Είναι ο Σοσιαλφιλελευθερισμός, ηλίθιε! (ΙΙ)

Συνεχίζουμε από το προηγούμενο κείμενό μας «Είναι ο Σοσιαλφιλελευθερισμός, ηλίθιε!», λαμβάνοντας υπ’ όψη και κάποιες παρατηρήσεις σας. Άλλοτε μουδιασμένες και ξενισμένες, άλλοτε ξινισμένες από το ασεβές μας θράσος να αμφισβητούμε τα ‘αυτονόητα’, άλλοτε ενθουσιασμένες. Σίγουρα, όμως, τα νερά κουνήθηκαν, το κείμενο ‘πέτυχε’ το στόχο του.

Και φυσικά διευκρινίζουμε ότι εδώ δεν είναι μια Επιθεώρηση, όπου δημοσιεύονται επιστημονικές ανακοινώσεις. Εδώ κάνουμε μια απλουστευμένη ανάλυση προσιτή στον κοινό νου, μια οιονεί απλή σκέψη του λέγοντος. Νοούμε τις έννοιες που πραγματευόμαστε, όπως ο μέσος αναγνώστης. Δεν έχει καμία αξία αν αντιλαμβανόμαστε τον Νεοφιλελευθερισμό κατά Χάγεκ ή κατά Φρήντμαν. Φτάνει που όλοι εννοούμε ότι ο ΝΦ ήταν ένα κλειστό επηρμένο σύστημα, που έπαθε ότι παθαίνουν αναπόδραστα όλα τα κλειστά συστήματα, όπως περιγράψαμε στο προηγούμενο κείμενο.

Ούτε έχει νόημα, αν προ της Λήμαν Μπρος είχε τυπωθεί από την Fed πολύ χρήμα, ‘νοθεύοντας’ τον ΝΦ, ‘απαγορεύοντας’ την αυτορρύθμιση. Φτάνει που το πραγματικό χρήμα (έστω και με κρατική παρέμβαση, έστω και ‘πληθωριστικό’) ήταν άντε οριακά διψήφιων τρις, ενώ η τζογαδόρικη φούσκα των αγορών ήταν ισχυρά τριψήφιων τρις… Αυτή η φούσκα ήταν του ανίκανου να αυτορυθμιστεί ΝΦ και όχι της κρατικής παρέμβασης, αν με εννοούν κάποιοι διαμαρτυρόμενοι. Εδώ, στα πληκτρολόγια των ξελιγωμένων ξεσαλωμένων μπρόκερς καταργήθηκε ο αποτυχών ΝΦ και όχι στα Νομισματοκοπεία…

Δεν ζούμε λοιπόν τη ‘δεύτερη κατάρρευση του σοσιαλισμού’ (που τάχα δημιούργησε ο παρεμβατισμός της κυβέρνησης των ΗΠΑ…), μόνο του θρασέος παλαβού ΝΦ την κατάρρευση ζούμε… Και αν δεν ερχόταν αναπάντεχα το Ιππικό, που ήταν εκτός του ΝΦ συστήματος, τώρα, μέσα στα αποκαΐδια του πλανήτη, ακόμα θα διαπορούσαν ο Γκρήηνσπαν και οι λοιποί «Γκουρού» για το τι δεν πήγε καλά… Και όχι ότι οριστικά λύθηκαν τα προβλήματα. Πήραμε όμως μια ανάσα, με την υπέρβαση του τεθνεώτος ΝΦ, για να δούμε τι γίνεται από δω και πέρα.

Τώρα οι προσεγγίσεις αλλάζουν: προχτές (27/12/12) ο Κρούγκμαν στους Ν.Υ.Τ. το ξεκαθάρισε: «Τελείωσε η εποχή της ανάπτυξης, όπως την ξέραμε» («Is Growth Over?»)… Ποιος μπορεί να αντιλέξει; Να το πάμε και πιο πέρα; Τέρμα η γραμμική εξέλιξη στην οικονομική ανάπτυξη!... Τι δεν καταλαβαίνεις;;; Είναι η αβεβαιότητα, ηλίθιε, που ρυθμίζει το παρόν και ό, τι θα το ακολουθήσει… Η Παγκοσμιοποίηση τα ανατρέπει όλα (θυμηθείτε, σχετικά και με τα εργασιακά αδιέξοδα, που υπονοεί τώρα και ο Κρούγκμαν, το άρθρο μας (13/12/12) «Μην τον είδατε, παιδιά, τον Ηρακλή;».

