«Τσεκούρι στις συντάξεις», «επώδυνα μέτρα για εργαζόμενους και συνταξιούχους», «φωτιά στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς». Αυτοί είναι μερικοί μόνο από τους τίτλους των ρεπορτάζ που περιγράφουν τα νέα μέτρα. Και πράγματι πολλά εξ αυτών βάζουν «φωτιά στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς», αλλά σε όλους αδίκως;
Μία προσεκτικότερη ματιά τόσο στα μέτρα όσο και στις οιμωγές που κυριαρχούν στον δημόσιο διάλογο καταδεικνύει όχι τόσο τον λαϊκισμό, όσο την υποκρισία στην οποία αρεσκόμαστε να επιδιδόμαστε ως κοινωνία. Ή μήπως ταυτίζονται αυτά τα δύο; Ας ξεκινήσουμε με την παραδοχή ότι πολλά μέτρα είναι άδικα. Και νομίζω ότι αυτό δεν αμφισβητείται. Αλλά ας πάρουμε ενδεικτικά μερικά από τα μέτρα τα οποία έχει αναλάβει να υλοποιήσει το Υπουργείο Εργασίας στα πλαίσια του μεσοπρόθεσμου προγράμματος.
«Νέοι έως 25 ετών θα μπορούν να αμείβονται με μισθό που θα είναι 20% κάτω από την Εθνική Σύμβαση δηλαδή θα διαμορφώνεται στα 591,6 ευρώ». Πράγματι η γενιά των 700 ευρώ γίνεται γενιά των 500 ευρώ (502 ευρώ καθαρά) και αυτό είναι οδυνηρό. Είναι υποκριτικό όμως το να αποστρέφουμε το βλέμμα από την πραγματικότητα και από όσα συμβαίνουν καθημερινά στην αγορά εργασίας. Γιατί στην πράξη η γενιά των 700 ευρώ εδώ και καιρό έχει μετατραπεί σε γενιά των μαύρων ευρώ ή σε γενιά της ανεργίας. Επομένως, τι είναι προτιμότερο; Να παραμείνει στα χαρτιά η ΕΓΣΣΕ, η ανεργία των νέων να ξεπερνά το 40% και η μαύρη εργασία να καλπάζει; Διότι αν δούμε ρεαλιστικά την κατάσταση, δεν ξέρω πόσοι εργοδότες στην παρούσα τραγική οικονομική συγκυρία των λουκέτων έχουν τη δυνατότητα να προσλάβουν νέους χωρίς κίνητρο.
«700 εκατομμύρια ευρώ θα πρέπει να έχουν εξοικονομηθεί μέχρι το 2015 από αναπηρικές και άλλες συντάξεις». Αυτός συνήθως είναι ο στομφώδης τίτλος της είδησης. Χωρίς να διευκρινίζεται ότι δεν αφορά σε όλες τις συντάξεις αλλά σε μαϊμού αναπηρικές ή σε συντάξεις πεθαμένων που εξακολουθούν να λαμβάνονται. Άλυτος γρίφος παραμένει πώς το 2010 το μέσο ποσοστό αναπηρικών συντάξεων του ΙΚΑ στην Αθήνα ήταν 8,9%, τη στιγμή που στο νομό Ηρακλείου ήταν 20,4%, στα Χανιά 19,8%, ενώ στον αντίστοιχο νομό οι αναπηρικές του ΟΓΑ φτάνουν το 25,1% του συνόλου των συντάξεων και στο Ρέθυμνο το 24,7%! Εξίσου εντυπωσιακό και ενισχυτικό επιχείρημα του περιβόητου «μαζί τα φάγαμε» είναι και η διακοπή καταβολής της σύνταξης 7500 ατόμων μόνο στον ΟΓΑ οι οποίοι εισέπρατταν παρανόμως συντάξεις και στοίχιζαν ετησίως στο σύστημα 40 εκ. ευρώ. Μόνο από τη διασταύρωση στοιχείων για τις επικουρικές συντάξεις του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων έχουν ήδη εξοικονομηθεί 16 εκ. ευρώ ετησίως καθώς βρέθηκαν 4.500 άτομα που είχαν αποβιώσει και ελάμβαναν επικουρική σύνταξη! Από τους ελέγχους και τις διασταυρώσεις εκτιμάται ότι θα εξοικονομούνται ετησίως πάνω 100 εκ. ευρώ. Η είδηση όμως δε διατυπώνεται έτσι. Αλλά ότι «θα περικοπούν ως το 2015 700 εκατομμύρια ευρώ». Επομένως αυτό που μένει είναι η περικοπή και όχι το ότι τόσα χρόνια κάποιοι συμπολίτες μας έπιναν στην υγειά των κορόιδων.
«Νέα εισφορά στις συντάξεις από 6% έως 14%». Άλλο ένα σημείο έντονης κριτικής έχει αποτελέσει «η ειδική εισφορά που καλούνται να καταβάλλουν οι συνταξιούχοι». Ποιοι όμως; Όσοι λαμβάνουν από 1700 ευρώ σύνταξη και άνω. Ο τίτλος του ρεπορτάζ λέει «νέα εισφορά 6-14%». Πλην όμως δε διευκρινίζεται σαφώς ότι το 14% αφορά σε συντάξεις άνω των 3500 ευρώ. Και δεν ξέρω πόσο παράλογο είναι τελικά να μπει στην παρούσα φάση ειδική εισφορά 14% σε έναν συνταξιούχο που λαμβάνει 4000 ευρώ σύνταξη.
«Περικοπές στα επιδόματα». Τη στιγμή που η πραγματική ανεργία ξεπερνάει το 20% είναι πράγματι ανάλγητο το να κόβεις επιδόματα ανεργίας. Αλλά περί αυτού ο λόγος; Ή περί εξορθολογισμού; Διότι από τις διασταυρώσεις στοιχείων ΙΚΑ- ΟΑΕΔ ήδη έχουν εντοπιστεί 18.000 που λάμβαναν επιδόματα χωρίς να τα δικαιούνται. Μόνο από αυτές τις διασταυρώσεις εκτιμάται ότι θα εξοικονομηθούν περί τα 50 εκ. ευρώ το 2011.
Εν κατακλείδι. Πράγματι κάποια μέτρα που επιβάλλονται είναι άδικα. Σύμφωνοι. Αλλά το να απορρίπτονται όλα συλλήβδην ως ανάλγητα απλά και μόνο επειδή είναι «μέτρα» είναι ακατανόητο. Τη στιγμή που ο δημόσιος διάλογος έχει εξελιχθεί σε έναν ατέρμονο διαγωνισμό λαϊκισμού, τη στιγμή που αναζητούνται μαγικές λύσεις σωτηρίας, τη στιγμή που η παραμονή στην πλατεία Συντάγματος λανσάρεται ως βήμα για τη σωτηρία της χώρας, μήπως αν πράγματι θέλουμε να υπάρξει σωτηρία πρέπει να το πάρουμε λίγο αλλιώς;
