Πολιτικη & Οικονομια

Η ΕΒΔΟΜΗ ΑΙΣΘΗΣΗ troika Μοίρα

Ο Μίμης Ανδρουλάκης σε ένα παιχνίδι με λέξεις και αριθμούς με αφορμή το νέο του βιβλίο.

4781-128427.jpg
Κατερίνα Παναγοπούλου
ΤΕΥΧΟΣ 326
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Μίμης Ανδρουλάκης
Μίμης Ανδρουλάκης

Έβδομη αίσθηση… Τι είναι; «Είναι η αίσθηση των αισθήσεων, η εσπεράντο των αισθήσεων, μία μεταφορά για να ειπωθεί αυτό που συνήθως δεν μπορεί να λεχθεί. Είναι η δύναμη που αναπλάθει το πασίγνωστο σε πρωτάκουστο. Η Έβδομη αίσθηση είναι μία αφήγηση που διαστέλλει το χρόνο, πολλαπλασιάζει τις πολλές ιστορίες σε μία και μαζί με αυτές και τις δυνατότητες της ύπαρξής μας. Είναι αυτό που γνωρίζουν οι άνθρωποι δίχως να μπορούν πάντα να το περιγράψουν με τη γλώσσα της γνώσης και της επιστήμης. Ό,τι είναι ανείπωτο, αυτό που σκοντάφτει στα όρια της γλώσσας».

«Κάτι ασυνήθιστο συμβαίνει με τον αριθμό 7» γράφει στο βιβλίο ο Μίμης, τι όμως; τον ρωτάω. «Φαίνεται ότι μέσα στην ιστορία και στη σκέψη και στον εγκέφαλό μας ο αριθμός 7 κατέχει μία ιδιαίτερη θέση. Συμβαίνει κάτι το περίεργο. Το 7 είναι ο αριθμός της ιερότητας, της παρθενίας, του σχηματισμού, της διάρκειας. 7 πλανήτες, 7 μέρες της εβδομάδας, 7 νότες, 7 χρώματα, 7 θανάσιμα αμαρτήματα, 7 αρετές, 7 σοφοί της Ελλάδας. Η Έβδομη ημέρα συμβολίζει τη συμμαχία με τον Θεό, που ολοκλήρωσε το έργο του και ανεπαύθη».

Σταθερό σημείο αναφοράς του βιβλίου ο Επιμενίδης, ο 7ος σοφός της αρχαιότητας που προβλέπει τα μελλούμενα και προειδοποιεί για επερχόμενους κινδύνους. Πάλι μπροστά μας ο αριθμός 7… «Ο Επιμενίδης, ο έβδομος σοφός, είναι η εσωτερική μου φωνή, το εσωτερικό μου δαιμόνιο. Ο υποβολέας μου. Τον ένιωσα μέσα μου πρώτη φορά στα χρόνια της δικτατορίας και ξανά τώρα την εβδομάδα 5-10 Απριλίου, όταν η Ελλάδα άγγιξε τα όρια κινδύνου άμεσης χρεοκοπίας».

Ως άλλος Επιμενίδης, λοιπόν, ο ίδιος ο Μίμης νιώθει αισιόδοξος για το μέλλον της χώρας; «Σε ένα κεφάλαιο κάνω την εξομολόγηση ενός αισιόδοξου απαισιόδοξου. Ο πεσιμισμός μου είναι διονυσιακός πεσιμισμός! Ακόμα και στις δύσκολες στιγμές, ακόμα και μέσα στην καταστροφή, βλέπω την ευκαιρία αναδημιουργίας και αναγέννησης».

Από τον Επιμενίδη στον Ευρικλή: Άλλο σημείο αναφοράς του βιβλίου ο Ευρικλής, ο αρχαίος εγγαστρίμυθος. «Μα εγώ έτσι θέλω να λειτουργώ, ως Ευρικλής. Με το βιβλίο αυτό θέλω να ακούγεται το μήνυμα και ο αγγελιοφόρος να εξαφανίζεται. Να μεταβιβάζω τη σκέψη μου και να βοηθάω χωρίς να φαίνομαι. Ο συγγραφέας εξαφανίζεται και μπροστά μπαίνει η αφήγηση. Προσπαθώ με αυτό το βιβλίο να κάνω τον κόσμο να συναισθανθεί, να συναισθανθούμε όλοι την τραγική μας κατάσταση και να μυηθούμε στο παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης σε αυτούς του ζοφερούς καιρούς. Και το κάνω με τον τρόπο των Ελλήνων.

Επιμενίδης, Ευρικλής… Ζινεντίν Ζιντάν! Ο Γαλλοαλγερινός άσος του ποδοσφαίρου πώς μπλέκεται στην Έβδομη αίσθηση; Η 7η πλαγία του Ζινεντίν Ζιντάν. «Ο Ζιντάν, με μία υψηλής ευφυΐας ενέργεια, μου υπενθύμισε ότι γνωρίζουμε πολύ περισσότερα από όσα μπορούμε να πούμε. Αφορμή ήταν μία σκηνή σπάνιας γοητείας από αθλητική, γεωμετρική και αεροδυναμική άποψη. Ο Ζιντάν ετοιμάζεται να χτυπήσει το φάουλ 25 μέτρα από την εστία. Ο διαιτητής κανονίζει το αμυντικό τείχος, που μου φαίνεται ότι καλύπτει το ένα δοκάρι και το 77% της εστίας. Ο Ζιντάν τοποθετεί την μπάλα, παίρνει φόρα και καθώς κυρτώνει υπερβολικά το σώμα του τη χτυπά δυνατά στο πλάι με εξωτερικό φάλτσο. Αυτή ανυψώνεται, οι παίχτες αναπηδούν, η μπάλα περνάει λίγο πάνω από τα κεφάλια τους, νομίζεις ότι με την τροχιά της θα φύγει άουτ, αλλά περνά πάνω από τη δεξιά πλευρά του τείχους, στρίβει από τα δεξιά στα αριστερά, κατεβαίνει απότομα και καρφώνεται στα δίχτυα γλείφοντας το δοκάρι! Ο τερματοφύλακας μένει εμβρόντητος! Ο Ζιντάν όσες φορές κι αν ρωτήθηκε δεν μπορούσε να ανοίξει το στόμα του. Το έκανε, αλλά δεν μπορούσε να το πει. Αυτό είναι η 7η αίσθηση».  