Τι σε κάνει να πιστεύεις, θρησκευόμενε μουτζαχεντίν του ΝΦ, ότι ο Δείκτης Ντάου Τζόουνς υποχρεωτικά θα πρέπει ολοένα να κατακτά και νέα υψηλά; Μα αυτή η βλακώδης και εγκληματική δοξασία σου δημιούργησε το οικολογικό αδιέξοδο του πλανήτη!... Είναι καιρός να την ανοίξουμε αυτή την κουβέντα!!!

Βέβαια, εξ ίσου εκνευρίσαμε και τους Μ-Λ. Αυτοί μπορεί διεθνώς να είναι τελειωμένοι και εξαφανισμένοι λόγω της επιδημίας του 1989. Εδώ όμως, κανένας ιός δεν φτουράει. Δεν ξέρουμε ότι ‘απέσβετο και λάλον ύδωρ’: στέγνωσε η Μ-Λ θρησκεία. Γι αυτό ζουν και κυριαρχούν ακόμα στον άφωτο σεσηπότα υγροβιότοπο του καθ’ ημάς Σκοταδισμού. Και αποτελούν το ισχυρό ηθικό έρεισμα και το ακλόνητο άλλοθι του μαζικού Ιδιωτικού Πελατειακού Παρακράτους. Τους λες «50χρονε συνταξιούχε, γιατί κλέβεις το εγγονάκι σου;». Σου απαντούν «Κάτω τα χέρια από τις κατακτήσεις μας! Κάτω και ο κοινωνικός αυτοματισμός!»…

Τρεις τολμηρές έννοιες εισαγάγαμε στο προηγούμενο κείμενο. Όλες πείραξαν, καθεμιά διαφορετικά, τους θρησκευόμενους μουτζαχεντίν των ποικιλώνυμων Απόλυτων Αληθειών. Ας κατανοήσουμε με ποιο μηχανισμό ο βέβαιος θρησκευόμενος ενοχλείται και αποκλείει την γνώμη του αλλουνού. Δεν την ελέγχει μέσα από ένα σύστημα λογικών κριτηρίων που φιλτράρει το ‘σωστό’ ή το ‘λάθος’ μιας πρότασης. Λέει π.χ. είμαι λάτρης του Λένιν και μου ξεφουρνίζεις κάτι καινούργιο; Το βάζω μπροστά μου ατενίζοντας κατάματα το μπαρ κόουντ της άποψής σου, το σαρώνει γρήγορα ο εσωτερικός μηχανισμός, που έχω βάλει με ειδική (ιδεολογική) επέμβαση στον εγκέφαλό μου και αποφαίνομαι! Σωστό ή λάθος; Είσαι ‘σωστός’; Έλα κοντά μου και λέγε ό, τι θέλεις άνευ όρων! Είσαι ‘λάθος’; Φύγε από μπροστά μου! Delete! Ακούω μόνο ιδέες, που εγκρίνει ο αυτόματος πιλότος της σκέψης μου… Αυτή είναι η λογική του στόκου τυφλίτη, είτε είναι Μ-Λ, είτε ΝΦ, είτε οποιουδήποτε άλλου κλειστού θρησκεύματος… Αυτή η μυστική θρησκευτική επικοινωνιακή διαδικασία, άλλωστε, κανοναρχεί εδώ και δεκαετίες την δημόσια σφαίρα μας, διασφαλίζοντας τη δυναμική της χρεωκοπίας… Ας δούμε τώρα σύντομα, τις κυριότερες ‘στεναχώριες’ που προκαλέσαμε.

