Πολιτικη & Οικονομια

Απέναντι στο έγκλημα και την ποινική βία

Το σπιράλ της βίας και ο συνακόλουθος φαύλος κύκλος της είναι διαρκώς σε κίνηση

Κώστας Καρακώτιας
Κώστας Καρακώτιας
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
crime.jpg

Σχόλιο για την εγκληματικότητα και την ποινική βία που εισχωρεί ολοένα και πιο βαθιά στην κοινωνία και από εξαίρεση τείνει να καταστεί κανονικότητα

Μπορεί ο Μαρξ να έπλεξε, καταφανώς σατιρικά, το εγκώμιο του εγκλήματος αναδεικνύοντας τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη της οικονομίας και του κοινωνικού καταμερισμού της εργασίας αλλά και στην παραγωγή της τέχνης και της λογοτεχνίας, με την κατασκευή και χρήση σχετικών παραβατικών θεματικών και ηρώων. Μπορεί οι κάθε μορφής τρομοκράτες να χρησιμοποιούν τα βίαια εγκλήματα ως μέσον της φαντασιακής τους θρησκευτικής, ταξικής, ρατσιστικής ή εθνοτικής πάλης και διάφοροι κουτοπόνηροι, αφελείς ή ιδεοληπτικοί αντεξουσιαστές να θεωρούν τις ληστείες ως πραγμάτωση της κοινωνικής επαναϊδιοποίησης του πλούτου. Μπορεί οι νεοέλληνες, όλων των κοινωνικών βαθμίδων, να υποδέχονται στα λαϊκά κέντρα με θριαμβικούς αλαλαγμούς όσους τραγουδούν ότι ήταν «μια ζωή μέσα στους δρόμους και στις νύχτες, μια ζωή με παρανόμους και ξενύχτες» αναπαράγοντας τον μύθο της ανυπότακτης παράνομης ζωής. Μπορεί οι νομικοί και κοινωνικοί επιστήμονες να αναζητούν και να διερμηνεύουν τις ποικίλες αιτίες της εγκληματικής παραβατικότητας. Μπορεί όλα αυτά να συνέβησαν και να συμβαίνουν, όμως το έγκλημα δεν έπαυσε και δεν παύει ποτέ να είναι παρόν ως υπαρκτό έγκλημα. Μια βίαιη, δηλαδή, προσβολή των εννόμων αγαθών της ζωής, της ελευθερίας, της περιουσίας και της τιμής των πολιτών.

Η εγκληματικότητα δε, ως το σύνολο των πάσης φύσεως και βαθμίδων εγκλημάτων που διαπράττονται σε μια κοινωνία, παράγει αποτελέσματα με ταξικές επιπτώσεις. Περισσότερο και κυρίως από την οποιασδήποτε έντασης παραβατικότητα πλήττονται τα αγαθά, ο ιδιωτικός και ο δημόσιος χώρος των λαϊκών τάξεων και περιοχών, διότι η φύλαξη και η προστασία τους επαφίεται μόνο στους προβληματικούς πλέον κρατικούς μηχανισμούς ενώ τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα έχουν την δυνατότητα της προσφυγής στην ιδιωτική ασφάλεια. Συχνά όμως το έγκλημα πλήττει, με ιδιαίτερη βιαιότητα, και αυτά τα στρώματα αφού έχουν στην κατοχή τους υψηλότερη συσσώρευση πλούτου και αγαθών και στοχοποιούνται περισσότερο.

Δυστυχώς, όμως, όπως και πολλά άλλα προβλήματα, η αύξηση της εγκληματικότητας και η γενίκευση της ανασφάλειας και του φόβου αντιμετωπίζονται με τη συνήθη ανορθολογική ελαφρότητα. Τις υπερβολικά μεγάλες ποινές που προβλέπουν οι νόμοι και επιβάλλουν τα Δικαστήρια ακολουθεί μια υπερβολικά «φιλελεύθερη» αντιμετώπιση στην εκτέλεσή τους. Σ’ αυτό συντελούν ο υπερπληθυσμός και οι άθλιες συνθήκες των φυλακών που οδηγούν στη λύση των σχετικών προβλημάτων με τις απολύσεις, σχεδόν αδιάκριτα, ακόμα και δραστών βαρύτατων εγκλημάτων, χωρίς κανέναν έλεγχο της μετέπειτα συμπεριφοράς τους. Η σπασμωδική αυτή αντιμετώπιση της εγκληματικότητας έχει δυσμενέστατα κοινωνικές συνέπειες.

Η ποινική βία, αλλά και η πανταχόθεν προερχόμενη, εισχωρεί ολοένα και πιο βαθιά στην κοινωνία και από εξαίρεση τείνει να καταστεί κανονικότητα. Το αίτημα της ασφάλειας δε, ενώ είναι ένα κατ’ εξοχήν λαϊκό δικαίωμα, έχει εκχωρηθεί στη Δεξιά και κυρίως στην Ακροδεξιά, η οποία το εκμεταλλεύεται δεόντως πολιτικά και επιπλέον επιδοκιμάζει και διακηρύσσει τη βίαιη, πολλές φορές, αυτοδικία των συμπιεσμένων θυμάτων της παραβατικότητας. Συχνά δε, όταν η κοινή γνώμη σοκάρεται από φρικώδη ειδεχθή εγκλήματα, τίθεται ακόμα και ζήτημα επαναφοράς της θανατικής ποινής ή νομιμοποίησης της οπλοκατοχής. Έτσι όμως το σπιράλ της βίας και ο συνακόλουθος φαύλος κύκλος της είναι διαρκώς σε κίνηση με αποτέλεσμα την απονομιμοποίηση της αντιεγκληματικής/κατασταλτικής δυνατότητας των μηχανισμών του κράτους, την αδυναμία της συγκρότησης μιας πραγματικά ανθρωπιστικής σωφρονιστικής πολιτικής και τη δημιουργία μιας ακραία φοβικής κοινωνίας.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