Πολιτικη & Οικονομια

Αγκαλίτσες, φιλάκια και νέος λαϊκισμός

Πώς τα καταφέρνουμε και μέσα σε όλον αυτόν τον χαλασμό έχουμε αφήσει ανοιχτές τις χαραμάδες ενός νέου λαϊκισμού

Κώστας Κυριακόπουλος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μέσα σε όλο αυτόν τον ιστορικό ορυμαγδό έχει αρχίσει και αναδύεται μια νέα εκδοχή, ένα νέο κύμα λαϊκισμού και εμμονικής ιδεολογικής κόντρας.

Γράφουμε νέα ρεκόρ, ατομικά και μαζικά στο αγαπημένο σπορ «παραλλαγή – απόκρυψη». Στο γνωστό «άλλο βλέπω, άλλο λέω, τρεις λαλούν και δυο χορεύουν». Με λίγα λόγια, ένα ατέλειωτο «ταρατατζούμ» έχει αρχίσει να μολύνει την ατμόσφαιρα, από την ώρα που ανακοινώθηκε το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης για την επιστροφή σε ένα κάποιο είδος της παλιάς μας καθημερινότητας. Και δεν μιλάμε για τον απερίσκεπτο χαβαλέ που βλέπει κάποιος στα σούπερ μάρκετ, στις τράπεζες, στους δρόμους, στις στάσεις των λεωφορείων. Μιλάμε για τις μαζικές υψηλές επιδόσεις μειωμένης αντίληψης απέναντι σε αυτά που έρχονται.

Το φάντασμα της τραυματισμένης ευμάρειας σε εκπληκτικό συντονισμό με την απελπισμένη λαχτάρα για επιστροφή στη φυσιολογική ζωή, προσφέρουν ένα κάποιο άλλοθι στη μαζική αυτή τύφλωση. «Ανθρώπινα, είναι όλα αυτά», θα πει κάποιος και δεν θα έχει άδικο. Αλλά…

«Οι συνέπειες θα είναι οδυνηρές», είπε μεταξύ των πολλών άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στη Βουλή το πρωί της Πέμπτης. Λίγες ώρες πριν διαβάζαμε στον Guardian την έρευνα του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Εργασίας του ΟΗΕ με τίτλο: «Σχεδόν το μισό του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού, 1,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο επιβίωσης λόγω των οικονομικών συνεπειών του Covid-19». Ειδήσεις που έρχονται από τη Γερμανία και από αλλού μιλούν για χιλιάδες νέους άνεργους. Στις ΗΠΑ, μόλις σε έξι εβδομάδες. καταγράφηκαν τριάντα εκατομμύρια άνεργοι.

Ένα σκοτεινό μέλλον ανέτειλε ήδη για εκατομμύρια ανθρώπους αν συνυπολογίσει κανείς και τις εξαρτώμενες οικογένειες. «Είναι φανερό και μάλιστα με τον πιο σκληρό τρόπο ότι η κρίση στην απασχόληση και οι συνέπειές της έχει ενταθεί αυτές τις ημέρες σε σχέση με πριν από δύο ή τρεις εβδομάδες», δηλώνει ο διευθυντής του Ινστιτούτου του ΟΗΕ που κάνει τις δυσοίωνες προβλέψεις για το μέλλον της εργασίας, Guy Ryder. Και συμπληρώνει: «Για εκατομμύρια εργαζόμενους, το μη  εισόδημα σημαίνει όχι τροφή, ασφάλεια και μέλλον. Εκατομμύρια επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο μόλις που αναπνέουν. Δεν έχουν αποταμιεύσεις ή πρόσβαση σε πιστώσεις. Αυτά είναι τα πραγματικά πρόσωπα του κόσμου της εργασίας. Αν δεν τους βοηθήσουμε τώρα, απλώς θα χαθούν».

