Ελλαδα

Τα γαλάζια σου γράμματα

Το χθες, το τώρα και το αύριο των Ελληνικών Ταχυδρομείων που επαληθεύουν εδώ και σχεδόν 200 χρόνια τη φήμη τους: φτάνουν παντού.

Τάκης Σκριβάνος
ΤΕΥΧΟΣ 718
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Σάββας Δάνδολος, Γενικός Εμπορικός Διευθυντής των ΕΛΤΑ, ο Ευάγγελος Παπαχρήστος, Διευθυντής Φιλοτελισμού, και η Όλγα Λέγγα, Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων, μιλούν στην ATHENS VOICE για την ιστορία των Ελληνικών Ταχυδρομείων

Θυμάμαι σε μια παλιά ελληνική ταινία έναν ταχυδρόμο να κατεβαίνει από το ποδήλατό του, φορτωμένος με τη μεγάλη δερμάτινη τσάντα του, και να αναζητά τον παραλήπτη ενός γράμματος, αρνούμενος να αποχωρήσει χωρίς πρώτα να τον βρει και να του το παραδώσει. Η ταινία ήταν μαυρόασπρη, δεν φαινόταν ότι το ποδήλατο ήταν κίτρινο. Τρία τέτοια μεγάλα κίτρινα σιδερένια ποδήλατα υπήρχαν έξω από το γραφείο του Σάββα Δάνδολου, Γενικού Εμπορικού Διευθυντή των ΕΛΤΑ. Έγραφαν με μεγάλα κεφαλαία γράμματα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΑ και είχαν δύο σχάρες, μία πίσω από τη σέλα και μία μπροστά από το τιμόνι, για να φορτώνει γράμματα και δέματα ο ταχυδρόμος. Στο μεγάλο στρογγυλό γραφείο μαζί με τον κ. Δάνδολο ήταν ο Διευθυντής Φιλοτελισμού, Ευάγγελος Παπαχρήστος, και η Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων, Όλγα Λέγγα. Ήταν πρόθυμοι να διηγηθούν ιστορίες από αυτές που μου αρέσουν, ιστορίες από τα παλιά που μοιάζουν με παραμύθια, όπως το ότι το 1909 εγκαινιάστηκε η αγροτική ταχυδρομική υπηρεσία. Και για δεκαετίες ο αγροτικός διανομέας, καβάλα στο άλογο ή το μουλάρι, ήταν το μοναδικό μέσο επικοινωνίας της ελληνικής υπαίθρου με τον υπόλοιπο κόσμο! Από τότε, κι ακόμη πιο παλιά, από το 1828 όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας ίδρυσε το «Ταχυδρομείον Γενικόν», έγιναν και άλλαξαν πολλά στα Ελληνικά Ταχυδρομεία, τη μακροβιότερη ελληνική εταιρεία.

Πόση πληροφορία μπορεί να κουβαλήσει ένα γράμμα;
Μια όχι πολύ μακρινή εποχή, μέχρι και 20-25 χρόνια πριν, που δεν υπήρχαν μέιλ και κινητά τηλέφωνα, οι άνθρωποι αλληλογραφούσαν. Θυμάμαι κι εμένα κάθε φορά που έμπαινα στο σπίτι να ρίχνω με λαχτάρα μια ματιά στο κουτί της αλληλογραφίας. Κι αν υπήρχε γράμμα, ήταν σχεδόν ιερό. Το άνοιγες προσεκτικά, το διάβαζες δυο, τρεις και τέσσερις φορές. Οι εραστές αντάλλασσαν επιστολές πάθους, οι συγγενείς ευχές, οι φίλοι από τον στρατό γράφανε για τα καψώνια τους και τις εξόδους τους. «Η αλληλογραφία αποτελεί και σήμερα σημαντικό κομμάτι της δουλειάς των Ελληνικών Ταχυδρομείων, αλλά δεν έχει και μεγάλη σχέση με αυτή του παρελθόντος» λέει ο Σάββας Δάνδολος. «Η προσωπική αλληλογραφία είναι αλήθεια ότι φθίνει. Όμως εξελίσσεται όλο και περισσότερο η αλληλογραφία που έχει να κάνει με τις σχέσεις του πολίτη με το κράτος και τις επιχειρήσεις, δηλαδή τράπεζες, ΔΕΚΟ κ.λπ., των επιχειρήσεων μεταξύ τους αλλά και η προώθηση προϊόντων μέσω mail marketing. Αυτό που παρουσιάζει σήμερα μεγάλη ανάπτυξη είναι το ηλεκτρονικό εμπόριο και ο Όμιλος ΕΛΤΑ διατηρεί υψηλό μερίδιο στη διακίνηση αυτών των δεμάτων και μικροδεμάτων». Ο κ. Δάνδολος λέει ότι δύο παράγοντες διαφοροποιούν την ποιότητα στην υπηρεσία της διακίνησης των ταχυδρομικών αντικειμένων. Το ένα είναι ο χρόνος. Να ζητήσεις, για παράδειγμα, ως αποστολέας ότι το γράμμα σου ή το δέμα σου θέλεις να φτάσει στον παραλήπτη του την επόμενη ημέρα ή σε τρεις ημέρες. Και το δεύτερο η πληροφορία. Γιατί σήμερα μπορείς να ξέρεις πότε παραλήφθηκε από το γραμματοκιβώτιο, πότε παραδόθηκε, τα στοιχεία ταυτότητας του παραλήπτη, τα πάντα.

