Edito 533

Αν 5 χρόνια γράφεις προσπαθώντας να αποτρέψεις αυτό ακριβώς το ενδεχόμενο, όταν συμβεί, νιώθεις αμηχανία. Χάνω Πέμπτες, μένω βουβός. Όλα έχουν ειπωθεί, όμως δεν μπορείς να αναγκάσεις μια κοινωνία να ακούσει κάτι μέχρι τη στιγμή που θα θέλει να το ακούσει. Αυτό είναι το μειονέκτημα του ορθολογισμού απέναντι στο λαϊκισμό. Για να επαληθευτεί πρέπει να γίνει αυτό που απεύχεσαι. Αλλά δεν θέλεις να επιβεβαιωθείς, δίνεις αγώνα για να μη συμβεί αυτό για το οποίο προειδοποιείς. Αν φτάσει η ώρα που θα πεις «I told you so», σημαίνει ότι έχεις χάσει.

Όμως εδώ είμαστε τώρα. Και όσο κι αν τα πράγματα παίρνουν τραγική τροπή και προμηνύονται χειρότερα, από την άλλη νιώθεις ότι κάπως έτσι θα τελείωνε αυτή η άθλια περίοδος λαϊκισμού και δημαγωγίας. Χωρίς την πτώση, χωρίς το γκρέμισμα κάθε αυταπάτης, αυτή η κοινωνία δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τον εαυτό της, να τον αλλάξει. Έφτασε η στιγμή της κάθαρσης. Έφτασε η ώρα να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα, να δούμε τη ζωή μας ως ενήλικες, όχι σαν τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας. Να μετρηθούμε μεταξύ μας, να αποκαλυφθούμε και να πάρουμε τις αποφάσεις μας για το μέλλον.

Ναι, το ξέρω. Είναι απίστευτη η χειραγώγηση της λαϊκής βούλησης. Δεν αποφασίζει ένας λαός για το μέλλον του σε 5 εργάσιμες. Δεν ψηφίζει ένας λαός για τις κλίμακες του ΦΠΑ στα μακαρόνια, ενώ στην πραγματικότητα αποφασίζει για το μέλλον του στην Ευρώπη ή στον τρίτο κόσμο. Υποκλέπτεται η απόφαση που θα οδηγήσει στη χρεοκοπία και τη δραχμή, στην έξοδο από την πιο δημοκρατική Ένωση του κόσμου. Στις 20 Ιουνίου έλεγαν «τώρα αρχίζει η διαπραγμάτευση», πώς στις 26 φτάσαμε στο δημοψήφισμα; Το οποίο θα γίνει αφού έχει σημειωθεί πιστωτικό γεγονός, αφού η χώρα έχει δηλώσει ότι πτωχεύει, αφού έχει τελειώσει το πρόγραμμα στήριξης και χάσουμε κάθε προστασία. Η μεθόδευση οδηγεί μαθηματικά στην καταστροφή.

Όσο κι αν είναι απειλητικός ο αυταρχισμός της εξουσίας που κατηγορεί όποιον διαφωνεί μαζί της ως «πέμπτη φάλαγγα των εχθρών», τώρα δεν μπορεί κανείς να σιωπήσει. Η καταστροφή έχει ξεκινήσει και δεν ζούμε παρά μόνο την αρχή, την πρώτη μέρα του χάους. Οι τράπεζες εκτός Ευρωζώνης δεν θα ξανανοίξουν κι αν ποτέ ανοίξουν θα έχουν άλλο νόμισμα, κατοχικό, υποτιμημένο. Οι μισθοί και οι συντάξεις του άλλου μήνα είναι αμφίβολο αν θα πληρωθούν. Του δημόσιου τομέα, γιατί του ιδιωτικού ήδη χάθηκαν. Κάθε μέρα που περνάει η οικονομία βυθίζεται έτσι που στο τέλος η καταστροφή να είναι αναπόφευκτη.

