Πολιτικη & Οικονομια

Χιούμορ σε δεύτερο επίπεδο

Οι αιχμηρές γελοιογραφίες του Ανδρέα Πετρουλάκη μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδ. Ποταμός. Ο Φώτης Γεωργελές προλογίζει.

14241-108382.jpg
Φώτης Γεωργελές
ΤΕΥΧΟΣ 374
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
19089-42205.jpg

Τις γελοιογραφίες του Αντρέα Πετρουλάκη τις «διαβάζεις». Χαμογελάς γιατί πιάνεις το υπονοούμενο. Το χιούμορ του είναι αθόρυβο, υποδόριο, παίζει με τον υπαινιγμό και το δεύτερο επίπεδο. Και το αποτέλεσμα είναι τόσο αναπάντεχο, που όταν το συλλάβεις κλαις από τα γέλια. Η ποιότητα των σκίτσων του βρίσκεται ακριβώς σ’ αυτό: αντί να αρκείται σε μια καρικατούρα, η εικόνα του ανακαλύπτει την ειρωνεία και τη γελοιότητα των καταστάσεων. Ο Αντρέας Πετρουλάκης συλλαμβάνει την ατμόσφαιρα, πιάνει προβλήματα και με τις γελοιογραφίες του αποκαλύπτει αυτά που δεν λέγονται, τα κρυφά νοήματα. Οι εικόνες του είναι πάντα ένα εύστοχο σχόλιο στην πραγματικότητα. Μόνο που αυτός έχει το πολύτιμο χάρισμα να σε κάνει να γελάς. Ακόμα κι όταν τα πράγματα είναι για κλάματα.

Η σειρά των σκίτσων αυτού του βιβλίου μάς ταξιδεύει στην τελευταία διετία, στα χρόνια ΓΑΠ. Ξεκινούν αισιόδοξα, παίζουν με τις «νέες ιδέες», τα ποδήλατα, το Opengov, το χιούμορ είναι αθώο, μια τρυφερή ειρωνεία. Σιγά σιγά όμως βαραίνουν, από τις πρωτοποριακές ιδέες έχουμε φτάσει στη βαθιά ύφεση, στο αδιέξοδο. Οι εικόνες γίνονται πιο πικρές, πάντα όμως προκαλούν το αυθόρμητο γέλιο. Αυτό είναι το δεύτερο χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει τη δουλειά του Αντρέα Π. Δεν ξεχνάει ποτέ ποιος είναι ο ρόλος του, δεν παρασύρεται σε διδακτισμούς και καταγγελίες, δεν προσπαθεί να πάρει θέση σαν να είναι κόμμα.

Οι περισσότεροι καλλιτέχνες στις μέρες μας καταφεύγουν στην ευκολία και συνεχώς παροξύνουν, ακολουθώντας λες τη θεατρική βιαιότητα του δημόσιου διαλόγου. Ομνύουν στον «ηρωικό» λαό, καταγγέλλουν την «ανάλγητη εξουσία», σε μια επίδειξη κοινωνικών φρονημάτων. Ο Αντρέας Πετρουλάκης δεν πέφτει ποτέ σ’ αυτή την παγίδα, δεν είναι στρατευμένος καλλιτέχνης. Τα «θύματά» του δεν είναι μόνο η εξουσία, ο πρωθυπουργός, αλλά κάθε εξουσία, τα κόμματα, ο συνδικαλισμός, ακόμα και η εξουσία του «αγνού λαού». Κι αυτό είναι το χαρακτηριστικό που του χαρίζει ποικιλία, διάρκεια, αντικειμενικότητα.

Ο Α. Πετρουλάκης απευθύνεται σε ενήμερους αναγνώστες. Δεν μισεί τους ήρωές του. Έχει τη σοφία να ξέρει ότι δεν μας λείπει άλλη μια κραυγαλέα καταγγελία, μια γελοιοποίηση του «αντιπάλου». Η τρυφερή του ειρωνεία και η ανάδειξη της σουρεαλιστικότητας στη δημόσια ζωή είναι η μεγάλη του προσφορά. Αντιμετωπίζει τη ζωή με ευαισθησία, χωρίς εμμονές, και εμάς τους αναγνώστες ως ενήλικες. Που δεν έχουμε άλλη ανάγκη από ντοπάρισμα, αλλά από κατεδαφιστικό χιούμορ. Γι’ αυτό οι εικόνες του είναι πολύτιμες, τίμιες, ισορροπημένες, ευαίσθητες και τελικά μαχητικές με τη συνέπειά τους. Το καλύτερο φάρμακο για την ανισόρροπη, κραυγαλέα, φτηνή και αγκυλωμένη δημόσια μας ζωή.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