Η νεροποντή του Σαββατόβραδου άφησε τη γειτονιά δίχως ρεύμα για ένα σχεδόν εικοσιτετράωρο. Η βλάβη αποκαταστάθηκε τα μεσάνυχτα της Κυριακής, πάνω που είχα αρχίσει να συνηθίζω στη νέα κατάσταση: κηροπήγιο, μαγείρεμα στο γκαζάκι, έλλειψη ίντερνετ και σταθερού τηλεφώνου (έξυπνο σπίτι γαρ), πηγαινέλα στον πλημμυρισμένο υποσταθμό της ΔΕΗ για να δω πώς πάνε οι εργασίες… Το κερασάκι στην τούρτα ήταν οι δεκάδες συναγερμοί, οι οποίοι είχαν αποσυντονιστεί και έβγαζαν όλη μέρα κάτι παράξενους ενοχλητικούς βόμβους.
Υπήρχαν όμως και τα θετικά. Χάρη στην υποχρεωτική αποχή από το διαδικτυακό χαζολόγημα, όσο άντεξε η μπαταρία του λάπτοπ έβγαλα ασύγκριτα περισσότερη δουλειά σε σχέση με μια συνηθισμένη μέρα. Επιπλέον, γλίτωσα από τις συζητήσεις και τις αντιδικίες σχετικά με το μεγάλο θέμα του διημέρου: τον θάνατο του Φιντέλ Κάστρο. Τα μελέτησα όλα αναδρομικά, όταν επιτέλους ήρθε το ρεύμα. Τους ύμνους, τις κατάρες, τις επίσημες δηλώσεις, τα ποιηματάκια, τα hasta la victoria siempre.
«Ψόφησε ο δικτάτορας» έγραφε η μία, «Καλό ταξίδι Comandante» πληκτρολογούσε ο άλλος .Για την απουσία εκλογών μιλούσε ο μεν, με το κουβανέζικο σύστημα υγείας έκανε ρελάνς η δε. Την φτώχεια και τις διακοπές του ηλεκτρικού ρεύματος (καλή ώρα) έθιγε ο Α, το αμερικανικό εμπάργκο και την οικονομική κατάσταση της κοντινής Αϊτής θύμιζε ο Β. Με βρίσιμο έκλεινε την κουβέντα ο Χ, με μπλοκ και report απαντούσε η Ψ.
Με δυο λόγια, φάνηκε για μία ακόμη φορά πως οι έννοιες ανοιχτό πνεύμα, ιδεολογική ανεκτικότητα, πνευματική ευελιξία, κατανόηση των ιδιαίτερων ιστορικών και γεωπολιτικών συνθηκών, προσπάθεια άμβλυνσης των απόλυτων απόψεων κλπ, μάς αρέσουν μόνο όταν μας τις λέει κάποιος σαν τον Ομπάμα –πασπαλισμένες ει δυνατόν με kalisperes και ύμνους προς το ελληνικό πνεύμα. Όταν καλούμαστε να δοκιμαστούμε στην πράξη, όλα πάνε στο βρόντο και αφηνόμαστε ηδονικά στην λυσσώδη υπεράσπιση της αποψάρας μας.
Φάνηκε επίσης ότι στον σύγχρονο κόσμο οι ιστορικές προσωπικότητες και οι κάθε είδους πολιτικοί ηγέτες, αντιμετωπίζονται όπως ακριβώς και οι ποπ σταρς. Το να επιχειρείς να αποδομήσεις ένα τέτοιο πρόσωπο είναι σαν να προσπαθείς να αποδομήσεις τον Μικ Τζάγκερ ή τη Μαντόνα. Η θέση που έχουν καπαρώσει στο φαντασιακό του οπαδού, είναι αδύνατον να ανατραπεί, όσους εκτοπισμένους ή φιμωμένους και αν απαριθμήσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τους haters. Όσο και αν επισημαίνεις τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου και τις συνθήκες της κάθε εποχής, η απέχθειά τους δεν πρόκειται να αμβλυνθεί.
Για όλους εμάς, λοιπόν, που δεν ζήσαμε στο πετσί μας τα καλά και τα κακά της ιδιαιτέρως μακροχρόνιας διακυβέρνησης των γενειοφόρων της Σιέρα Μαέστρα, ο Φιντέλ ήταν απλά ένα ποπ είδωλο. Όπως είδωλα υπήρξαν κατά καιρούς ο Τσε, ο Μάο, ο Αραφάτ αλλά και ηγέτες από την αντίπερα όχθη. Σαν τον JFK, για παράδειγμα, ο οποίος –για να τον συνδέσουμε με τον Κάστρο- είχε εγκρίνει την όχι και τόσο δημοκρατική εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων. Ή τον προαναφερθέντα Ομπάμα, που παρά τα όμορφα λόγια και τις υποσχέσεις του, δεν σφράγισε τελικά την απάνθρωπη φυλακή στο Γκουαντάναμο της Κούβας.
Ίσως οι μόνοι που θα μπορούσαν να μας διαφωτίσουν σχετικά με τον Φιντέλ Κάστρο, είναι οι ίδιοι οι Κουβανοί. Δεν γνωρίζουμε όμως αν και σε ποιο βαθμό τούς επιτρέπεται να το κάνουν. Όπως δεν μπορούμε με απόλυτη βεβαιότητα να ορίσουμε τι ακριβώς σημαίνει ελευθερία του λόγου και της βούλησης στις σύγχρονες μετακαπιταλιστικές κοινωνίες ανά τον κόσμο. Οι αντιφάσεις αποτελούσαν πάντα δομικό στοιχείο των ανθρώπινων κοινωνιών. Ποτέ όμως δεν ήταν τόσο πολλές και τόσο έντονες όσο στις μέρες μας. Όσοι λοιπόν δεν τις λαμβάνουν υπόψη το μόνο που καταφέρνουν είναι να παράγουν έναν ενοχλητικό βόμβο. Κάτι σαν τους αποσυντονισμένους συναγερμούς της γειτονιάς μου.
ΥΓ. Η φωτογραφίες είναι από την επίσκεψη του Κάστρο στις ΗΠΑ, τον Απρίλιο του 1959, τρεις μόλις μήνες έπειτα από την κατάληψη της εξουσίας. Οι δημοσιογράφοι τον αντιμετώπισαν σαν σταρ με στολή αντάρτη, ενώ υπήρξε και μία συνάντηση του με τον, αντιπρόεδρο τότε, Νίξον. Τελικά οι δύο πλευρές δεν τα βρήκαν και τη συνέχεια τη γνωρίζουμε όλοι.
22°