Τα κλειστά συστήματα

Οι στενές εκδοχές της αλήθειας, την θέλουν απόλυτη. Προαναγγέλλοντας ένα Τέλος, τρέχουν να το φτάσουν. Εδώ αρχίζει η ταλαιπωρία της κοινωνίας από τους προφήτες της Απόλυτης Αλήθειας (Α.Α.) του κλειστού συστήματος και ο παρεπόμενος προκρουστισμός… Το στόρυ κλείνει με μία ακόμα κρίσιμη έπαρση. Εγώ που θεμελίωσα την μέθοδο εύρεσης της Α.Α., δηλώνω: «Υπάρχει η ταυτότητα της νόησης και του είναι. Όπου το είναι: η πραγματικότητα, η ίδια η κοινωνία. Και όπου η νόηση: η Α.Α. για την κοινωνία. Από δω και πέρα ό, τι και αν συμβεί στην κοινωνία, πάντα θα το εξηγεί μέχρι κεραίας η Α.Α. Και αντιστρόφως, ό, τι προβλέπει η (δική μου) Α.Α. για την κοινωνία, είναι νομοτελειακά βέβαιο ότι αναπόδραστα θα συμβεί στην κοινωνία». Αυτή η ανορθολογική κομπογιαννίτικη ‘ταυτότητα νόησης και είναι’ φέρνει ανόητη ευεξία. Κάνει τους ευτυχείς Μ-Λ να σου λεν «κάντε ό, τι θέλετε, αλλά αργά ή γρήγορα, νομοτελειακά θα έρθει ο σοσιαλισμός και μετά η κομμουνιστική κοινωνία». Και αν τους ρωτήσεις «και πού το ξέρεις;», την έχουν εύκολη την απάντηση: «Είναι ο Ιστορικός Υλισμός, κακομοίρη! Είναι κισμέτ! Το λένε αι γραφαί!»…

Αυτή ήταν μια απλή περιγραφή του θνησιγενούς κλειστού συστήματος, όπως το περιγράψαμε στο προηγούμενο κείμενο. Και αν άργησε βασανιστικά να αποβιώσει ο Μ-Λ, ήταν γιατί στον 20ο αιώνα έκαναν πάρτυ οι Α.Α., κάθε μια βρίσκοντας άλλοθι στην αθλιότητα της άλλης.

Λιγότερο κλειστός, ο ΝΦ ατύχησε διότι βρέθηκε σε μια εποχή διαρκούς απομάγευσης. Η τεχνολογική έκρηξη, που βοήθησε το ξεπέταγμα και το ξέφρενο ξεσάλωμά του ΝΦ, τον οδήγησε και σε αυτοκτονία, πριν διαλύσει τον πλανήτη… Η ελευθερία του παγκόσμιου χωριού δεν αφήνει τα κουσούρια να περνάνε για πολύ απαρατήρητα: τα συλλαμβάνει, τα ξεφωνίζει και τα απομαγεύει…

Σοσιαλδημοκρατία (ΣΔ) και Φιλελευθερισμός (ΦΙΛ) είναι συμπληρωματικοί.

Επαναλαμβάνουμε: η ελευθερία του ατόμου είναι το αυτονόητο ατού του ΦΙΛ και η ισότητα ανάμεσα στα άτομα είναι το αυτονόητο ατού της ΣΔ. Το ατού του ενός είναι αναγκαίο κακό της άλλης και τούμπαλιν. Αν καθένας τους είχε και τα δύο ατού θα ήταν πλουσιότερος. Γι αυτό λέμε ότι είναι έννοιες συμπληρωματικές. Όχι μόνο για λόγους πρακτικούς, αλλά και ιδεολογικούς, που δημιουργούν έρεισμα για περαιτέρω μεταξύ τους ώσμωση.

Την ίση ευκαιρία και το αξιοπρεπές επίπεδο ζωής στον εξαθλιωμένο, τα εξασφαλίζει μόνο ένα καθεστώς ελευθερίας, που διαρκώς βελτιώνει τα κριτήρια περί ισότητας, στην αενάως εξελισσόμενη κοινωνία, αγαπητοί ΣΔ. Βέβαια ως ισότητα δεν νοείται η κατασταλτική ομοιομορφία, αλλά η ισότητα ευκαιριών.

Την ελευθερία στον ικανό για υλική και πνευματική δημιουργία, την προϋποθέτει μόνο ένας στίβος ίσων ευκαιριών. Τα κριτήρια περί του δικαίου της ελευθερίας, αναθεωρούνται όποτε η επινοητικότητα κάποιων ικανών αδικοπραγεί κατά των προνοιών της νομιμότητας. Και ως ελευθερία δεν νοείται η απροϋπόθετη ασυδοσία του ισχυρού, που πατάει επί πτωμάτων, αλλά το ελεύθερο περιβάλλον αλληλοσεβασμού και δημιουργικής άμιλλας.

