Πολιτικη & Οικονομια

Συμβολικός ευνουχισμός

Ο Χρήστος Ξανθάκης περιγράφει την αντίδραση του Έλληνος μπροστά σε μια Ανώτερη Αρχή

Χρήστος Ξανθάκης
ΤΕΥΧΟΣ 290
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κάθομαι εγώ τώρα και σκέφτομαι (με το φτωχό μου το μυαλό, όπως θα σημείωνε γηραιός συνάδελφος) τι είναι αυτό το πράγμα που συμβαίνει με τους Ολυμπιακούς και με τους Δανειολήπτες. Τι είναι αυτό που τους κατατρύχει, τι τους συγκλονίζει, τι τους έχει μεταμορφώσει από παραγωγικά κύτταρα της ελληνικής κοινωνίας σε κατατονικές σαλούφες με αναπάντεχα υστερικά ξεσπάσματα; Και γιατί δεν τους περνάει; Τι χρειάζεται, τέλος πάντων, για να επιστρέψουν στον κόσμο των ζωντανών και να αφήσουν πίσω τους το σύμπαν των ζόμπι;

Εξηγούμαι για να μην παρεξηγηθώ: Ο τίτλος στο ποδόσφαιρο είναι χαμένος για τον Ολυμπιακό! Το ξέρουν οι μικροί, το ξέρουν οι μεγάλοι, το ξέρουν όσοι παροικούν την Ιερουσαλήμ, το ξέρουν και τα ούφο που εμπιστεύονται τον αθλητικό Τύπο και παίζουν στοίχημα με συμβουλές σιγουράκι. Το γνωρίζουν πολύ καλά και οι φίλαθλοι της πειραϊκής ομάδας, και αυτοί που πάνε στο γήπεδο και αυτοί που δεν πάνε.

Και αντί να κάτσουν να σκεφτούν ότι δώδεκα τίτλοι τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια αποτελούν ευλογία Θεού και είναι ένα επίτευγμα δίχως ιστορικό προηγούμενο σε καμία πολιτισμένη (ή και απολίτιστη, εδώ που τα λέμε) χώρα, παθαίνουν delirium tremens. Χάνουν το έδαφος κάτω από τα πόδια τους, τους πέφτει ο ουρανός στο κεφάλι, τους κόβεται η όρεξη και τους γυρίζει το μάτι. Δεν μιλάνε σε άνθρωπο, δεν ακούνε κουβέντα, δεν επικοινωνούν τέλος πάντων και όταν επικοινωνούν δεν θέλεις να στέκεσαι δίπλα τους ή να ξαπλώνεις πλάι τους. «Το χάνουμε το πρωτάθλημα...» ψελλίζουν και είναι έτοιμοι να βάλουν τα κλάματα. Αντί να πανηγυρίζουν δηλαδή εντός και εκτός κερκίδας, που πέτυχαν τέτοιο μοναδικό ρεκόρ τροπαίων την τελευταία δεκατετραετία.

Πάμε τώρα και στους Δανειολήπτες. Όπως όλοι γνωρίζουμε, έχει πολύ δυσκολέψει το έργο με τις τράπεζες. Διαβάζω σχετικώς στο πρωτοσέλιδο της «Ελευθεροτυπίας»: «Ούτε ευρώ για δάνεια καταναλωτικά και μόλις 150 εκατ. πήγαν σε στεγαστικά τον Γενάρη. Σε πιστωτική ασφυξία οδηγεί επιχειρήσεις και νοικοκυριά η κρίση του δημοσίου χρέους. Από “ψιλό κόσκινο” περνούν οι τράπεζες τις αιτήσεις που δέχονται για καταναλωτικά δάνεια».

Η απάντηση του καταναλωτή; Θρήνος και συντριβή! Εκεί που θα έπρεπε να κάτσει να υπολογίσει ότι εδώ και δεκατέσσερα χρόνια (βλέπετε πώς συνδέονται όλα;) την έχει βγάλει μια χαρά, μπέης, πασάς, βασιλιάς και δικτάτορας τόσο ο ίδιος όσο και η χώρα του ολόκλήρη με τα δανεικά, οδύρεται από το πρωί ως το βράδυ και από το βράδυ ως το άλλο πρωί. «Μια χαρά ήμουνα ως τώρα» μονολογεί και όταν βλέπει την κάνουλα να κλείνει χτυπιέται ακόμη περισσότερο: «Πώς θα ζήσω, ρε παιδιά, πώς θα ζήσω;». Αντί να πανηγυρίζει κι αυτός και όλο του το σόι που πέτυχαν τέτοιο μοναδικό ρεκόρ μασουλήματος την τελευταία δεκατετραετία.

Το πράγμα σηκώνει ρεπορτάζ. Προς στιγμήν σκέφτηκα να τηλεφωνήσω σε συνάδελφους δημοσιογράφους, απ’ αυτούς που συχνά-πυκνά κοσμούν τα παράθυρα της τηλεόρασης και κάνουν την Encyclopaedia Britannica να μοιάζει με φυλλάδιο για προσφορές σε σούπερ μάρκετ. Είπα όμως να αποφύγω τις υποχρεώσεις (η υποχρέωση σηκώνει ανταπόδοση...) και να προτιμήσω φίλο ψυχίατρο από τους γνωστότερους της αγοράς. Άνευ ονόματος, φυσικά, μιας και μένει στο Φάληρο και το αυτοκίνητό του δεν το προτιμά ξεροψημένο. Τον ρώτησα, λοιπόν, για το φαινόμενο και μου είπε: «Μια έκφραση που χρησιμοποιούμε στην επιστήμη μας γι’ αυτές την περιπτώσεις είναι ο συμβολικός ευνουχισμός. Πρόκειται για την κατάσταση εκείνη όπου ένας άνθρωπος ή μια κοινωνική ομάδα έρχονται αντιμέτωποι με μια ανώτερη αρχή. Και αδυνατούν να την παρακάμψουν, διότι απλώς θα τους περιμένει λίγο πιο κάτω. Αυτή η αρχή τους επιβάλλει ένα “σταμάτημα”, ένα “όριο” μιας δραστηριότητας ή μιας διαδικασίας, το οποίο δεν μπορούν να αποφύγουν. Η λύση στο πρόβλημα; Να αποδεχθούν την κατάσταση, να κοιτάξουν προς τα πίσω και να χωνέψουν ό,τι καλό έχουν καταφέρει ως τώρα, να κατανοήσουν ότι δεν καταρρέουν τα πάντα, ότι η ζωή συνεχίζεται!». Και χωρίς τίτλους, καμιά φορά, και χωρίς δάνεια.