Ελλαδα

Είναι το Gay Pride μια άνευ νοήματος πρόκληση για την ελληνική κοινωνία;

Η εταιρεία qed μετρά αξίες και πεποιθήσεις της ελληνικής κοινωνίας μέσα από τη μηνιαία online έρευνα «People of Greece» και παρουσιάζει όλα εκείνα τα θέματα που «μας χωρίζουν στα δύο».

Γιάννης Κωνσταντινίδης
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η έρευνα της εταιρείας qed για το Gay Pride και την ελληνική κοινωνία.

Είναι μάλλον απίθανο να μην έχετε λάβει μέρος σε λιγότερο ή περισσότερο έντονη λεκτική αντιπαράθεση γύρω από το Gay Pride, την ετήσια πορεία υπεράσπισης των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα κάθε Ιούνιο της τελευταίας δεκαετίας στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Οι αντεγκλήσεις για το Gay Pride ξεπερνούν πολλές φορές σε ένταση ακόμα και τις διαφωνίες για τη νομική εξίσωση των ομόφυλων ζευγαριών με τα ετερόφυλα, καθώς για πολλούς η πορεία και οι συνοδευτικές αυτής της πορείας εκδηλώσεις γίνονται αντιληπτές ως προκλήσεις μιας μειονότητας σε βάρος της υπόλοιπης κοινωνίας και όχι, για παράδειγμα, ως διεκδικήσεις αυτής της μειονότητας.

Η qed έθεσε το σχετικό ερώτημα στην τελευταία online έρευνά της, κατέγραψε μια σχεδόν πλήρη διχοτόμηση της ελληνικής κοινής γνώμης έναντι του Gay Pride. To 48% των Ελλήνων συμφωνεί με την άποψη ότι το Pride είναι «μια άνευ νοήματος πρόκληση για την ελληνική κοινωνία», ενώ το 40% διαφωνεί. Η κατανομή των δύο θέσεων είναι πιο συμμετρική για τις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες, για τους νέους έως 34 ετών σε σύγκριση με τους πολίτες άνω των 55 ετών, για τη γενιά Ζ σε σύγκριση με τις περασμένες γενιές, καθώς το ποσοστό των γυναικών, των νέων ή της γενιάς-Ζ που διαφωνούν με την άποψη ότι το Pride συνιστά πρόκληση είναι υψηλότερο από αυτό που εντοπίζεται στον συνολικό πληθυσμό. Ωστόσο, ακόμα και στις πληθυσμιακές ομάδες που εμφανίζουν τις περισσότερο αρνητικές τοποθετήσεις απέναντι στο Pride, όπως για παράδειγμα οι άνδρες ή οι boomers, υπάρχει σημαντικότατο ποσοστό ερωτηθέντων που τοποθετήθηκαν θετικά. Αναμφίβολα λοιπόν πρόκειται για ένα ζήτημα που διχάζει.

Πώς θα μπορούσε να ερμηνευτεί αυτή η διχογνωμία ακόμα και στο εσωτερικό ομάδων με κοινά ηλικιακά χαρακτηριστικά; Υπάρχει κάποια άλλη μεταβλητή που διαχωρίζει εκείνους που θεωρούν το Pride πρόκληση από εκείνους που το θεωρούν διεκδίκηση; Μια πρώτη υπόθεση θα ήταν το επίπεδο μόρφωσης, ως μια έμμεση αποτύπωση ενός διαφορετικού αξιακού υποβάθρου. Τα ευρήματα της qed δεν επιβεβαιώνουν αυτήν την υπόθεση, καθώς τα ποσοστά συμφωνίας με τη δήλωση ότι το Pride είναι μια άνευ νοήματος πρόκληση είναι στα επίπεδα του 48% στους πολίτες όλων των βαθμίδων τυπικής εκπαίδευσης. Είναι πιθανό ότι η τυπική μόρφωση δεν είναι ένας καλός δείκτης του αξιακού συστήματος.

Ωστόσο, το επίπεδο τυπικής μόρφωσης πετυχαίνει να διαχωρίσει τις αντιδράσεις των Ελλήνων έναντι μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Στην ίδια έρευνα μετρήθηκαν οι αντιδράσεις στην φυσική παρουσία μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στο κοντινό κοινωνικό περιβάλλον των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα. Περίπου δύο στους τρεις Έλληνες δηλώνουν ότι αισθάνονται άνετα όταν βρίσκονται κοντά σε έναν ομοφυλόφιλο άνδρα ή μια ομοφυλόφιλη γυναίκα, ενώ ένας στους δύο αισθάνεται το ίδιο για την περίπτωση ενός τρανς ατόμου. Τα ποσοστά αυτά ωστόσο είναι πολύ χαμηλότερα μεταξύ των ατόμων χαμηλής μόρφωσης σε σύγκριση με τους αποφοίτους πανεπιστημίου. Συνεπώς, η σύνδεση της μόρφωσης με την ανοιχτότητα και την ανεκτικότητα ως αξίες παραμένει ενεργή. Όμως οι εκδηλώσεις του Pride δεν γίνονται αντιληπτές από όλους όσους τιμούν τις αξίες αυτές ως εκφάνσεις της επιθυμητής για αυτούς ανοιχτότητας και ανεκτικότητας της κοινωνίας και κατά συνέπεια διαχωρίζουν τη θέση τους απέναντι στον θεσμό από τη θέση τους απέναντι στα ίδια τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Ο δρόμος για την αποδοχή της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας από την ελληνική κοινωνία είναι ακόμα μακρύς, ωστόσο η κορυφαία αυτήν τη στιγμή δημόσια εκδήλωση υπέρ των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στη χώρα δεν είναι βέβαιο πως δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για επιτάχυνση της αποδοχής.