Μόνο η σύνθεση των συμπληρωματικών ΣΔ και ΦΙΛ λύνει το πρόβλημα των δύο αυτών οριακών καταστάσεων, που προτείνουν ουτοπικές δυναμικές. Και ενοποιεί τις δύο ελλειμματικές ουτοπίες σε μία στέρεη σοσιαλφιλελεύθερη ουτοπία. Αυτό είναι το τολμηρό αίτημα περί συμπληρωματικότητας, που καταθέσαμε. Και έχει μπροστά του δρόμο για κριτική, που θα το καταρρίψει, ή που θα το ενισχύσει.

Η έννοια της αυτορρύθμισης της κοινωνίας

Είναι πλέον αδιανόητο να υπάρξει ένας -ισμός, που να δηλώνει ότι δεν του χρειάζεται η συναίνεση των πολλών. Έτσι εμπεδώνεται η ανάγκη της Δημοκρατίας, αφού κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ασφαλώς ότι κατέχει την Απόλυτη Αλήθεια. Άρα πάμε όπου δείχνουν οι πιο πολλοί και βλέπουμε. Αυτό είναι δημοκρατία. Αν υπήρχε Α.Α., τότε θα καλούσαμε τον εκφραστή της και θα τον εξουσιοδοτούσαμε να μας την επιβάλει, για το καλό μας. Γιατί να ξεστρατίζουμε από μόνοι μας οι άσχετοι, αφού έχουμε τον σωστό οδηγό;… Όμως, αυτή η φενάκη κατέρρευσε. Έτσι ξαναγυρίσαμε στην αθηναϊκή αντίληψη περί δημοκρατίας, αφού καλύψαμε μια τεράστια σκοτεινή διαδρομή.

Συναίνεση, λοιπόν, που δεν μας την επιβάλλει ένα φετιχιστικό τηκ, αλλά η τύφλα μας. Η απόλυτη ορθολογική αβεβαιότητα περί του πρακτέου. Η αγνωστικιστική προσπάθεια συγκρότησης ενός ‘σχεδίου’ αλήθειας, πάντα αναθεωρήσιμου, ανάλογα με το πού θα μας βγάλει η ζωή. Όχι μόνο με την έννοια ότι ο άνθρωπος (πεπερασμένο υποσύνολο της άπειρης φύσης) εξ ορισμού δεν έχει τα μέσα να συλλάβει το άπειρο και να το αναλύσει, ώστε να συνθέσει και μια Θεωρία των Πάντων… Αλλά και με την έννοια ότι δεν μπορείς να ξέρεις τι θα συμβεί σε λίγο, αφού δεν είναι προδιαγεγραμμένο το τι θα συμβεί… Είναι πιθανό να συμβούν πολλά πράγματα σε λίγο και δεν ξέρουμε αν και ποιο τυχαίο γεγονός μπορεί να ανατρέψει τη νομοτελειακή δυναμική, που οδηγεί σε κάποιο από όλα αυτά τα πιθανά να συμβούν… Η γνωστή έκφραση «όταν ο άνθρωπος σχεδίαζε το μέλλον, ο θεός (ή η φύση) γελούσε», για έναν ορθολογιστή αγνωστικιστή δεν είναι περίεργη. Αφού δεν τσιμπάει σε αστεία θρησκευτικά παραμύθια, όπως οι λάτρεις του χυδαίου ντετερμινισμού, που όλα τα σφάζει, όλα τα εξηγεί, όλα τα προβλέπει και τα προνοεί.

Γι αυτούς τους απλούς λόγους, οι πολλοί αποφασίζουν κάθε εύλογο χρονικό διάστημα, περί των διορθωτικών κινήσεων που πρέπει να κάνει η κοινωνία. Και αυτό ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, που (αενάως) τρώει τα μούτρα της, ψάχνοντας να βρει διεξόδους στα προβλήματα, που (αενάως) δημιουργεί, χωρίς ποτέ να ανελίσσεται (παρά τις ποικιλώνυμες περί ανέλιξης δοξασίες)…

Και το σημερινό της αίτημα παραμένει. Το Εγώ, το Εμείς και το Περιβάλλον που μας φιλοξενεί. Τίποτε δεν μπορεί να είναι Αριστερό σήμερα, αν δεν μπορεί να υπηρετήσει πλήρως αυτό το τριπλό πρόταγμα. Την ατομικότητα, τη συλλογικότητα, την οικολογικότητα της ανθρώπινης ζωής, ταυτόχρονα.

Δηλαδή, ξαναλέμε, είναι ο Οικολογικός Σοσιαλφιλελευθερισμός, ηλίθιε!