Ο Harvey Weinstein και άλλα σκληρά αγόρια

Τις τελευταίες μέρες ένα από τα θέματα που κυριαρχούν στον αμερικάνικο τύπο είναι οι καταγγελίες, από γνωστές ηθοποιούς, κατά του κινηματογραφικού παραγωγού Harvey Weinstein για σεξουαλική παρενόχληση. Το θέμα έχει σαφώς αποκτήσει κουτσομπολίστικο χαρακτήρα με τις φωτογραφίες των γυναικών (ανάμεσά τους γνωστές σταρ όπως η Μίρα Σορβίνο, η Άσλευ Τζουντ, η Πατρίτσια Αρκέτ, η Αντζελίνα Τζολί, η Λία Σεϊντού) και τις περιγραφές των σεξουαλικών επιθέσεων που δέχτηκαν από τον Weinstein να κάνουν τον γύρο του διαδικτύου, με «πικάντικους» τίτλους όπως «Δείτε εδώ όλες τις γυναίκες που παρενόχλησε ο Χολιγουντιανός παραγωγός» να γαργαλούν την αναγνωστική περιέργεια και να μας προσκαλούν να ρίξουμε μια ματιά από την κλειδαρότρυπα.

Τρεις από τις γυναίκες καταγγέλλουν τον Weinstein για βιασμό ενώ οι υπόλοιπες περιγράφουν σκηνές που μοιάζουν να ξεπηδούν από φαρσοκωμωδία, όπου ο κατηγορούμενος τούς κλείνει επαγγελματικά ραντεβού σε δωμάτια ξενοδοχείου για να εμφανιστεί μπροστά τους ντυμένος με το μπουρνούζι του και να τις κυνηγά ζητώντας, πιέζοντας ή απαιτώντας, να του κάνουν μασάζ. Οι περιγραφές έχουν βέβαια κάποιες διαφορές μεταξύ τους, μα σε όλες βλέπουμε να επαναλαμβάνεται το ίδιο μοτίβο: ισχυρός αλλά όχι ελκυστικός άντρας χρησιμοποιεί τη θέση του για να εξασφαλίσει ότι θα κάνει σεξ με όμορφες νεαρές που τον έχουν ανάγκη επαγγελματικά. Οι περισσότερες γυναίκες  δηλώνουν ότι του αντιστάθηκαν ή πως κατάφεραν να ξεφύγουν, κάποιες παραδέχονται ότι υπό την πίεσή του δέχτηκαν να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες σεξουαλικές πράξεις, μόνο και μόνο για να μη χάσουν τη δουλειά τους ή για να μην καταστραφεί η καριέρα τους.

Μπορώ σχεδόν να φανταστώ τις ειρωνικές εκφράσεις αρκετών αναγνωστών και τα σαρκαστικά  σχόλιά τους: «Μα καλά, αυτές τι νόμιζαν πως θα κάνουν στο ξενοδοχείο;», «Και γιατί χρειάστηκε να περάσουν δεκαετίες για να τον καταγγείλουν, μήπως περίμεναν πρώτα να γίνουν διάσημες;». Την άποψη αυτή άλλωστε θα υποστηρίξει, όπως φαίνεται, ο κατηγορούμενος ο οποίος,  σύμφωνα με ανακοίνωση του δικηγόρου του, θεωρούσε ότι υιοθετώντας τη συγκεκριμένη συμπεριφορά απλώς φλερτάρει και αρνείται πως άσκησε φυσική ή σωματική πίεση σε οποιαδήποτε γυναίκα για να κάνει σεξ μαζί του.

Στο σημείο αυτό εμείς οι αναγνώστες μπορούμε βεβαίως να γελάσουμε, αλλά εκείνο που έχει σημασία είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι τόσο ο κατηγορούμενος όσο και οι καταγγέλλουσες μοιράζονται μια κουλτούρα σεξισμού με κύριο νόμο τη σιωπή, μια κουλτούρα της οποίας κι εμείς είμαστε μέτοχοι.

Στην κουλτούρα του σεξισμού είναι σχεδόν αδύνατο για μια γυναίκα να μιλήσει για αυτά τα θέματα, να παραπονεθεί και να ζητήσει το δίκιο της, χωρίς η ηθική, τα κίνητρα, ακόμα και η ευφυΐα της να αμφισβητηθούν, δίχως να την πολεμήσουν −όχι μόνο άντρες αλλά και γυναίκες−, χωρίς να υποστεί bullying, να διασυρθεί και τελικά να μετανιώσει που τόλμησε να εκθέσει δημόσια όσα επιτρέπεται να συζητάμε μόνο ψιθυριστά. Και ναι, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, μπορεί να ήταν απαραίτητο οι εικοσάχρονες να γίνουν σαραντάχρονες, ώστε να αποκτήσουν τη δύναμη που χρειάζεται για να καταγγείλουν έναν πανίσχυρο άντρα που όριζε την επαγγελματική τους τύχη.

Στο άλλο άκρο της βόρειας Αμερικής ο Καναδός πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, με άρθρο του στο γυναικείο περιοδικό Marie Claire προσκαλεί τις Καναδές να μεγαλώσουν τα αγόρια τους σύμφωνα με τις αρχές του φεμινισμού ώστε όλοι μαζί να καταπολεμήσουν την σεξιστική κουλτούρα που επικρατεί σήμερα. Μπορεί οι ψηφοφόροι του Τριντό να υποδέχτηκαν την κίνηση με ενθουσιασμό, αλλά οι επικριτές του δεν έχασαν την ευκαιρία να του υπενθυμίσουν ότι τις τρεις τελευταίες δεκαετίες στον Καναδά έχουν εξαφανιστεί ή δολοφονηθεί 4.000 γηγενείς γυναίκες, καθώς και ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και αντρών παραμένει υψηλό.  

Χωρίς να θεωρούμε ότι ο Καναδάς θα γίνει ξαφνικά ο παράδεισος των γυναικών, χάρη σε κάποιο άρθρο, είναι σημαντικό ότι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός επισημαίνει το πρόβλημα σεξισμού που επικρατεί στη χώρα του και παροτρύνει τους άντρες να κατανοήσουν αφενός πως η ισότητα είναι ένα ζήτημα που τους αφορά όλους και αφετέρου πως μόνο κέρδος μπορεί να έχει μία κοινωνία από τη χειραφέτηση των γυναικών.

Τι συμβαίνει όμως στη χώρα μας; Όποιος θεωρεί ότι η ισότητα έχει πλήρως επιτευχθεί και πως οι μόνες που ισχυρίζονται το αντίθετο είναι κάποιες «γραφικές» φεμινίστριες, ας ρίξει μια ματιά στην τελευταία έρευνα του European Institute for Gender Equality μεταξύ των 28 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Όπως ακριβώς είχε συμβεί το 2010 και το 2012, με βάση τις διαφορές ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες όσον αφορά το εισόδημα, την εργασία, την παιδεία, την υγεία, τον ελεύθερο χρόνο και την πρόσβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων, η Ελλάδα αναδείχτηκε για ακόμη μία φορά τελευταία στην ισότητα των δύο φύλων.