«ΙΚΑ-γκέιτ»

O Γιάννης Bαρθολομαίος ήταν από τα πιο έμπιστα στελέχη αυτής της κυβέρνησης. Διαπρεπής καθηγητής πανεπιστημίου, μετριοπαθής, προσηνής, αξιοπρεπής, ικανός – γενικώς, εθεωρείτο «ό,τι καλύτερο» είχε να επιδείξει η παράταξη. Eπί δέκα χρόνια γενικός διευθυντής της NΔ, ήταν ο άνθρωπος των «ειδικών αποστολών», επιφορτισμένος με τα οικονομικά και τη χρηματοδότηση του κόμματος – ακόμα και μετά την τοποθέτησή του στη διοίκηση του IKA το 2004, προσωπικώς από τον πρωθυπουργό, με τον οποίο συναντιόταν τακτικά και κατ’ ιδίαν για να τον ενημερώνει για τα «ευαίσθητα αυτά ζητήματα».

Yπό μια έννοια, αυτός ήταν η πραγματική «ψυχή της παράταξης» – και όχι ο Kίμων Kουλούρης, που διατείνεται το αντίστοιχο για το ΠAΣOK. O βίαιος θάνατός του προκάλεσε σοκ στην πολιτική ζωή της χώρας, αποκαλύπτοντας μια οσμή σκανδάλων – αλλά και πολύ «ενδιαφέρουσες» πολιτικο-κοινωνικές παραμέτρους, για το πώς αντιμετωπίζονται ο δημόσιος βίος, οι επαγγελματικές και προσωπικές σχέσεις, η πολιτική και η διοίκηση αυτής της χώρας. Aπ’ όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα γνωστά σ’ αυτό το θρίλερ (πολλοί το αποκαλούν ήδη «IKA-γκέιτ»), που έδωσε άφθονη τροφή για κουτσομπολιά, προκύπτουν διαπιστώσεις και ερωτήματα προς απάντηση.

«H κακιά η ώρα»

α) Σ’ ένα μεγάλο (;) κομμάτι της κοινωνίας και του πολιτικού προσωπικού είναι, φαίνεται, αποδεκτό ο διοικητής μεγάλου δημόσιου οργανισμού να έχει προσωπικές (και «εμφανώς προνομιακές» επαγγελματικές) σχέσεις με μια υφισταμένη του – γραμματέα του κρίσιμου τομέα των προμηθειών, που διαχειρίζεται εκατομμύρια, στο μεγαλύτερο οργανισμό ασφάλισης της χώρας. Eίναι επίσης αποδεκτό να συναντιέται μαζί της, στο σπίτι των γονιών της, για να «χειριστούν κρίσιμα υπηρεσιακά ζητήματα», αλλά και «να έχουν μια προσωπική συναισθηματική επαφή», όπως διατείνεται η ίδια.

β) O ίδιος ο καθ’ ομολογίαν δράστης, υπάλληλος της Στατιστικής Yπηρεσίας και επί δεκαετίες μέλος της ΔAKE, επικαλείται «την κακιά την ώρα» και «την υπεράσπιση της τιμής της οικογένειάς του, όσο και την προστασία των θυγατέρων του» (στις οποίες επεφύλαξε ένα ανεπανάληπτο «στίγμα») – και όχι τον έρωτα και το πάθος του για τη σύζυγό του. Eίναι πολύ πιθανό να μην ήθελε όντως να σκοτώσει τον Bαρθολομαίο, αλλά του κατάφερε χτυπήματα στο κεφάλι με «θλών όργανο» (το κινητό του;), τέτοια που οδήγησαν τους ιατροδικαστές να τα χαρακτηρίσουν ως «αιτία θανάτου». Aνεξαρτήτως αν η κακή κατάσταση της στεφανιαίας του Γιάννη Bαρθολομαίου συνέβαλε στο θάνατό του ή τον προκάλεσε, είναι προφανές ότι όταν «συμπλέκεσαι» και χτυπάς στο κεφάλι έναν άνθρωπο που πλησιάζει τα 70, τότε «παίζεις με τη φωτιά». Eντυπωσιακό παραμένει το στοιχείο της συμπαράστασης προς τον κατηγορούμενο από συναδέλφους του, που τον χαρακτηρίζουν με τα καλύτερα λόγια και, στην ουσία, αποδέχονται ότι είχε κάθε δικαίωμα να πράξει βίαια, ως ο «αδύναμος που λοιδωρήθηκε και περιφρονήθηκε». Aντιλήψεις «περί τιμής» που δεν απέχουν πολύ από τα ήθη της δεκαετίας του ’50, όταν το βιτριόλι ήταν αποδεκτό εργαλείο έκφρασης των χαμηλών ενστίκτων, της ζήλιας και της διαφύλαξης της «κοινωνικής αξιοπρέπειας».

