Φαίνεται να υπάρχει πάλι κινητικότητα το τελευταίο διάστημα στο «χώρο της κεντροαριστεράς», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα δελτία ειδήσεων και στις εφημερίδες. Επειδή ο όρος «κεντροαριστερά» έχει κουράσει, προτιμώ τον όρο προοδευτικός μεσαίος χώρος εάν εννοούμε τον χώρο που ουσιαστικά οριοθετείται από την ευρωπαϊκή προοπτική, τη μεταρρυθμιστική διάθεση, την αντιπελατειακή προσέγγιση, την αντιλαϊκίστικη ρητορική και τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα (δικαιώματα).
Η πρωτοβουλία (και συνεδριακή απόφαση) του Ποταμιού πέρυσι την άνοιξη για τη δημιουργία του «Κοινοβουλίου του Κέντρου» ήταν σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση, δηλαδή να ξεκινήσει ένας διάλογος για τη συνένωση δυνάμεων στο μεσαίο χώρο. Κι αυτό που άκουγα από όλες τις μεριές ήταν η απαίτηση του κόσμου να ενωθούν οι δυνάμεις του χώρου σε κάτι καινούργιο –με την έννοια του να μην πρωταγωνιστήσει πάλι το παρελθόν− όπου οι πολίτες θα αποφασίσουν και όχι οι μηχανισμοί. Τελικά, ο ανοικτός αυτός διάλογος με όλες τις δυνάμεις του χώρου και με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη δεν καρποφόρησε, παρόλο που έγιναν σημαντικά βήματα από την επιτροπή διαλόγου για να οριοθετηθεί ο χώρος και οι διαδικασίες.
Για τις δυνάμεις στο μεσαίο χώρο αυτήν τη στιγμή υπάρχουν δύο επιλογές: Η πρώτη είναι οι δυνάμεις του χώρου να περιχαρακωθούν λέγοντας «όσοι θέλετε να έρθετε μαζί μου». Πολλά μικρά βιλαέτια που θα τους απασχολεί η συγκριτική τους δύναμη στο χώρο σε σχέση με τις άλλες αντίστοιχες δυνάμεις, ώστε να κατακτήσουν κάποια στιγμή την ηγεμονία του χώρου. Αυτή είναι η προσέγγιση του «κομπάρσου» της πολιτικής σκηνής όπου με μονοψήφια νούμερα τον ενδιαφέρει να είναι παρών στην επόμενη Βουλή.
Η δεύτερη επιλογή είναι να γίνει προσπάθεια συνένωσης δυνάμεων σε έναν νέο φορέα για τον προοδευτικό μεσαίο χώρο όπου οι πολίτες («ο πιο σημαντικός τίτλος στη Δημοκρατία» κατά τον Πρόεδρο Ομπάμα) θα έχουν τον πρώτο λόγο. Τα εργαλεία υπάρχουν, τα παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, ώστε να ακούγεται απευθείας η φωνή της βάσης σε διάφορα ζητήματα, από την επιλογή αρχηγού ως την αποδοχή συγκεκριμένων θέσεων. Μια τέτοια συνθετική προσέγγιση θα πρέπει να στηρίζεται σε συνέργειες, όπως γίνεται σε μια ομάδα: να ενσωματώσεις τα πλεονεκτήματα του κάθε συμπαίκτη και να απομονώσεις τα μειονεκτήματα. Μια ξεκάθαρη κουβέντα σε αυτά τα θέματα θα κινητοποιήσει τους πολίτες να συμμετάσχουν στις διαδικασίες. Γιατί αν οι διαδικασίες είναι θέμα των μηχανισμών, οι πολίτες θα γυρίσουν την πλάτη βλέποντας να τους σερβίρεται ένα ξαναζεσταμένο φαγητό. Αυτή είναι η προσέγγιση του πρωταγωνιστή στην πολιτική σκηνή με διψήφια ποσοστά στις εκλογές και πολύ κοντά στο ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην επόμενη Βουλή.
Με την ραγδαία άνοδο του ευρωσκεπτικισμού στη χώρα μας και την απουσία εναλλακτικών λύσεων με το παρόν πολιτικό σκηνικό, οι μικροπολιτικοί τακτικισμοί στο χώρο είναι πολυτέλεια. Οι ηγεμονισμοί και οι θεμιτές φιλοδοξίες μπορούν να περιμένουν μέχρι η χώρα να ξαναμπεί σε ράγες. Και με το ενδεχόμενο των εθνικών εκλογών να γίνεται όλο και πιο πιθανό, λόγω της ολιγωρίας της παρούσας κυβέρνησης, κάθε βδομάδα που περνάει είναι κρίσιμη. Η ενιαία λοιπόν έκφραση του προοδευτικού μεσαίου χώρου είναι αναγκαία όχι μόνο για το χώρο, αλλά για τη χώρα διότι θα αποτελέσει έναν πόλο σταθερότητας σε ένα πολιτικό σκηνικό που βρίσκεται σε τρικυμία.
Το Ποτάμι θα συνεχίσει να αποτελεί μια συνθετική φωνή, ελπίζοντας ότι θα κινητοποιήσει κι άλλες παρόμοιες φωνές διατεθειμένες να δημιουργήσουν ένα νέο, προοδευτικό φορέα όπου οι πολίτες θα έχουν τον πρώτο λόγο. Για να γίνει αυτό όμως χρειάζεται απ' όλους τους εμπλεκόμενους να κάνουν ένα βήμα πίσω για να κάνει ο προοδευτικός μεσαίος χώρος ένα άλμα μπροστά…
11°
