Παιχνίδι κατασκόπων και εκλογές

Η ημερομηνία διεξαγωγής εκλογών αποτελεί πλέον μία από τις προτεραιότητες −αν όχι την κύρια προτεραιότητα− των σχεδιασμών του Μαξίμου. Το τελικό χρονοδιάγραμμα του εκλογικού σχεδιασμού θα πρέπει να έχει αποφασιστεί έτσι ώστε να υλοποιηθούν οι δύο πρώτες απαραίτητες κινήσεις: Ο Ανασχηματισμός και στη συνέχεια η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ.

Αυτός θα είναι ο πρόλογος μίας διαδικασίας η οποία θα εξελίσσεται σε τρία επίπεδα εκλογικού σεναρίου.

Ο ανασχηματισμός αναμένεται, κατά τους συνεργάτες του πρωθυπουργού, να είναι σαρωτικός. Η ανάδειξη νέων προσώπων (Χαρίσης - Ηλιόπουλος επί παραδείγματι) θα δώσει τον τόνο. «Κανείς εκτός τριών συγκεκριμένων προσώπων δεν είναι σίγουρος για τη θέση του» φέρεται να διαμηνύει το Μαξίμου. Οι τρεις αυτοί «αναντικατάστατοι» είναι: ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, βεβαίως. Ο Νίκος Κοτζιάς παραμένει διότι θα είναι ανόητο να αντικατασταθεί για λίγους μήνες από τη στιγμή μάλιστα που το Μαξίμου αρνείται κατηγορηματικά να τον διαβεβαιώσει πως θα είναι υποψήφιος σε εκλόγιμη θέση στο Ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Αν θέλει ο Νίκος Κοτζιάς να έχει θέση στην επόμενη Βουλή, θα πρέπει να κατέβει στην αρένα κάποιας εκλογικής περιφέρειας και να εκλεγεί. Το μήνυμα είναι σαφές, όπως και η διάχυτη πλην όμως διακριτικά εκφραζόμενη δυσαρέσκεια του Μαξίμου έναντι χειρισμών και επιλογών του Νίκου Κοτζιά στα σημαίνοντα ζητήματα που χειρίστηκε και χειρίζεται. Ο Πάνος Καμμένος παραμένει αναγκαστικά, παρά το οξύμωρο του πράγματος λόγω κυβερνητικής άλγεβρας. Η δεδηλωμένη πρέπει να διασφαλίζεται για όσο καιρό αυτό είναι εφικτό. Το Μαξίμου γνωρίζει πως «νεανικότητα και δυναμική» δεν συνάδουν με την παρουσία Καμμένου στην Κυβέρνηση, πλην όμως το Μαξίμου πάνω απ' όλα συμπεριφέρεται ως «political beast». Η αρχή της επιβίωσης.

Ο χρόνος ανακοίνωσης του ανασχηματισμού, από τη στιγμή που δεν υλοποιήθηκε στις αρχές Ιουλίου, τοποθετείται λίγο πριν (κάτι ημέρες, αλλά φαίνεται απίθανο) την επίσημη ολοκλήρωση του Προγράμματος Στήριξης ή λίγες ημέρες μετά την 21η - 22α Αυγούστου και πάντως πριν τη ΔΕΘ.

Μετά την «επεισοδιακή» επανάκαμψη του Νίκου Παππά στα λημέρια του Μαξίμου (είναι αυτός που επέμεινε και έπεισε τον Αλέξη Τσίπρα να κατατεθεί η φοβερής έμπνευσης τροπολογία στο Κλεισθένης 1 με άρωμα τριπλών εκλογών τον επόμενο Μάιο) τα πράγματα στο πρωθυπουργικό γραφείο άλλαξαν. «Μας έκανε άνω-κάτω» διατείνονται οι συνεργάτες και οι σύμβουλοι μετά την έντονη αντίδραση στο Κόμμα (Κουμουνδούρου) και την Κοινοβουλευτική Ομάδα ως προς την τροπολογία Παππά. Η ουσία είναι πως υπήρξε έντονη κόντρα μεταξύ Παππά και Σκουρλέτη με τον Αλέξη Τσίπρα στη μέση, διότι αυτά έχουν οι «τρόικες». Ωστόσο, στο Μαξίμου μόλις άρχισε η κουβέντα για την ημερομηνία εκλογών. Οπότε τα τρία σενάρια είναι πάνω στο τραπέζι και αποτελούν τον κορμό του σχεδιασμού πάνω σε τρεις εναλλακτικές. Εκλογές τον Οκτώβριο ως πρώτη εναλλακτική, εκλογές τον Φεβρουάριο και εκλογές τον Μάιο ως δεύτερη και τρίτη εναλλακτική. Κάθε σενάριο διαθέτει ένα σκεπτικό και μία δέσμη αναγκαστικών συνθηκών που θα το επιβάλλουν. Προσοχή, δεν πρόκειται για ένα παιγνίδι με ζάρια. Κάθε επιλογή εξαρτάται από τη διαμόρφωση του πολιτικού περιβάλλοντος, το οποίο με τη σειρά του θα διαμορφωθεί από τις επικρατούσες εσωτερικές συνθήκες σε σχέση και με τις εξελίξεις σε μείζονα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής αλλά και τα καταλυτικής φύσης οικονομικά θέματα, περικοπή συντάξεων κ.λπ.

