Εισόδια της Θεοτόκου: Tι γιορτάζουμε και τι τρώμε στη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας

Στις 21 Νοεμβρίου η Εκκλησία τιμά τα Εισόδια της Θεοτόκου, μια από τις σημαντικές θεομητορικές εορτές που ανάγονται στην αφήγηση του Πρωτοευαγγελίου του Ιακώβου, ενός απόκρυφου κειμένου του 2ου αιώνα.

Εκεί περιγράφεται ότι οι γονείς της Παναγίας, Ιωακείμ και Άννα, θλιμμένοι επειδή δεν είχαν αποκτήσει παιδί, προσεύχονταν και είχαν υποσχεθεί πως, αν αποκτούσαν τέκνο, θα το αφιέρωναν στον Θεό.

Μετά τη γέννηση της Μαρίας, τήρησαν την υπόσχεσή τους και την οδήγησαν, ακόμη νήπιο, στον Ναό της Ιερουσαλήμ. Η Παράδοση αναφέρει ότι η Παναγία παρέμεινε εκεί για χρόνια, λαμβάνοντας ανατροφή και προστασία, καθώς οι γονείς της πέθαναν λίγο μετά την αφιέρωσή της.

Η γιορτή των Εισοδίων εντάσσεται τόσο στον κύκλο των προεορτίων των Χριστουγέννων όσο και στον παραδοσιακό αγροτικό ρυθμό του έτους.

Ο Νοέμβριος, γνωστός και ως Σπορέας, αποτελεί κορύφωση της περιόδου σποράς και γι’ αυτό η ημέρα είναι στενά δεμένη με έθιμα που σχετίζονται με την ευφορία της γης.

Σε πολλές περιοχές η Παναγία της 21ης Νοεμβρίου αποκαλείται Μεσοσπορίτισσα, Αρχισπορίτισσα ή Πολυσπορίτισσα, ονομασίες που υπογραμμίζουν τον προστατευτικό της ρόλο για τη σοδειά.

Ένα από τα κεντρικά έθιμα είναι τα πολυσπόρια, μια πρακτική που συναντάται πανελλαδικά με ποικίλες παραλλαγές.

Τα πολυσπόρια —ένα μείγμα βρασμένων δημητριακών και οσπρίων, όπως σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, ρεβίθια και κουκιά— αποτελούν συνέχεια της αρχαίας πανσπερμίας, προσφοράς όλων των σπόρων στη γη για καλή καρποφορία.

Την παραμονή της εορτής οι πιστοί έφερναν το μείγμα στην εκκλησία για ευλογία και, ανήμερα, μέρος του βραζόταν ως φαγητό, ενώ το υπόλοιπο σπηνόταν στα χωράφια.

Παρότι η ημερομηνία βρίσκεται εντός της νηστείας των Χριστουγέννων, η παράδοση προβλέπει ελάφρυνση των κανόνων, επιτρέποντας την κατανάλωση ψαριού, λαδιού και κρασιού.