Πολιτικη & Οικονομια

Τα νησιά του Αιγαίου δεν είναι η Πλατεία Συντάγματος του 2011

Οι κάτοικοι των νησιών νιώθουν απόλυτα εγκαταλελειμμένοι στο έλεος των εξελίξεων

Νίκος Βιτώρος
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι εικόνες από τη Χίο και τη Λέσβο δίνουν την αίσθηση της αποσύνθεσης του κράτους

Οι εικόνες από τη Χίο και τη Λέσβο δίνουν την αίσθηση της αποσύνθεσης του κράτους. Οι μνήμες της πρόσφατης ιστορίας, με τις «εξεγέρσεις» της τυφλής οργής και της σαρωτικής ανυπακοής, ξυπνούν. Όποιος συνδέει, ωστόσο, τα τραγικά γεγονότα στα νησιά με τους «αγανακτισμένους» του 2011 ή τις κοινωνικές ομάδες που στήριξαν το «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα του 2015, χρησιμοποιεί λάθος παραμέτρους. Η έκρηξη στα νησιά είναι αποτέλεσμα μιας συνολικής πολιτικής των ελληνικών κυβερνήσεων που ξεκινάει από την απαρχή της μεταναστευτικής κρίσης και φτάνει στο σήμερα και, με προφανή την έλλειψη σχεδιασμού, άφησε τους νησιώτες παντελώς απροστάτευτους και έκθετους σε μία γιγαντιαία ανθρωπιστική κρίση με δραματικές συνέπειες για τη ζωή τους.

Αν κάποιος συνομιλήσει με τους νησιώτες, θα αντιληφθεί την ουσία του προβλήματος, το οποίο καμία σχέση δεν έχει ούτε με την όποια ταξική διάσταση της πολιτικής, ούτε με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας, ούτε με τις κομματικές ταυτότητές τους. Έχει να κάνει με την αίσθηση ότι οι κάτοικοι των νησιών είναι απόλυτα εγκαταλελειμμένοι στο έλεος των εξελίξεων. Ότι οι ίδιες οι ζωές τους, μέχρι νεωτέρας, έχουν προσφερθεί ως αντιστάθμισμα για την εκτόνωση μίας κρίσης για την οποίαν δεν ευθύνονται, επ’ ουδενί λόγω.

Προφανώς, η αγανάκτηση των πολιτών καπελώθηκε από ντόπια ακροδεξιά στοιχεία, τα οποία βρήκαν ευήκοα ώτα και πεδίο λαμπρό για να σπείρουν μισαλλοδοξία, ρατσισμό και εθνικιστική φρενίτιδα, ή από ομάδες που επιδιώκουν την εξ αριστερών «ανυπακοή» στην κυβέρνηση. Αλλά, όταν σχολιάζεις από την άνεση του γραφείου σου ή τη θαλπωρή του σπιτιού σου, πάει πολύ να κουνάς το δάκτυλο συλλήβδην σε ανθρώπους που ζουν και μεγαλώνουν τα παιδιά τους δίπλα στην αθλιότητα και τον ανθρώπινο ξεπεσμό...

Το ζήτημα, σε τελική ανάλυση, είναι ότι οι κάτοικοι της Σάμου, της Μυτιλήνης, της Χίου, έχουν χάσει κάθε εμπιστοσύνη στην πολιτική, στους πολιτικούς και σε κάθε δομή του κράτους. Τα ένοπλα επεισόδια, τα οποία βέβαια σε καμία απολύτως περίπτωση δεν δικαιολογούνται, φανερώνουν ότι η επιβολή της νομιμότητας δεν είναι καθόλου αυτονόητη με την κλασική διαχείριση, δηλαδή αυτήν της έντασης των αστυνομικών επιχειρήσεων.

Είναι πρόδηλο ότι απαιτούνται συγκεκριμένες δεσμεύσεις της κυβέρνησης για επιτάχυνση των τυπικών διαδικασιών και μεταγκατάσταση μερίδας των μεταναστών σε δομές στην ηπειρωτική χώρα. Είναι αυτονόητο ότι το βάρος δεν μπορούν να το σηκώσουν αποκλειστικά τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου. Παραλλήλως, χρειάζεται μία μετατόπιση της συζήτησης για την κρίση, με τα νέα δεδομένα της, σε επίπεδο ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο μόνος τρόπος για να αποκατασταθεί –έστω και μερικώς– η εμπιστοσύνη των πολιτών στην κυβέρνησή τους είναι η πρωτοβουλία του ίδιου του Κυριάκου Μητσοτάκη για πολιτική αναβάθμιση του προβλήματος της απαξίωσης των νησιών, σε δοκιμασία της αλληλεγγύης και της συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όχι με απελευθέρωση πόρων (εξάλλου στον τομέα της διαχείρισης των χρηματικών πόρων δεν έχουμε σημειώσει στοιχειωδώς αξιοπρεπείς επιδόσεις), αλλά με δεσμεύσεις που αφορούν τη μετακίνηση και μετεγκατάσταση μεταναστών στο εσωτερικό της ηπείρου μας.

Σε διαφορετική περίπτωση, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει μία γενικευμένη ήττα, με μεγάλο πολιτικό βεληνεκές. Και η χώρα οδεύει στο 2021, «γιορτάζοντας» τα 200στά γενέθλιά της εν μέσω διχαστικών αναταράξεων που παραπέμπουν στα πρώτα χρόνια της νεότερης ύπαρξής της...