Σάββας Δάνδολος © Θανάσης Καρατζάς

Ο ταχυδρόμος πάει παντού και τα κάνει όλα
Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία σήμερα βρίσκονται σχεδόν παντού. Στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότερα από 1.200 σταθερά σημεία. «Θέλουμε και καταφέρνουμε να δίνουμε πρόσβαση σε κάθε χωριό και σε κάθε κάτοικο αυτής της χώρας. Να μπορεί να εξοφλεί τους λογαριασμούς του, να στέλνει και να εισπράττει χρήματα, να παραλαμβάνει την αλληλογραφία του και τα δέματά του, να έχει επικοινωνία με το δημόσιο και τις τράπεζες», λέει ο κ. Δάνδολος. Μάλιστα, υπάρχουν και περισσότεροι από 700 διανομείς για τις ανάγκες της περιφέρειας, οι οποίοι είναι «κινητά» καταστήματα, μπορούν να εξυπηρετήσουν οποιαδήποτε υπηρεσία, να εξοφλήσουν έναν λογαριασμό, να μεταφέρουν ένα δέμα, να πληρώσουν σε μετρητά. Οι διανομείς αυτοί εκτελούν τα αγροτικά δρομολόγια και μετακινούμενοι από χωριό σε χωριό εξυπηρετούν τον κόσμο.

Τι άλλο κάνουν τα Ελληνικά Ταχυδρομεία; Πηγαίνουν τη σύνταξη στο σπίτι σε περίπου 400.000 συνταξιούχους. Το επιλέγουν εκείνοι, για διάφορους λόγους, ίσως να φοβούνται τη συναλλαγή στο ΑΤΜ, ίσως να μη θέλουν να σταθούν στην ουρά της τράπεζας ή να έχουν κινητικά προβλήματα. Τους παραδίδει ο ταχυδρόμος τη σύνταξη στο σπίτι σε μετρητά, με μια μικρή επιβάρυνση των 3 ευρώ. Επίσης, μέσω των ΕΛΤΑ στέλνονται αυθημερόν χρήματα, οπουδήποτε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς και πάσης φύσεως δέματα και αντικείμενα: Ξεπερνούν τα 450 εκατομμύρια τα αντικείμενα που διακινούνται κάθε χρόνο μέσω ΕΛΤΑ. Παράλληλα, λέει ο κ. Δάνδολος, τα ΕΛΤΑ μπορούν να υποστηρίξουν κάθε επιχείρηση στις εξαγωγές της. Με μια επίσκεψη σε σταθερό κατάστημα και με πολύ χαμηλό κόστος, ετοιμάζουν τα απαραίτητα έγγραφα και μπορείς να στείλεις ό,τι θέλεις, κάτι που μπορεί να το πουλάς από μια πλατφόρμα, ελληνικά βότανα ή είδη τέχνης για παράδειγμα, σε όλο τον κόσμο, αξιόπιστα και οικονομικά, μέσα από ένα δίκτυο συνεργασίας με 196 ταχυδρομεία σε όλο τον κόσμο.

Τα ΕΛΤΑ στην ενέργεια
Τελευταίο «άνοιγμα» των ΕΛΤΑ, εδώ και ενάμιση χρόνο, ήταν αυτό στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας. Το πρόγραμμα αφορά τόσο σε επιχειρήσεις όσο και σε οικίες, με τον Γενικό Εμπορικό Διευθυντή της επιχείρησης να σημειώνει ότι οι τιμές είναι από τις πιο ανταγωνιστικές της αγοράς, χωρίς τα λεγόμενα ψιλά γράμματα, με τιμολόγηση που προσφέρει όφελος στον καταναλωτή έως 35%.