Τοξικό περιβάλλον

Η κουβέντα στις Βρυξέλλες με τον Ερντογάν ήταν «ανέλπιστα θετικότερη» του αναμενομένου. Ο όρος «θετικότερη» πρέπει να συνδυαστεί με την πραγματική εικόνα, αφού ο πήχης είχε τοποθετηθεί πολύ χαμηλά και οι προσδοκίες ήταν σχεδόν μηδαμινές.

Τι προκύπτει;

Α) Η συζήτηση για το Αιγαίο ήταν ουσιαστική. Ο Αλέξης Τσίπρας με στοιχεία και διαγράμματα κατέδειξε στον συνομιλητή του πως η ελληνική αεροπορία στο Αρχιπέλαγος είναι απόλυτη κυρίαρχος, ερχόμενη σε εναέρια αντιπαράθεση με τούρκους πιλότους νεαρότατης ηλικίας χωρίς πείρα λόγω των εκκαθαρίσεων στο τουρκικό στράτευμα. Το συμπέρασμα ενδεχομένως να προβλημάτισε θετικά την τουρκική πλευρά. «Θα φταίει η δική σας πλευρά αν σημειωθεί ατύχημα / δυστύχημα εκεί πάνω λόγω της απειρίας και του άκαπνου των πιλότων σας» ειπώθηκε στον πρόεδρο της Τουρκίας.

Β) Για τους Μουφτήδες: Όταν ο Ερντογάν αναφέρθηκε στο ζήτημα, διεκόπη αμέσως με τον Τσίπρα να δηλώνει πως «Δεσμεύθηκα, θα το λύσω. Παίρνει λίγο περισσότερο χρόνο αλλά θα γίνει». Η ρύθμιση που εκκρεμεί αφορά τη σύνθεση του εκλεκτορικού σώματος το οποίο θα επιλέγει τους Μουφτήδες. Η εκλογή του Πατριάρχη διαμορφώνεται με πρόταση τριών προσώπων από τα οποία επιλέγει ένα (ή συμφωνεί σε ένα), η Άγκυρα. Η σύνθεση του εκλεκτορικού σώματος θα διασφαλίζει εγκυρότητα από τη μία αλλά και περιορισμό ανάμιξης του Τουρκικού Προξενείου στη διαδικασία.

Γ) Κυπριακό: Ο Νίκος Αναστασιάδης θα ενεργοποιήσει τη διαδικασία των διακοινοτικών συνομιλιών τον Νοέμβριο, αμέσως μετά την πρώτη εξόρυξη φυσικού αερίου από κυπριακό κοίτασμα. Τότε το momentum θα επιτρέψει να διεξαχθεί η διαπραγμάτευση με τον τουρκικό παράγοντα (και τους Τουρκοκυπρίους) πάνω σε μία νέα βάση. Business as always and money above all είναι προφανώς το σκεπτικό.

Δ) Οι έλληνες στρατιωτικοί και οι «8»: Η ελληνική πλευρά διέκοψε κάθε συζήτηση επί της σκέψης «ανταλλαγή». Απαιτήθηκε η ανακοίνωση κατηγορητηρίου για τους κρατούμενους στη φυλακή της Αδριανούπολης. Δεν υφίσταται καμία διαρροή από το ΥΠΕΞ ή το Μαξίμου σχετικά με την τοποθέτηση της Ντόρας Μπακογιάννη για την έκδοση στην Τουρκία των 8 κουρδικής καταγωγής Τούρκων που συνελήφθησαν ως τρομοκράτες για σχεδιασμό χτυπήματος κατά του Ερντογάν τον περασμένο Νοέμβριο στην Αθήνα. Καμία διαρροή επίσης περί των επαφών της Ντόρας Μπακογιάννη στην Άγκυρα κατά την παρουσία της στην τελετή ορκωμοσίας του Ερντογάν. Οι συνήθως λαλίστατες διπλωματικές πηγές τηρούν σιγή ασυρμάτου. Πάλι καλά διότι κάτι παίζεται.

Ε) Η ελληνική πλευρά ήταν ιδιαιτέρως απαιτητική ως προς τη «Σχολή της Χάλκης» και τα Βακούφια. «Μιλάτε συνεχώς για τις δικές μας δεσμεύσεις και ποτέ για τις δικές σας. Τι θα γίνει με τη Χάλκη». Σε αυτό τον τόνο κινήθηκε η τοποθέτηση. Σημειώνεται πως, σύμφωνα με επίσημη δήλωση του Φαναρίου, προ δύο μηνών ο Ερντογάν δεσμεύθηκε έναντι του Πατριάρχη Βαρθολομαίου για άνοιγμα της Σχολής το επόμενο ακαδημαϊκό έτος. Δηλαδή τον Σεπτέμβριο.

