Όλοι χορεύουν στον ρυθμό της παραποίησης των λέξεων και των εννοιών. Στο συλλογικό υποσυνείδητο και στην πολιτική αντιπαράθεση η λέξη «Μνημόνιο» σημαίνει «Κρίση». Έτσι, η κυβέρνηση λέει «Βγήκαμε από τα μνημόνια» και η αξιωματική αντιπολίτευση και τμήμα της ελάσσονος αντιπολίτευσης λένε«Δεν βγήκαμε από τα μνημόνια». Και εν χορώ, οι πολίτες τούς μιμούνται. Οι μισοί λένε ότι βγήκαμε από τα μνημόνια και οι άλλοι μισοί ότι δεν βγήκαμε. Ο πλήρης παραλογισμός, που είναι το αποτέλεσμα του λάθους αφηγήματος των τελευταίων 10 ετών. Διότι η πραγματικότητα είναι η εξής:
«Βγήκαμε από τα μνημόνια, αλλά δεν βγήκαμε από την κρίση».
Τόσο απλό, αλλά κανείς δεν τολμάει να το πει, είτε διότι του χαλάει το αφήγημα, είτε ακόμη χειρότερα επειδή δεν κατανοεί τη διαφορά, ακόμη και δέκα χρόνια μετά την αρχή της κρίσης. Τα Μνημόνια, δηλαδή τα Προγράμματα Στήριξης που μας δάνεισαν 288 δις ευρώ, όπως ρητά αναφέρεται και στον κατατεθειμένο προϋπολογισμό του 2019, τέλειωσαν. Τέλος δηλαδή, τα χαμηλότοκα δανεικά. Πλέον είμαστε χωρίς αυτά. Η κρίση όμως έμεινε και δεν μπορούμε να δανειστούμε ούτε από τις αγορές. Και έτσι είμαστε πάλι μετέωροι και στηριζόμαστε στο λεγόμενο «μαξιλάρι» που έχει διάρκεια 2 χρόνια. Και μετά από 2 χρόνια, τι; Δεν βαριέσαι, ρε αδερφέ, σε 2 χρόνια ποιος ζει ποιος πεθαίνει, θα δούμε. Και μέχρι τότε μπορούμε να λέμε ότι βαίνουν καλώς.
Όλα τα πολιτικά κόμματα, αντί να δαιμονοποιήσουν την οικονομική κρίση, δαιμονοποίησαν τα μνημόνια –έτσι εκπαίδευσαν και τους πολίτες– και έχουν βρεθεί αιχμάλωτοι και δεν μπορούν να πουν το προφανές. Ότι όντως τέλειωσαν τα μνημόνια, αλλά ότι δεν τέλειωσε η κρίση. Εντάξει η ελπίδα είναι καλό πράγμα, αλλά μην πάθουμε το ίδιο που πάθαμε το 2009, που ζούσαμε στο ιδανικό μας συννεφάκι μέχρι να σκάσει η βόμβα.
Και όσο δεν διαχωρίζουμε αυτές τις δύο λέξεις, όσο δεν έχουμε το θάρρος να αποδεχτούμε ότι το μνημόνιο ήταν το αποτέλεσμα της κρίσης –όχι η αιτία, ούτε συνώνυμό της– και ότι το ζητήσαμε εμείς για να μη χρεοκοπήσουμε ατάκτως, τόσο θα δυσκολευόμαστε να βγούμε από την οικονομική κρίση και τόσο θα απαξιώνεται το πολιτικό σύστημα με την αντιπαράθεση επιπέδου νηπιαγωγείου να συνεχίζεται.
Διότι μετά το «μνημόνιο-αντιμνημόνιο», έχουμε το «βγήκαμε από το μνημόνιο - δεν βγήκαμε από το μνημόνιο». Η πραγματική πολιτική αντιπαράθεση πρέπει να εστιάσει στο «Πώς θα βγούμε από τη κρίση και πώς θα έρθει η βιώσιμη ανάπτυξη». Και η απάντηση πρέπει να αναζητηθεί στο πώς θα δημιουργηθούν διατηρήσιμες -και όχι περιστασιακές- θέσεις εργασίας και στο πώς θα ενισχυθεί η παραγωγική μεσαία τάξη και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να μπορέσουν να αποτελέσουν το όχημα επανεκκίνησης της πραγματικής οικονομίας και της κοινωνικής συνοχής.
* Επιστημονικός Συνεργάτης στο ΠΟΤΑΜΙ, υποψήφιος Δρ. Πα.Πει, ΜΒΑ
17°