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία είναι ένας Οργανισμός με βαθιές ρίζες, απαραίτητος για την ελληνική κοινωνία και τους πολίτες της, επισημαίνει η Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων Όλγα Λέγγα. «Με τη συνέπεια των δύο αιώνων λειτουργίας τους, τα ΕΛΤΑ, εκτός από φορέας επικοινωνίας είναι και φορέας πολιτισμού, ιστορίας και τέχνης, με σημαντική συμβολή στην κοινωνική συνοχή και εξέλιξη. Είμαστε κοντά σε σε κάθε πρωτοβουλία και δράση κοινωνικού χαρακτήρα, με έμπρακτη ευθύνη».

Αριθμοί, γράμματα και ημερομηνίες

9 Οκτωβρίου H Παγκόσμια Ημέρα Ταχυδρομείου (World Post Day) γιορτάζεται από τα ταχυδρομεία όλου του κόσμου, κάθε χρόνο στις 9 Οκτωβρίου, σε ανάμνηση της ίδρυσης της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Ένωσης, το 1874. Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία αποτελούν ιδρυτικό μέλος της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Ένωσης.

1926 Έναρξη της εναέριας ταχυδρομικής συγκοινωνίας Μπρίντιζι - Αθήνα - Κωνσταντινούπολη.

1983 Εισάγεται ο Ταχυδρομικός Κώδικας.

5.685 είναι οι εργαζόμενοι σήμερα στα ΕΛΤΑ.

320 εκατομμύρια ευρώ ο ετήσιος τζίρος.

450 εκατομμύρια διαχειριζόμενα αντικείμενα κατ’ έτος.

1.182 σταθερά σημεία σε όλη την Ελλάδα.

133.000 χιλιόμετρα διανομής ημερησίως.

4 εκατομμύρια γράμματα στον Άγιο Βασίλη στάλθηκαν από τα ΕΛΤΑ τα τελευταία 30 χρόνια.

elta.gr Στην επίσημη ιστοσελίδα των Ελληνικών Ταχυδρομείων μπορείτε να κάνετε τις αγορές στα στο e-shop με γραμματόσημα και φιλοτελικά είδη, πολυτελείς κδόσεις, είδη τέχνης, επιχειρηματικά δώρα κ.λπ., να ενημερωθείτε για τις υπηρεσίες, να ανζητήσετε την αποστολή σας και να βρείτε χρήσιμες πληροφορίες. 


Τα γραμματόσημα που αγάπησες

Μικροί μαζεύαμε κάρτες ποδοσφαιριστών, βόλους και γραμματόσημα. Πουλούσαν στο ψιλικατζίδικο κι όλοι οι πιτσιρικάδες είχαμε τη συλλογή μας και καμιά φορά ανταλλάσσαμε. Πού να ξέραμε τότε ότι η Ελληνική Φιλοτελική Εταιρεία (hps.gr) ιδρύθηκε το μακρινό 1925 κι ότι απ’ αυτήν πέρασαν σπουδαίοι άνθρωποι και συλλέκτες. Ο Ευάγγελος Παπαχρήστος, Διευθυντής Φιλοτελισμού των ΕΛΤΑ, λέει ότι μεγάλοι καλλιτέχνες, επώνυμοι και λιγότερο, έχουν φιλοτεχνήσει γραμματόσημα, ανάμεσα σε αυτούς οι Κεφαλληνός, Τάσσος, Μυταράς, Παύλος, Φασιανός, Σταθόπουλος, Βαλυράκης, Γουρζής και πολλοί άλλοι, καθώς και ότι στο καλλιτεχνικό-σχεδιαστικό τμήμα της Διεύθυνσης Φιλοτελισμού εργάζονται εμπειρότατοι καλλιτέχνες με διεθνείς διακρίσεις, όπως η Μυρσίνη Βαρδοπούλου. Επίσης, ότι τα θέματα των γραμματοσήμων αφορούν κυρίως στην ιστορία, τη λαϊκή παράδοση αλλά και  τη σύγχρονη ζωή, τον αθλητισμό και τη φύση της χώρας που τα εκδίδει. Και ότι σε κάθε γραμματόσημο απεικονίζονται οπωσδήποτε τα εξής τρία στοιχεία: η χώρα που τα εκδίδει, η ονομαστική τους αξία και το έτος κυκλοφορίας τους.