Πέντε χρόνια όλοι κατηγορούμε, κάνουμε κριτική στις κυβερνήσεις για τα μέτρα, τις συμφωνίες, την πολιτική που ακολουθούν. Αλλάζουν οι κυβερνήσεις, η μία χειρότερη από την άλλη, αλλάζουν οι νόμοι, αλλάζουν τα μέτρα, ξανά συμφωνίες, τρόικες που γίνονται θεσμοί, καινούργιες συμφωνίες, άλλες χειρότερες, άλλες καλύτερες. Έτσι είναι η ζωή, έτσι είναι η ζωή μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διαπραγματεύσεις, συμβιβασμοί, κέρδη, ζημιές, ξανά απ’ την αρχή. Μέχρι να τα καταφέρουμε καλύτερα. Μας έχει κουράσει, και όταν είσαι κουρασμένος συχνά νιώθεις την επιθυμία να πεις, «δεν κλείνω, θεέ μου, τα μάτια να τελειώσει αυτό το μαρτύριο;» Σ’ αυτή την κούραση ποντάρει το λόμπι της δραχμής, οι συμμορίες της διαπλοκής και του παρασιτισμού για να οδηγήσουν τη χώρα στην έξοδο από τους κανόνες της Ευρώπης και της Δύσης. Να την κάνουν ένα «αποτυχημένο κράτος», βαλκανικό. Την ώρα που όλοι οι γείτονες προσπαθούν να μπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εμείς υποβιβαζόμαστε κατηγορία. Γιατί έτσι γίνονται καλύτερα οι δουλειές για τις συμμορίες της δραχμής, με αυταρχισμό, χωρίς κανόνες, χωρίς επιτήρηση, χωρίς ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Αυτό που ζούμε αυτές τις μέρες είναι καθοριστικό για τη ζωή μας. Προσπαθούν να το μεταμφιέσουν για να μην το καταλάβουμε, το παρουσιάζουν σαν ρουτίνα, μετά δήθεν θα συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις. Αυτό που γίνεται τώρα, δεν έχει καμία σχέση με ό,τι γινόταν μέχρι τώρα. Τώρα η χώρα δηλώνει χρεοκοπία, αρνείται να πληρώσει τις υποχρεώσεις της. Τώρα η χώρα βγαίνει από το πρόγραμμα, καμία προστασία πια στις τράπεζες, στις καταθέσεις. Ο κόσμος όλος, όλες οι χώρες, όλα τα κόμματα της Ευρώπης κάθε κατεύθυνσης, λένε το ίδιο πράγμα: Αποφασίζετε για τη θέση σας, όχι για το ΦΠΑ, όχι για τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Για τη θέση σας στην Ευρώπη. Μέσα ή έξω.

Αυτή τη βδομάδα η Ελλάδα κοίταξε την άβυσσο. Και όταν κοιτάς την άβυσσο σε κοιτάει κι αυτή. Οι εικόνες ξεφτίλας με τις ουρές στις τράπεζες και τα βενζινάδικα δεν πρέπει να επαναληφθούν, δεν πρέπει να γίνουν χειρότερες. Δεν θέλουμε να ξαναδούμε τις μανάδες μας να αγωνιούν για τη σύνταξή τους. Οι πολίτες αυτής της χώρας πρέπει να ξέρουν. Όταν δυσκολεύεσαι δεν αυτοκτονείς. Προσπαθείς κι άλλο. Όσοι μεθοδεύουν την έξοδο από την Ευρώπη δεν είναι «φίλοι του λαού», είναι τα λόμπι της δραχμής και του παρασιτισμού που θέλουν να αγοράσουν φτηνά τη χώρα, οι μαυραγορίτες της ήττας.

Αξιοπρέπεια είναι να ζεις χωρίς δανεικά. Δημοκρατία είναι να μην κοροϊδεύεις τους πολίτες. Ηθική είναι να μη φορτώνεις τη ζωή σου στην πλάτη των άλλων. Υπερηφάνεια δεν είναι να γράφει ο ξένος Τύπος, «η Ελλάδα επιστρέφει στη δεκαετία του ’30, δεν υπάρχει δικτάτορας σφαγέας του 20ού αιώνα που να μην έχει ένθερμους οπαδούς στο ελληνικό κοινοβούλιο». Τη βδομάδα αυτή οι Έλληνες είδαν εικόνες από το προσεχές μέλλον. Είδαν πόσο παραπλανητικό ήταν το «τι χειρότερο μπορεί να συμβεί». Κι ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα. Την Κυριακή θα αποφασίσουν σε ποιο κόσμο θέλουν να ζήσουν. Όπως ζουν οι άνθρωποι στο Παρίσι, τη Ρώμη, το Βερολίνο, ή στις ουρές στα βενζινάδικα, στις κλειστές τράπεζες και τα άδεια ράφια. Αυτό είναι το δίλημμα που πρέπει να απαντήσουμε. Όχι να βγάλουμε το άχτι μας, όχι «να στείλουμε ένα μήνυμα», αυτά τα κάνουμε κάθε μέρα. Τώρα δυστυχώς οφείλουμε να ενηλικιωθούμε απότομα και να αποφασίσουμε ο καθένας μόνος του. Πράγματι, αυτό είναι δημοκρατία. Για ό,τι ζούμε, και ό,τι θα ζήσουμε από δω και πέρα, ο καθένας από μας θα το έχει επιλέξει, θα το έχει αποφασίσει, θα το έχει προκαλέσει, με την επιλογή του. Διάλεξε ζωή, τώρα δεν μπορείς να τα ρίξεις σε κανέναν άλλο, ό,τι αποφασίσεις αυτό θα πάρεις.