Οι πιστωτές δείχνουν ότι δεν πρόκειται να διευκολύνουν την κυβέρνηση στην υπεκφυγή από τις μνημονιακές δεσμεύσεις παρά την ισχυρή επιθυμία τους για πολιτική σταθερότητα στην μοναδική χώρα της ΕΕ που βρίσκεται σε ύφεση. Η αναγκαστική απόσυρση του παράλληλου προγράμματος ήταν μόνο η αρχή, αφού ακολούθησε η απαίτηση για πρόσθετα μέτρα 2-3 δισ. τουλάχιστον μέσα στο 2016. Προφανώς αυτή η κατάσταση είναι ανυπόφορη σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο με αποτέλεσμα να συζητιούνται ήδη στο παρασκήνιο όλα τα πιθανά ενδεχόμενα για την επόμενη μέρα της διαπίστωσης του διαγραφόμενου αδιεξόδου. Ειδικότερα:
-Ο πρωθυπουργός έχει τη δυνατότητα να επιμείνει στο δρόμο της δημοσιονομικής αρετής παρά τη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ήδη καταγράφεται σε μετρήσεις, προκειμένου μετά από τις δύσκολες ψηφοφορίες για το ασφαλιστικό, τη φορολόγηση των αγροτών και τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια να διεκδικήσει με αξιώσεις απομείωση του χρέους, επενδύσεις και αναπτυξιακή βοήθεια από τους εταίρους. Αν πράγματι προχωρήσει σε μια δίμηνη «θεραπεία-σοκ» (με μειώσεις συντάξεων, αλλεπάλληλες ιδιωτικοποιήσεις κοκ) δεν αποκλείεται οι πιστωτές να δείξουν διαλλακτικότητα και εποικοδομητική διάθεση για να βγει, επιτέλους, η χώρα από τον φαύλο κύκλο της αντιανάπτυξης και της λιτότητας. Σε μια τέτοια περίπτωση, στο Μέγαρο Μαξίμου θα μπορούν να ελπίζουν ότι μέχρι τις εκλογές του 2019 θα έχει αλλάξει η εικόνα της ελληνικής οικονομίας και επομένως θα είναι διαφορετική η κοινωνική δυναμική.
-Η άλλη επιλογή για τον Αλέξη Τσίπρα είναι να αποδεχτεί το σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης, εάν διαπιστωθεί ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν αντέχει το νέο ασφαλιστικό. Δεν είναι πολύ πιθανό να συμβεί αυτό με δεδομένο ότι από πολλές πλευρές και πιεστικά θα τεθεί θέμα αλλαγής πρωθυπουργού, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ μόνο θα χάνει δυνάμεις στηρίζοντας μια τέτοια μνημονιακή κυβέρνηση την οποία δεν θα ελέγχει.
-Πριν φτάσουν ως εκεί τα πράγματα θα μπορούσε ο πρωθυπουργός να διερευνήσει δυνατότητες συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι ή και την Ενωση Κεντρώων γνωρίζοντας ότι μια τέτοια συγκυβέρνηση θα έφερνε ίσως τη διάσπαση του ΠΑΣΟΚ και τη διάλυση του Ποταμιού. Η εκδοχή Λεβέντη θα σήμαινε πολλά για τη συνοχή του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ που ήδη έχει τραυματιστεί πολύ ως προς την αισθητική και την ιδεολογική/αξιακή καθαρότητα της εικόνας του από τη συνεργασία με τους ΑΝΕΛ. Προφανές είναι ότι και η συνάντηση καραμανλικής δεξιάς και καραμανλικής αριστεράς δεν θα ήταν τόσο εύκολη όσο εμφανίζεται από διάφορους θιασώτες της.
-Η τελευταία λύση θα ήταν να γίνει ξανά στροφή στο αντιμνημόνιο, ώστε, καταγγέλλοντας την εγχώρια διαπλοκή μαζί με το ΔΝΤ και τον Σόιμπλε, να επιδιωχθεί ηρωική έξοδος μέσω εκλογών. Αν ο Α. Τσίπρας επικρατήσει θα έχει κερδίσει πολιτικό χρόνο και όλα από την αρχή, με τη χώρα ακόμη πιο κάτω, αν χάσει θα προσπαθήσει να ξεπλυθεί στα αντιμνημονιακά νάματα και να ανασυγκροτήσει το κόμμα του. Η τελευταία λύση μπορεί να αποδειχθεί και πρώτη, αν ο πρωθυπουργός θεωρήσει ότι ο λαός δεν τον στηρίζει πια, γιατί αυτό, όπως έχει φανεί μέχρι τώρα, δεν το αντέχει.
Στην πραγματικότητα το καλύτερο που θα μπορούσε να μας συμβεί είναι να σοβαρευτεί η παρούσα κυβέρνηση, να κάνει όσα πρέπει για να περάσουμε απέναντι, στο μεταξύ να ωριμάσουν ως προς την πολιτική τους σκέψη και συμπεριφορά τα κόμματα της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης, ώστε το πολιτικό σκηνικό να αναδιαταχθεί χωρίς ασφυκτικές προθεσμίες και με τη χώρα να έχει απομακρυνθεί από την άκρη του γκρεμού της χρεοκοπίας.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα έπρεπε να αναλάβουν τα κρίσιμα χαρτοφυλάκια πρόσωπα που ξέρουν, θέλουν και μπορούν να κάνουν μεταρρυθμίσεις με προοδευτικό περιεχόμενο, να απεμπλακεί το επιτελείο του πρωθυπουργού από το δημοσκοπικό άγχος και την αγωνία ελέγχου του κράτους, να προταχθεί το δημόσιο συμφέρον έναντι της κομματικής σκοπιμότητας και άλλα που δεν είναι ορατά αυτή τη στιγμή.
Όσοι πιστεύουν ότι η αριστερά έχει πάντα δίκιο (και γι αυτό ο σκοπός αγιάζει τα μέσα) ας καταλάβουν ότι η αριστερά πρέπει να αποδείξει ότι έχει δίκιο και πρέπει να το αποδείξει πρώτα στον εαυτό της.
21°
