Πολιτικη & Οικονομια

Ημέρα μνήμης ή επέτειος της μεσαίας τάξης;

Αν δεν επιτευχθεί πρώτα η ισότητα ανάμεσα στις γυναίκες, δεν θα επιτευχθεί ποτέ πλήρως και η ισότητα των δύο φύλων

Εύα Στάμου
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Ποιες κατηγορίες γυναικών αφορά σήμερα αυτός ο εορτασμός;

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας αν και ξεκίνησε πολύ διαφορετικά, έχει φτάσει στις μέρες μας να αποτελεί μια επέτειο που αφορά μόνο τις επαγγελματίες της μεσαίας τάξης, της κατηγορίας δηλαδή που αποτελεί το καλύτερο άλλοθι όσων υποστηρίζουν ότι η ισότητα έχει πλήρως επιτευχθεί.

Σκοπός της θεσμοθέτησης το 1975, από τον ΟΗΕ, της 8ης Μαρτίου ως «Ημέρα της Γυναίκας» ήταν να συμβάλει στην ισότητα μεταξύ των δύο φύλων γιορτάζοντας τα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά και πολιτικά επιτεύγματα των γυναικών. Ποιες κατηγορίες γυναικών όμως αφορά σήμερα αυτός ο εορτασμός; 

Όταν αναφερόμαστε στα επιτεύγματα των γυναικών, πιστεύω ότι οι περισσότεροι από εμάς σκεφτόμαστε γυναίκες με κοινωνική και οικονομική δύναμη, στην πλειονότητά τους λευκές επαγγελματίες της μεσαίας και της ανώτερης τάξης που τις τελευταίες δεκαετίες μοιράζονται με τους άντρες την διαχείριση των δυτικών κοινωνιών.

Πρόκειται για γυναίκες με σχεδόν ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας, που έχουν αποκτήσει οικονομική, κοινωνική και πολιτική εξουσία. Είναι αναμφισβήτητα σημαντικό ότι οι γυναίκες επαγγελματίες ,-επιχειρηματίες, πολιτικοί, επιστήμονες, διανοούμενες, καλλιτέχνιδες- κατακτώντας σταδιακά πολλούς από τους παραδοσιακά «ανδρικούς» ρόλους, έχουν φτάσει στις μέρες μας όχι απλώς να συμμετέχουν μα να συνδιαμορφώνουν με τους άντρες τους κοινωνικούς και οικονομικούς θεσμούς.

Ωστόσο, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας αποτελεί μια καλή αφορμή για να αναλογιστούμε όχι μόνο την ισότητα αντρών-γυναικών αλλά και την ισότητα μεταξύ των γυναικών που προέρχονται από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, κουλτούρες και χώρες.

Είναι σαφώς επικίνδυνο να αποφεύγουμε οποιαδήποτε διάκριση και να τοποθετούμε όλες τις γυναίκες στην ίδια κατηγορία χωρίς να εξετάσουμε τις ιδιαίτερες συνθήκες ζωής τους, αγνοώντας με τον τρόπο αυτό τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση όλων μας απέναντι στα εκατομμύρια γυναικών που εξακολουθούν να διαβιώνουν κάτω από απαράδεκτες συνθήκες. Πρόκειται κάποιες φορές για τις γυναίκες της διπλανής πόρτας που είτε παριστάνουμε ότι δεν βλέπουμε, είτε έχουμε φτάσει να θεωρούμε τις συνθήκες της ζωής τους κάτι φυσικό που δεν επιδέχεται βελτίωσης.

Οι ανασφάλιστες μετανάστριες που φροντίζουν τους υπερήλικες γονείς και τα παιδιά ή καθαρίζουν το σπίτι ώστε να έχουν περισσότερο χρόνο και ευκαιρίες οι γυναίκες της μεσαίας τάξης να ασχοληθούν με την καριέρα τους, οι γυναίκες Ρωμά που ζητιανεύουν στους δρόμους, οι εργάτριες που επιστρέφοντας από τη δουλειά αναλαμβάνουν καθημερινά και την φροντίδα του σπιτιού και των παιδιών, οι εργαζόμενες στη βιομηχανία του σεξ που συχνά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης και φυσικής ή ψυχικής βίας, οι προσφυγοπούλες που διαμένουν στα hot spots δίχως στοιχειώδη ασφάλεια και ιατρική περίθαλψη, όχι μόνο δεν έχουν τίποτα να γιορτάσουν μα χρειάζονται αντίθετα άμεση θεσμική και οικονομική υποστήριξη.

Η οικονομική εκμετάλλευση συγκεκριμένων ομάδων γυναικών είναι κάτι που δεν συμβαίνει μόνο από άντρες αλλά και από γυναίκες της μεσαίας και ανώτερης τάξης, με τρόπους που δεν γίνονται πάντα αντιληπτοί. Οι γυναίκες επαγγελματίες της μεσαίας τάξης έχουν καταφέρει να ενταχθούν σε ένα σύστημα που στηρίζεται στον ανδρικό τρόπο σκέψης και δράσης και είναι σε αρκετές περιπτώσεις κατανοητό ότι αντί να προσπαθήσουν να το ανατρέψουν, γίνονται τελικά μέρος αυτού του συστήματος αναπαράγοντας ανδρικές συμπεριφορές. Η νοοτροπία όμως αυτή όχι μόνο δεν οδηγεί στην βελτίωση της καθημερινότητας πιο αδύναμων γυναικών αλλά συμβάλλει στην εργασιακή τους εκμετάλλευση, όπως συμβαίνει στην περίπτωση των ανασφάλιστων οικιακών βοηθών. Επίσης, είναι εξαιτίας αυτής ακριβώς της νοοτροπίας που άντρες και γυναίκες συνήθιζαν εδώ και αιώνες να χρησιμοποιούν το γυναικείο σώμα ως νόμισμα συναλλαγής, μέχρι που το κίνημα Me Too έφερε στο φως μία κατάσταση που πολλοί γνώριζαν μα λίγοι παραδέχονταν, αναδεικνύοντας την υποκρισία που χαρακτήριζε τις σχέσεις αντρών-γυναικών σε αυτό το θέμα.

Ας γίνει η 8η Μαρτίου η αφορμή ώστε να θυμηθούμε τους αγώνες, τις θυσίες και τις επιτυχίες των γυναικών και ας αποτελέσει έναυσμα για νέες κατακτήσεις, όπως την εξάλειψη των μισθολογικών ανισοτήτων ανάμεσα στα δύο φύλα.

Ας γίνει επίσης η αφορμή ώστε να συνειδητοποιήσουμε πως αν δεν επιτευχθεί πρώτα η ισότητα ανάμεσα στις γυναίκες, δεν θα επιτευχθεί ποτέ πλήρως και η ισότητα των δύο φύλων.