time και στο ΕΣΥ. Και όταν θα τους χρειαστεί να είναι εκεί δίπλα του. Όχι στα ιατρεία τους.   

Φυσικά και ο ασθενής απαιτεί και ένα καθαρό υγιεινό περιβάλλον. Δεν το βρίσκει πάντα. Δεν πρέπει να φέρνει σεντόνια από το σπίτι του. Ούτε να απαιτείται η παρουσία συνοδού, για την ασφάλειά του, διαφορετικά αν χρειαστεί κάτι και είναι σοβαρό, την έβαψε. Ούτε να πρέπει να πληρώσει για να μπει αμέσως στο χειρουργείο με το σπασμένο πόδι ώστε να μη σφαδάζει από τους πόνους για μέρες. Ούτε να έχει ξαδέλφη που εργάζεται στη διπλανή πτέρυγα που έχει κολλητή που είναι νοσηλεύτρια και ξέρει τον γιατρό στην κλινική που χαροπαλεύει ο δικός του. Είπαμε κάποια στιγμή να γίνουμε Δυτική Ευρώπη. Να τελειώνουμε με την Ανατολή.

Ο δημόσιος χαρακτήρας του ΕΣΥ δεν κινδυνεύει τουλάχιστον από αυτά που ακούω από τους αιωνίως και αενάως διαμαρτυρόμενους. Η εξυπηρέτηση όμως των ασθενών είναι προβληματική. Και το νομοσχέδιο αυτό πιθανόν να βοηθήσει. Αλλά χρειάζεται το κράτος να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη. Αλλιώς δεν βάφονται ούτε αυγά.