Η «χροιά» των δηλώσεων Ερντογάν προς τούρκους δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ είχε χαρακτήρα «θετικής επιφυλακτικότητας». Έλειπε η συνήθης επιθετική ρητορική με εκφράσεις στην τουρκική γλώσσα που παραπέμπουν σε κουτσαβάκικη διάλεκτο. Οι δηλώσεις ήταν πολύ προσεκτικές και μετρημένες. 

Αναμένοντας τη Μόσχα

Οι αποκαλύψεις περί εγγράφων των μυστικών υπηρεσιών της ΠΓΔΜ «UBK» και του επικεφαλής Βλαντιμίρ Ατανάσσοφ με ημερομηνίες εντός του 2017 περί της δραστηριότητας της Ρωσίας στα Δυτικά Βαλκάνια για αποτροπή της ένταξης των στο ΝΑΤΟ, επιβάρυνε το κλίμα μεταξύ Αθήνας και Μόσχας μετά την απέλαση δύο ρώσων διπλωματών (αναχώρησαν από την Αθήνα την Παρασκευή που μας πέρασε).

Μία αναφορά, η πληροφορία που αφορά πολύ πρόσφατες εξελίξεις λίγο πριν και λίγο μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, συσχετίζει τη χρηματοδότηση και άσκηση επιρροής σε εθνικιστικούς κύκλους στης ΠΓΔΜ με την παρουσία «τουλάχιστον ενός σέρβου πράκτορα των μυστικών υπηρεσιών του Βελιγραδίου σε διαδήλωση οπαδών του εθνικιστικού VMRO στα Σκόπια». Η αναφορά αυτή περιλαμβάνεται στα έγγραφα της υπηρεσίας αντικατασκοπίας της ΠΓΔΜ. Εάν είναι αληθής, τότε τα πράγματα περιπλέκονται επικίνδυνα και παραπέμπουν σε ιστορικές περιόδους όπως εκείνη του 1912-1914 με την κινητικότητα του Βελιγραδίου βάσει οδηγιών της Ρωσίας στην αντιπαράθεση με τους Αυστριακούς, Γάλλους και Βρετανούς.

Σύμφωνα με τις υπηρεσίες των Σκοπίων, τον επιχειρησιακό έλεγχο των δραστηριοτήτων των τριών ρώσων πρακτόρων της SVR (Υπηρεσία Εξωτερικών Πληροφοριών) είχε το γραφείο στήριξης στην πρεσβεία της Ρωσίας στο Βελιγράδι υπό την επιτήρηση του γραφείου της GPU στη Ρωσική Πρεσβεία στη Σόφια. Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα.

Νεότερες πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα που μας πέρασε από έναν αγνώστου ταυτότητας ιστότοπο στα Δυτικά Βαλκάνια, το «Buzzfeed», ήθελαν τον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη να έχει μεταφέρει χρήματα στην ΠΓΔΜ με τα οποία χρηματοδότησε πρόσωπα για να κινηθούν εναντίον της συμφωνίας των Πρεσπών. Ο Ιβάν Σαββίδης διέψευσε αυτές τις πληροφορίες και απείλησε με μηνύσεις.

Στην Αθήνα αναμένεται τώρα η απαντητική κίνηση της Μόσχας στην απέλαση των ρώσων διπλωματών. Η απάντηση πιστεύεται πως θα είναι «συμμετρική» και πως δεν θα κλιμακώνει την αντιπαράθεση. Το Μαξίμου πιστεύει πως το «κύκλωμα της Βορείου Ελλάδας» έχει λάβει το μήνυμα από τις απελάσεις, πως ο ρωσικής καταγωγής επιχειρηματίας έλαβε και αυτός το μήνυμα και πως ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έχει αντιληφθεί το εύρος της εμπλοκής Ιεραρχών σε αυτή την υπόθεση κατασκοπίας έναντι αμοιβής. Το δημοσίευμα των Financial Times σχετικά με τον ρωσικό πυρήνα της Αλεξανδρούπολης λειτούργησε προθετικά. Επίσης το Μαξίμου διαμηνύει πως «Δεν υφίσταται καμία αλλαγή μέχρι στιγμής στην προετοιμασία της επίσημης επίσκεψης του Αλέξης Τσίπρα στη Μόσχα προς τα τέλη του έτους».

Σε αυτό το διεθνές περιβάλλον με τη μείζονα τοξικότητα θα διεξαχθεί η προεκλογική αντιπαράθεση. Αυτή, ανεξάρτητα από το τελικό σενάριο που θα επιλέξει το Μαξίμου, αρχίζει επίσημα την 21η Αυγούστου στο Καστελόριζο και θεσπίζεται στην Πνύκα. Από τον Παπανδρέου στον Τσίπρα ένα τσιγάρο δρόμος που κράτησε οκτώ ολόκληρα χρόνια με επιπτώσεις που θα κρατήσουν δεκαετίες και με ένα πολιτικό σύστημα που δεν αυτορυθμίστηκε διότι η κοινωνία δεν το απαίτησε. Καλά ξεμπερδέματα.