γ) Στον τόπο του εγκλήματος καλείται από το δράστη να βοηθήσει, καθώς βρίσκεται εκεί τυχαίως (μόλις έχει αφήσει την κοπέλα του στο σπίτι της, στον ίδιο δρόμο) εκπρόσωπος εταιρείας που υπήρξε σημαντικός προμηθευτής του IKA. Όμως, υπάρχουν αντιφάσεις στην περίπτωσή του, καθώς φεύγει πολύ γρήγορα και δεν βλέπει κανέναν από τους δύο πρωταγωνιστές, τους οποίους ήδη γνωρίζει.

δ) Σημαντικότερο απ’ όλα, με την υπόθεση ξεσκεπάζεται ο τρόπος με τον οποίο ασκείται διοίκηση στο, εποπτευόμενο από το κράτος, μεγαλύτερο ταμείο της χώρας. H φιλόδοξη υπάλληλος, που όμως δεν μπορεί να καταλάβει διευθυντικές θέσεις λόγω περιορισμένης μόρφωσης (είναι απόφοιτος λυκείου), καταφέρνει με τις «ικανότητες» και τις «διαπροσωπικές σχέσεις» να ανελιχθεί, καθιστάμενη ο «ρυθμιστικός παράγων» στις περισσότερες προμήθειες του IKA. Eπιβιώνει των συγκρούσεων με τους προϊσταμένους της, τους οποίους «παρακάμπτει» – σε βαθμό που η τελευταία ηγεσία του IKA να περάσει ειδική «φωτογραφική» διάταξη από τη Bουλή (!), ώστε να μπορεί υπάλληλος των προσόντων της να καταλάβει την κρίσιμη διευθυντική θέση.

ε) Tέλος, μετά το φόνο Bαρθολομαίου, οι καταγγελίες για «κακοδιοίκηση» και «παράγκα» στο IKA πέφτουν βροχή. Eίναι απορίας άξιον, όμως, το γιατί δεν έχουν παρέμβει ακόμα εισαγγελείς ή ελεγκτές δημόσιας διοίκησης, ώστε να «σφραγίσουν» στοιχεία και φακέλους – πριν οτιδήποτε ύποπτο εξαφανισθεί ή «κουκουλωθεί».

Aυτό που τελικά μένει είναι ότι τα έχουμε λίγο μπερδέψει σ’ αυτή τη χώρα. Συντηρητισμός δεν είναι η εντιμότητα και η τήρηση –τουλάχιστον– μιας προσωπικής ηθικής. Συντηρητισμός είναι η υποκρισία, τα μικροαστικά ήθη και η αγωνία για την «καθωσπρέπει βιτρίνα». H πολιτική (και εν γένει η δημόσια παρουσία) δεν προϋποθέτουν απλώς ένα μπλέιζερ και την καθιερωμένη φωτογραφία με την «ευτυχισμένη» οικογένεια – αλά «αμερικάνικες εκλογές».

Σανίδα σωτηρίας

Oι εξελίξεις, καθώς και η διαπίστωση ότι η «ηθικολογία» (και όχι η ηθική) πάνω στην οποία στηρίχθηκε, σχεδόν αποκλειστικά, προεκλογικά είναι πλέον «κενό γράμμα», τρομάζουν την κυβέρνηση – καθώς όλες οι πτυχές της υπόθεσης ίσως δεν είναι γνωστές σε κανέναν.

Προσπαθώντας να αντιμετωπίσει ένα άλλο «αγκάθι» προεκλογικής αναξιοπιστίας, τους συμβασιούχους, επαφίεται στην («υπερβαίνουσα τα όρια») πολιτική υπεράσπιση που προσέφερε ο εισαγγελέας του Aρείου Πάγου Γ. Σανιδάς και για να αλλάξει την «ατζέντα» επιταχύνει την κατάθεση του νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Kάποιοι εκτιμούν ότι, με όλα αυτά, οι εκλογές πλησιάζουν – οπωσδήποτε η άνοιξη θα είναι πολιτικά «θερμή»...