Ευάγγελος Παπαχρήστος © Θανάσης Καρατζάς

Η απίστευτη ιστορία που έγινε αφορμή να δημιουργηθούν τα γραμματόσημα 
Από τις ωραίες ιστορίες, τη διηγείται ο Ευάγγελος Παπαχρήστος: Είμαστε στην Ιρλανδία, το 1836, όταν ένας Άγγλος ταξιδιώτης ονόματι Hill βλέπει σε ένα πανδοχείο τον ταχυδρόμο να παραδίδει ένα γράμμα στην κόρη του πανδοχέα, από τον αρραβωνιαστικό της. Η κοπέλα, αφού έριξε μια ματιά στο γράμμα, το επέστρεψε στον ταχυδρόμο. Καθώς μέχρι τότε το ταχυδρομικό τέλος πλήρωνε σε μετρητά ο παραλήπτης και όχι ο αποστολέας, ο Hill φαντάστηκε ότι η κοπέλα δεν είχε χρήματα, έτσι προθυμοποιήθηκε να πληρώσει αυτός. Πλήρωσε και της έδωσε το γράμμα. Μόνο που έμεινε με το στόμα ανοιχτό όταν άκουσε την κοπέλα να του εξηγεί ότι είχε συνεννοηθεί με τον αρραβωνιαστικό της να γράφει με συνθηματικά σημεία στον φάκελο, τα οποία εκείνη θα καταλάβαινε, χωρίς να χρειάζεται εκείνη να παραλαμβάνει το γράμμα και να πληρώνει το ταχυδρομικό τέλος. Ο εντυπωσιασμένος Hill τον επόμενο χρόνο έστειλε υπόμνημα στην Αγγλική Ταχυδρομική Υπηρεσία προτείνοντας για πρώτη φορά την προπληρωμή του ταχυδρομικού τέλους με γραμματόσημο, που έως τότε ήταν άγνωστο, όπως κι έγινε ύστερα από τρία χρόνια.

Σάββας Δάνδολος, Ευάγγελος Παπαχρήστος © Θανάσης Καρατζάς

Κι άλλες ιστορίες με γραμματόσημα 
Μετά, ο κ. Παπαχρήστου έψαξε την τσάντα του, έβγαλε προσεκτικά κάποια χαρτιά κι άρχισε να μου επισημαίνει: Τα πρώτα ελληνικά γραμματόσημα εκδόθηκαν το 1861, απεικόνιζαν τον Ερμή, τον αγγελιοφόρο των θεών, και εκτυπώθηκαν στο νομισματοκοπείο της Γαλλίας. Τα πρώτα γραμματόσημα στον κόσμο κυκλοφόρησαν από το Ηνωμένο Βασίλειο το 1840 και ονομάζονταν penny black, καθώς απεικόνιζαν προφίλ της προτομής της βασίλισσας Βικτωρίας. Οι συλλέκτες θέλουν τα γραμματόσημα να είναι άρτια, τέλεια, άψογα: Να μην έχουν ζάρες, να έχουν πλήρη οδόντωση, να μη φέρουν ίχνη φθοράς. Η σπανιότητα και η παλαιότητα ενός γραμματοσήμου είναι παράγοντες που επηρεάζουν την εμπορικότητά τους. Μάλιστα, οι «μόνιμοι συνδρομητές», Έλληνες και ξένοι, που παρακολουθούν με πάθος τα φιλοτελικά τεκταινόμενα και αγοράζουν ανεξαρτήτως κόστους κάθε «προϊόν» με φιλοτελική αξία, που τίθεται σε κυκλοφορία από τα ΕΛΤΑ, ξεπερνούν τους 3.000. Και κάτι που δεν περίμενα: Στο Πανεπιστήμιο της Βαλτιμόρης υπάρχει ειδική έδρα γραμματοσημολογίας!

Μεγάλη αγάπη για τα γραμματόσημα έχει και ο Σ. Δάνδολος. «Όταν είμαι στο εξωτερικό, πάντα στέλνω κάρτα με γραμματόσημο, είναι απόδειξη ότι ήσουν εκεί. Και στον εαυτό μου στέλνω εκτός από φίλους. Κι έχω τώρα ένα πάκο με κάρτες και γραμματόσημα που είναι η ταξιδιωτική μου ιστορία», λέει. 

Δες τον εαυτό σου σε γραμματόσημο 
Εντυπωσιακή η εφαρμογή που δημιούργησαν τα ΕΛΤΑ, την ELTA MyStamp, με την οποία μπορείς να φωτογραφίσεις τον εαυτό σου, τις στιγμές σου, τους φίλους σου, ό,τι θέλεις τέλος πάντων και να δημιουργήσεις το δικό σου μοναδικό γραμματόσημο, το οποίο μπορείς να στείλεις παντού. Υπάρχουν και θεματικές ενότητες, όπως αθλητισμός, γάμος, φιλία και άλλες. Στον αθλητισμό, ας πούμε, αν είσαι Παναθηναϊκός, η φωτογραφία σου μπορεί να είναι μέσα σε ένα τριφύλλι κι όλο αυτό να είναι ένα κανονικό γραμματόσημο, που μπορείς να το στείλεις με γράμμα σε ένα φίλο σου Ολυμπιακό.

© Θανάσης Καρατζάς