Εδώ, παρά το γεγονός ότι περάσαμε την πρώτη φάση της επιδημίας με μικρότερες συνέπειες από ό,τι συνέβη σε άλλες χώρες, δεν μπορεί να θεωρείται δικαιολογημένη αυτή η μαζική συμπεριφορά της επιλεγμένης τύφλωσης. Χιλιάδες είναι οι επιχειρήσεις, κυρίως των μικρομεσαίων τζίρων, που δεν πρόκειται να ξανανοίξουν. Και αυτές που θα ξανανοίξουν θα το κάνουν με πολύ διαφορετικούς όρους, χειρότερους ακόμα και από την περίοδο της κορύφωσης της οικονομικής κρίσης. Τα μηνύματα από την αγορά αυτό δείχνουν, όσο και αν κάποιοι τομείς ελπίζουν στον τουρισμό ή στην αναγέννηση της αγοράς της εστίασης που και αυτή αμφίβολη είναι.

Μέσα σε όλο αυτόν τον ιστορικό ορυμαγδό έχει αρχίσει και αναδύεται μια νέα εκδοχή, ένα νέο κύμα λαϊκισμού και εμμονικής ιδεολογικής κόντρας. Ξεκινώντας από την «καταπάτηση» των ατομικών δικαιωμάτων με τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας, συνεχίζοντας με τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που «αντικαθιστούν» την κοινοβουλευτική δημοκρατία και κορυφώνοντας την κριτική για τις συστάσεις -ανούσιες εν πολλοίς- για περιορισμό των μετακινήσεων τις νύχτες. Προς τιμήν, μάλιστα, της άγιας… νύχτας του Έλληνα έγιναν και συγκρίσεις με το καθεστώς της χούντας. Τώρα, πώς τα καταφέρνουμε και μέσα σε όλον αυτόν τον χαλασμό έχουμε αφήσει ανοιχτές τις χαραμάδες ενός νέου λαϊκισμού, δεν υπάρχει εύκολη απάντηση πέρα από τις γνωστές αιτίες του που έχουν αναλυθεί πολλές φορές στο παρελθόν. Από τις αστείες προσπάθειες αποδόμησης του Σωτήρη Τσιόδρα με άσχετες φωτογραφίες του παρελθόντος μέχρι τα εμμονικά διαβήματα του καθενός για τα απολεσθέντα ατομικά του δικαιώματα. Από την ανούσια τιποτολογία με το φορτηγό της Πρωτοψάλτη μέχρι τα περίεργα σενάρια για εκλογές που διαρρέονται και από πηγές προσκείμενες στην κυβέρνηση, όχι μόνο στην αντιπολίτευση, όλα αυτά δείχνουν τα ποσοστά της όχι μόνο της μαζικής τύφλωσης αλλά και της ανωριμότητας να δούμε την κανονική πραγματικότητα και να αντιληφθούμε τη σοβαρότητα της περιόδου, έστω και ένα μικρό της μέρος.

Η αποκλιμάκωση, είναι περισσότερο από βέβαιο, βασίζεται στην ατομική ευθύνη. Ένα σημαντικό μέρος της ελληνικής κοινωνίας δείχνει απέναντί της την ίδια απέχθεια που ιστορικά δείχνει στην «ατομική ιδιοκτησία». Ένα άλλο επιμένει στην αφασία των θεωριών συνωμοσίας και ένα ακόμα ελπίζει πως σε λίγες μέρες με «λίγο κρασί, λίγη θάλασσα και τ’ αγόρι μου», όλα θα είναι όπως και πριν. Και μένει ακόμα ένα που σε γενικές γραμμές ελπίζει μόνο στην ανακάλυψη του εμβολίου, στη σοβαρότητα και στη στήριξη και την αλληλεγγύη από την Ευρώπη. Κυρίως την οικονομική. Σε κάθε άλλη περίπτωση μπορείς να περιμένεις να ζεστάνει ο καιρός, να αρχίσεις τις θερινές αγκαλίτσες και τα φιλάκια. Αλλά θα περιμένεις πολύ. Πάρα πολύ…