Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και πολύ περισσότερο στις αρχές της δεκαετίας του 2000 όποιος μιλούσε κατά της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων στη χώρα μας θεωρείτο μίζερος, οπισθοδρομικός και στη χειρότερη περίπτωση εθνοπροδότης. Σε πολιτικό επίπεδο την υπόθεση της αντίθεσης στους Αγώνες σήκωσε με πειστικά επιχειρήματα, πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά, ο αείμνηστος Μιχάλης Παπαγιαννάκης. Μολονότι κανείς δεν μπορούσε να του χρεώσει αριστερισμό ή ό,τι άλλο έχει μπροστά το συνθετικό «αντί», δέχτηκε τότε σφοδρή κριτική από σχεδόν το σύνολο των πολιτικών κομμάτων και των ΜΜΕ. Όταν τα φώτα έσβησαν και η χλιδή που συνόδευε τους Αγώνες επέστρεψε… στο Π. Ψυχικό, πολλοί συμφώνησαν ότι οι Αγώνες, για μια χώρα και μια οικονομία όπως της Ελλάδας, ήταν εντέλει καταστροφή. Δυστυχώς ήταν αργά…
Χωρίς διάθεση παρελθοντολογίας κάτι αντίστοιχο θυμίζει η ιστορία με το Μνημόνιο, παρότι χρειάστηκε πολύ μικρότερο διάστημα για να αποδειχτεί καταστροφικό. Στα μέσα του 2010 το Μνημόνιο είχε θεωρηθεί σχεδόν θέσφατο, δεδομένης της αδυναμίας δανεισμού της χώρας λόγω αποκλεισμού από τις διεθνείς χρηματαγορές. Η επιλογή του Μνημονίου ήταν κυρίαρχη στην κυβέρνηση, στην πλειονότητα των ΜΜΕ και των διαμορφωτών της κοινής γνώμης και κατ’ επέκταση στην ίδια την κοινή γνώμη. Ωστόσο υπήρχαν και φωνές λογικής, όπως αυτές του Φ. Κουβέλη και της Δημοκρατικής Αριστεράς, που ασκούσαν σκληρή κριτική στις επιλογές του Μνημονίου, χωρίς να παραγνωρίζουν τις τεράστιες οικονομικές δυσκολίες, χωρίς να αρνιούνται τις απολύτως αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές, που δεν διαφωνούσαν με την αντιμετώπιση της σπατάλης, με τον περιορισμό των ελλειμμάτων, με τη δημοσιονομική εξυγίανση. Σήμερα έρχονται ανερυθρίαστα ακόμα και κορυφαίοι υπουργοί που ήταν διαπρύσιοι υποστηριχτές του Μνημονίου (βλ. π.χ. Χρυσοχοΐδης) και ομολογούν την αποτυχία του. Δυστυχώς, είναι αργά…
Ανεξάρτητα από τις ομοιότητες των δύο «ιστορικών λαθών», το ζητούμενο είναι να αναζητηθεί η νέα διαδρομή της χώρας. Το τρένο της Ελλάδας δεν μπορεί να πορευτεί πάνω σε ράγες που αναγράφουν: περικοπές μισθών και συντάξεων, κατάργηση κατώτατου μισθού, διάλυση του κοινωνικού κράτους. Είναι προφανές ότι το πράγμα δεν βγαίνει, ότι οι επιλογές αυτές οδηγούν την οικονομία σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση και την κοινωνία σε απόλυτο τέλμα ή, για να χρησιμοποιήσουμε τη χαρακτηριστική φράση του Κώστα Σημίτη, ότι πρόκειται για «πολιτικά μοιραίο λάθος».
Με το (όποιο) εναπομείναν διεθνές κύρος, η Ελλάδα πρέπει να διεκδικήσει αλλαγή πορείας με πυξίδα και χάρτη τις πραγματικές ανάγκες και τις δυνατότητες της χώρας και της οικονομίας. Να διαπραγματευτεί «αξιοποιώντας» όλους τους οικονομικούς δείκτες και τα καταστροφικά αποτελέσματα που έχουν επιφέρει τα μέτρα της τρόικας. Γιατί, ευτυχώς ή δυστυχώς, οι αριθμοί δεν λένε πάντα ψέματα…
*Ο Ανδρέας Ε. Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος, εκπρόσωπος Τύπου της Δημοκρατικής Αριστεράς
