Πολιτικη & Οικονομια

Η ανευθυνότητα σκοτώνει

Κι αυτό πρέπει να το ξέρουν όλοι. Και ο νομοθέτης και η Εκκλησία.

Νίκος Μηλαπίδης
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κορωνοϊός: Ό,τι κι αν κάνει το κράτος και οι αρχές δεν θα αποδώσουν προς όφελος της δημοσίας υγείας, αν οι πολίτες δεν ενστερνιστούν τις οδηγίες και τα προτεινόμενα μέτρα.

«Ουσιώδες είναι να ξυπνούν τα λόγια των νόμων σε όλους τους ανθρώπους τις ίδιες ιδέες». 

Λόγια του φιλοσόφου του διαφωτισμού Μοντεσκιέ, στις φιλελεύθερες ιδέες του οποίου στηρίζεται η οργάνωση των σύγχρονων κοινωνιών.

Στα θέματα τα οποία επιλέγει μια Πολιτεία να νομοθετήσει και στον τρόπο νομοθέτησης αντανακλάται ο ηθικός κώδικας και οι αξίες της. Για να επιτελέσει την αποστολή του ένας νόμος, δηλαδή να ρυθμίσει έναν τομέα της δημόσιας πολιτικής, θα πρέπει να διέπεται από σαφήνεια νοήματος, να μην αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες από τον μέσο άνθρωπο και να έχει καθολική εφαρμογή χωρίς εξαιρέσεις και αστερίσκους.

Καλύτερο Δίκαιο είναι το λιγότερο και σταθερότερο Δίκαιο. Όταν διαθλάται το κεντρικό νόημα του νόμου ανοίγει ένας φαύλος κύκλος ο οποίος τελικά ακυρώνει το «πνεύμα» του νόμου και την ασφάλεια δικαίου.

Το Δίκαιο ασφαλώς και πρέπει να προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες για να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή. Η Πολιτεία οφείλει να κρίνει την πραγματικότητα με βάση την πραγματικότητα. Η κυβέρνηση –ορθότατα– επιβάλλει έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοïού καθ’ υπόδειξη των ειδικών επιστημόνων και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Τα μέτρα –επίσης ορθώς– κλιμακώνονται, γιατί ο κίνδυνος αυξάνει.

Ο Δήμαρχος Πύργου, εφαρμόζοντας το πνεύμα του νόμου, ζήτησε την εισαγγελική παρέμβαση για όσους, εντός των ορίων του δήμου του, αγνοούσαν με δόλο ή από παράλειψη την εντολή για τον κατ’ οίκον περιορισμό των πολιτών. Στην κοινή γνώμη καταγράφηκε ως μια καθόλα υπεύθυνη και επαινετή στάση.

Την ίδια στιγμή, για κάποιο λόγο, η κυβέρνηση επιλέγει να εισάγει μια εξαίρεση από τη λήψη μέτρων για τις εκκλησίες που λογίζονται ως κατ’ εξοχήν χώροι συνάθροισης ευάλωτων στον ιό πληθυσμιακά ομάδων. Ουσιαστικά ο νομοθέτης επέλεξε να μη συμπεριλάβει τις εκκλησίες στο πεδίο των νομοθετικών ρυθμίσεων. Ωστόσο έτσι, δημιουργείται μια σύγχυση στους πολίτες για ένα μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας.

Δικαιολογητική βάση της κυβέρνησης γι’ αυτή την απόφαση πιθανό να είναι το γεγονός ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν έχει εκδώσει ακόμα σχετικές οδηγίες για τους θρησκευτικούς ναούς και τους τόπους λατρείας. Το θεσμικό κενό, όμως, κάλυψε η Ιερά Σύνοδος που διαβεβαίωσε ότι η kυριακάτικη λειτουργία θα συνεχιστεί κανονικά και ότι η θεία κοινωνία δεν είναι αγωγός μικροβίων και ιών.

Στην γειτονική μας Ιταλία, η εκατόμβη νεκρών σε ημερήσια βάση εξανάγκασε την κυβέρνηση να μην περιμένει τον ΠΟΥ. Όλη η χώρα μπήκε σε καραντίνα. Η ρωμαιοκαθολική εκκλησία συντάχθηκε στο πλευρό της Πολιτείας. Κλονίζεται άραγε το θρησκευτικό συναίσθημα και η πίστη των ορθοδόξων, αν παρακολουθήσουν τη θεία λειτουργία από την τηλεόραση ή αν μεταλάβουν αργότερα μόλις υποχωρήσει ο κορωνοϊός;

Ό,τι κι αν κάνει το κράτος και οι αρμόδιες αρχές δεν θα αποδώσουν προς όφελος της δημοσίας υγείας, αν η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών δεν ενστερνιστεί τις οδηγίες και τα προτεινόμενα μέτρα.

«Οι νόμοι συχνά συναντούν τα ήθη και τις προκαταλήψεις του νομοθέτη και αδυνατίζουν», έχει από καιρό διατυπώσει ο Μοντεσκιέ.

Η ανευθυνότητα σκοτώνει, κι αυτό πρέπει να το ξέρουν όλοι. Και ο νομοθέτης και η Εκκλησία.