Από το 7 να μεταπηδήσουμε στο… 3; Στο βιβλίο περιγράφεται και νομίζω θα απασχολήσει και θα συζητηθεί έντονα η τρίτη γενιά: ο εγγονός της ιστορίας! «Η ανησυχία μου για τους εγγονούς, για την τρίτη γενιά έχει κορυφωθεί τα τελευταία χρόνια. Το κακό τριτώνει», και ξαναθυμόμαστε την προειδοποίηση του Μπρεχτ: «Η τρίτη φορά φέρνει την καταστροφή». Ο εγγονός της ιστορίας «κληρονομεί το βασίλειο, τα γονίδια, αλλά και παλιά ηθικά χρέη. Ο Οιδίποδας πληρώνει τα λάθη του πατέρα του Λαΐου και του παππού του Λάβδακου. Η κατάρα του οίκου των Λαβδακιδών. Ο Ορέστης πληρώνει κακά χρέη του πατέρα του Αγαμέμνονα και του παππού του Ατρέα. Η κατάρα του οίκου των Ατρειδών!» Η περιγραφή του «αναίτιου εγγονού της ιστορίας» κάτι θυμίζει. Αυτός που στο βιβλίο του Μίμη «παρασύρεται σαν ακούσιο θύμα από σφάλμα σε σφάλμα στη δίνη της καταστροφής, που παραγνώρισε τα σημάδια και τις προειδοποιήσεις έτσι που να λες έκπληκτος, μα δεν είναι στο χαρακτήρα του ή μωραίνει κύριος ον βούλεται απολέσαι»; Δεν είχες στο μυαλό σου τον Γιώργο Παπανδρέου όταν έγραφες τον αναίτιο εγγονό της ιστορίας; «Και τον εαυτό μου! Και τη γενιά μου! Είναι ο άνθρωπος της τρίτης γενιάς που, όπως στην τραγωδία, λειτουργεί ημιακούσια κατά τέτοιο τρόπο ώστε να πραγματωθεί το πεπρωμένο.

Είτε από μία διαβολική συνέργεια των γεγονότων είτε μέσα από ολιγωρίες και επιλογές προσώπων και καταστάσεων, ενεργεί σαν να ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της τρόικας μοίρας, της αρχαίας Θεάς».

Ο υπότιτλος του βιβλίου είναι «troika Mοίρα»: Άρα παραμένουμε στο 3. «Ναι, troika Mοίρα… Η μοίρα στην αρχαιότητα ήταν τριπλό πρόσωπο. Η Κλωθώ, η Λάχεσις και η Άτροπος. Και οι γενιές είναι τρεις στην τραγωδία. Έτσι συμβαίνει και σήμερα. Στην τρίτη γενιά ξεπληρώνονται όλα τα χρέη». Τρομακτικό αυτό, με δεδομένο μάλιστα ότι το βιβλίο μάς προειδοποιεί ότι η εξουσία έλκεται από την αυτοκαταστροφή της.

Πάντως η «Έβδομη αίσθηση», παρά το ότι εξηγεί εξαιρετικά αυτό που βιώνουμε σήμερα, παραμένει ένα αισιόδοξο βιβλίο. Ο Μίμης αναρωτιέται, «ο Έλληνας που αποκοιμήθηκε σιτιζόμενος με δανεικά στο “Πρυτανείο”, βαυκαλιζόμενος με την ψευδεπίγραφη “προοδευτικότητα”, θα ξαναβρεί μέσα του το αίσθημα του Αργοναύτη, του ανθρώπου της εξερεύνησης, του ταξιδιού, της δημιουργίας»; Απάντηση δεν υπάρχει προς το παρόν. Πάντως, ο αναγνώστης του βιβλίου θα απολαύσει και θα καταλάβει πολλά στο κεφάλαιο «Πλάτων και Διονύσιος αναδιαρθρώνουν το χρέος». Κι αν απορήσει αν πράγματι το έκαναν, η απάντηση του Μίμη είναι καταφατική! «Οι σελίδες του βιβλίου είναι μόνο το πρόσχημα για να ξεκινήσει ο αναγνώστης τη δική του πνευματική και κυρίως ψυχική εξερεύνηση σε μία “σκοτεινή ήπειρο”, να σκεφτεί το άσκεφτο, να ομολογήσει το ανομολόγητο, να χτίσει το άκτιστο και να καταστήσει εφικτό το ανέφικτο της Έβδομης αίσθησης». Αρκεί, όπως αναφέρεται κάποια στιγμή και στο βιβλίο, «να κρατήσουμε το κεφάλι έξω από το νερό». 

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