Η ιστορία των τρόλεϊ στην Ελλάδα - Μετά από 77 χρόνια φτάνουν στον τερματικό τους σταθμό

Από τον Πειραιά - εκεί όπου πρωτοκυκλοφόρησαν στην Ελλάδα - ξεκίνησε την Κυριακή (7.12) το ξήλωμα των καλωδίων των τρόλεϊ, σημαίνοντας τη σταδιακή κατάργησή τους και το πέρασμα των (αγαπημένων για πολλούς) κίτρινων οχημάτων στην ιστορία, μετά από δεκαετίες συνεχούς παρουσίας. «Τα τρόλεϊ υπηρέτησαν αποτελεσματικά την Αττική για πάνω από μισό αιώνα. Ευθύνη μας τώρα η επόμενη μέρα. Ένα πιο καθαρό, πιο ασφαλές και πιο αξιόπιστο σύστημα μετακινήσεων για την Αθήνα» δήλωσε πρόσφατα ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης. 

Λίγο πριν αποχαιρετήσουμε από τους δρόμους της Αττικής τα τρόλεϊ, ας θυμηθούμε την ιστορία τους και τους «σταθμούς» της στην Ελλάδα. 

Η ιστορία των τρόλεϊ - Από την εφεύρεση στην... Αθήνα

Η εφεύρεση του τρόλεϊ χρονολογείται στις 29 Απριλίου 1882, όταν ο Βέρνερ φον Ζίμενς έθεσε σε λειτουργία το Ελέκτρομοουτ, το πρώτο τρόλεϊ του κόσμου. Το 1938, η ΗΕΜ, προχώρησε σε παραγγελία κατασκευής δώδεκα τρόλεϊ από την ιταλική κοινοπραξία Fiat/CGE, συνολικής χωρητικότητος τριάντα ανθρώπων. Τον Οκτώβριο του 1939, έφθασαν στην Ελλάδα. Η 27η Ιουλίου 1948 αποτελεί μία ιστορική ημέρα: τότε ξεκινά το πρώτο δρομολόγιο τρόλεϊ, το δρομολόγιο 20 που ενώνει τον σιδηροδρομικό σταθμό του Νέου Φαλήρου με την Καστέλλα στον Πειραιά. Στην Αθήνα το πρώτο δρομολόγιο τρόλεϊ έρχεται λίγα χρόνια αργότερα, μετά το ξήλωμα των γραμμών του τραμ.

Το πρώτο δρομολόγιο γίνεται στις 27 Δεκεμβρίου 1953 εξυπηρετώντας τη γραμμή Πατήσια - Αμπελόκηποι. Τα πρώτα τρόλεϊ που τίθενται σε κυκλοφορία στη συγκεκριμένη γραμμή είναι 40 τριαξονικά οχήματα μεγάλου μεγέθους, κατασκευής των ιταλικών οίκων Alfa Romeo/CGE/Casaro, με αριθμούς κυκλοφορίας 1001 έως 1040. Στη συνέχεια, ο στόλος ενισχύεται με ακόμη 40 οχήματα ίδιας προέλευσης, αριθμημένα από 1041 έως 1080. Το 1982 θα κυκλοφορήσουν στην Αθήνα τα δεξιοτίμονα τρόλεϊ. Πρόκειται για οκτώ μεγάλου μεγέθους τριαξονικά οχήματα Alfa Romeo/CGE/Casaro κατασκευής του 1959, τα οποία όμως μετατρέπονται σε αριστεροτίμονα έως το 1987.

Στις 4 Μαρτίου του 1976 ξεκίνησε η κυκλοφορία των τρόλεϊ της Αθήνας χωρίς εισπράκτορα. Η επιβίβαση θα γινόταν στο εξής από την μπροστινή πόρτα. Οι επιβάτες κατέβαλαν το αντίτιμο της διαδρομής σε δραχμές σε ένα κουτί το οποίο ήταν τοποθετημένο δίπλα στον οδηγό. Η αποβίβαση των επιβατών γινόταν αποκλειστικά από την πίσω πόρτα των οχημάτων.

Το πρώτο ελληνικό τρόλεϊ, η «φαλκονέρα»

Στην ιστορία των ΜΜΜ στην Ελλάδα έχει περάσει και το ιστορικό - πρώτο ελληνικό τρόλεϊ - η «Φαλκονέρα». Είχε αριθμό κυκλοφορίας στην Ελλάδα 1127 και κατασκευάστηκε το 1967 με αμάξωμα της Βιαμάξ και έφερε πλαίσιο Lancia και ηλεκτρικό εξοπλισμό CGE. Είχε τη δυνατότητα να μεταφέρει συνολικά 100 άτομα.

Παρουσιάστηκε στη ΔΕΘ, ως το πρώτο πιλοτικό μοντέλο που θα έμπαινε έπειτα σε κανονική παραγωγή. Λίγο πριν αποσυρθεί από τους δρόμους της Αττικής, το αμάξωμα του ιστορικού τρόλεϊ ανακατασκευάστηκε και ήρθε πιο κοντά στα αισθητικά πρότυπα των άλλων αντίστοιχης «γενιάς» ιταλικών τρόλεϊ της ΗΛΠΑΠ που εκτελούσαν δρομολόγια στους δρόμους της Αθήνας. Αποσύρθηκε το 1993. Σήμερα, βρίσκεται παροπλισμένο στο αμαξοστάσιο της ΟΣΥ στα Άνω Λιόσια.