Οι σύγχρονοι καμπανοποιοί της Θεσπρωτίας συνεχίζουν μια παράδοση 200 χρόνων

Ο Φώτης Γαλανόπουλος είναι 25 χρονών, κατάγεται από το χωριό Καμίνι Παραμυθιάς και είναι καμπανόποιός. Στη ζωή του επέλεξε να μη σπουδάσει, καθώς το όνειρο του ήταν τελειώνοντας το σχολείο να ασχοληθεί αποκλειστικά με το οικογενειακό χυτήριο που μετρά πάνω από 200 χρόνια ιστορίας και συνεχίζει από γενιά σε γενιά την παράδοση της καμπανοποιίας. Ο ίδιος περιγράφει στην ATHENS VOICE την καθημερινότητα ανάμεσα στα πυρωμένα μέταλλα που με τις κατάλληλες τεχνικές παίρνουν το σχήμα της καμπάνας και καταλήγουν να αντηχούν σε εκατοντάδες εκκλησίες ανά την Ελλάδα.

«Από πολύ μικρός θυμάμαι που με έπαιρνε ο πατέρας μου στο χυτήριο, τον έβλεπα εκεί να δουλεύει, τον καμάρωνα κι έλεγα μέσα μου ότι και εγώ θέλω να γίνω σαν και αυτόν. Μου φαίνοταν όλα τεράστια, οι φωτιές, τα μηχανήματα και το λιωμένο μέταλλο που έμοιαζε με λάβα, όλα πολύ εντυπωσιακά στα μάτια μου έτσι λοιπόν αποφάσισα ότι ήθελα κι εγώ να κάνω αυτή τη δουλειά. Από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού, κατά την διάρκεια του καλοκαιριού πήγαινα στη δουλειά και δοκίμαζα να κάνω μικροδουλειές ή μικρές λεπτομέρειες που με έκαναν να νιώθω μία περηφάνεια για τον εαυτό μου και να πιστεύω ότι κάποια μέρα μπορεί να φτάσω στην τέχνη τον πατέρα μου. Το πρώτο πράγμα θυμάμαι που ανέλαβα να κάνω ήταν να γυρίζω σύρματα με μία πένσα. Αφού τελείωσα το σχολείο και ξεκίνησα να πηγαίνω καθημερινά με τα δύο πρώτα χρόνια πάντα δίπλα μου τον πατέρα μου και το θείο μου να μου δείχνουν ότι χρειάζεται μέχρι να τα καταφέρνω μόνος μου. Σιγά-σιγά όσο περνούσαν τα χρόνια και επιχειρούσα όλο και περισσότερα πράγματα ώσπου παθιάστηκα, το αγάπησα και το αγαπώ μέχρι σήμερα.» Μας διηγείται ο Φώτης.

Στο χυτήριο η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτικά ζεστή καθώς το μέταλλο βράζει στους 1.500 βαθμούς Κελσίου. Ένας τόνος χαλκού και κασσίτερου μετατρέπεται σε ένα παχύρρευστο υργό που χύνεται προσεκτικά στα καλούπια. Η επιβράβευση μετά από την δύσκολη κι επίμονη διαδικασία της χύτευσης είναι η στιγμή που ο καμπανοποιός θα ελέγξει τον ήχο της καμπάνας. Οι καμπάνες που φτιάχνει η οικογένεια του Φώτη ταξιδεύουν σε εκκλησίες και ναούς ανά την Ελλάδα αλλά και σε κωδωνοστάσια στο εξωτερικό εδώ και δύο αιώνες περίπου, καθιστώντας την επιχείρησή τους ως μια από τις πιο ιστορικές, εναπομείνασες του είδους στην χώρα. Η μεγαλύτερη καμπάνα που έχουν κατασκευάσει ζυγίζει 3,5 τόνους και βρίσκεται στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης, στον ναό Αγίου Ιωσήφ και Φωτεινής. 

«Ένα από τα κυριότερα πράγματα που με έκανε να αποκτήσω πίστη στον εαυτό μου πάνω στο αντικείμενο, ήταν όταν οι πελάτες άρχισαν να με εμπιστεύονται για να επισκευάσω τα πράγματα τους και αργότερα έβλεπα την ευχαρίστηση στα πρόσωπα τους από την δουλειά που τους πρόσφερα. Το πιο σημαντικό βέβαια για 'μένα είναι ότι αυτή η δουλειά είναι μεν μοναδική και "κρατάει" πολλά χρόνια πίσω από παππού προς παππού αλλά το πιο συγκινητικό κομμάτι της ιστορίας μας είναι ότι ο πατέρας μου με το θείο μου έχασαν τον πατέρα τους από όταν ήταν 8 και 12 ετών και παρά τις τεράστιες δυσκολίες που βιώναν, συνέχισαν την δουλειά και χωρίς να έχουν κάποιον να τους μάθει, διατήρησαν όλο αυτό για εμάς. Αυτό είναι που με κάνει να προσπαθώ κάθε μέρα για το καλύτερο.»

Σήμερα στην επιχείρησή τους εργάζονται ο Φώτης με τον πατέρα του, τον θείο του, τον ξάδερφό του και τρεις εργάτες ενώ κατασκευάζουν κυρίως καμπάνες, κυπριά και διάφορες άλλες σιδηροκατασκευές. «Μια τυπική μέρα στην δουλειά ξεκινάει σε καθημερινή βάση από 8 το πρωί έως τις 4 το απόγευμα. Υπάρχει ένας συγκεκριμένος κύκλος εργασιών αλλά πάντα βλέπω τι δουλειές επείγουν να γίνουν και μέσα στην μέρα ταυτόχρονα εξυπηρετώ διάφορους πελάτες που θα έρθουν για αγορές ή επισκευές στον χώρο μας. Σαν επάγγελμα είναι μια δύσκολη και πολύ σπάνια δουλειά, χρειάζεται παντού και πάντα εξαιρετική προσοχή σε όλα τα στάδια της παραγωγής με το δυσκολότερο στάδιο να  είναι αυτό της χύτευσης μετάλλου στα καλούπια διότι οι θερμοκρασίες είναι τεράστιες και θέλει ιδιαίτερη προσοχή και εννοείται υπομονή. Το αγαπημένο μου στάδιο είναι όταν όλα είναι πλέον έτοιμα για πηγαίνουν προς πώληση.» Περιγράφει ο Φώτης και συμπληρώνει:

«Για το επάγγελμά μου νιώθω μεγάλη περηφάνεια, τιμή και συγκίνηση που κατασκευάζονται πράγματα από τα χέρια μας και βρίσκονται από άκρη σε άκρη σε όλο τον κόσμο χωρίς την φθορά του χρόνου. Ο κόσμος καθημερινά μου δίνει θάρρος, χαρά και δύναμη για να συνεχίσω αυτό που κάνω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Εάν κάποιος σκέφτεται να ασχοληθεί με μια παραδοσιακή τέχνη σαν αυτή ως βασικό επάγγελμα, θα του έλεγα εάν νιώθει ότι το αγαπάει πραγματικά να το κυνηγήσει όσο περισσότερο μπορεί και δεν θα χάσει!»

Στη σελίδα του Φώτη στο facebook μπορεί κανείς να δει καθημερινά στιγμιότυπα από την ζωή στο χυτήριο της Παραμυθιάς και τα προιόντα που κατασκευάζονται εκεί.