«Έσβησε» το σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης - Η νεότερη αντάρτισσα του ΕΛΑΣ (εικόνες)

Σε ηλικία 90 ετών έφυγε από τη ζωή το σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης κατά του ναζισμού, η αντάρτισσα Τιτίκα (Ελένη) Γκελντή - Παναγιωτίδου.

Έγινε αφίσα και γραμματόσημο, μα πάνω από όλα έγινε το σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης. Η Ελένη -ή Τιτίκα όπως τη φώναζαν- Παναγιωτίδου δεν ήταν ούτε 16 ετών, όταν οι ναζί έκαψαν το σπίτι της. Τότε, αποφάσισε να καταταγεί στους αντάρτες του ΕΛΑΣ. Για να την πάρουν δήλωσε ψευδώς πως έχει κλείσει τα 18 της χρόνια, έτσι η Τιτίκα ή Τίτο, ήταν μία από τις 30 γυναίκες που κατετάγησαν στην 9η Μεραρχία του ΕΛΑΣ στον Πεντάλοφο Κοζάνης. Ήταν η νεότερη αντάρτισσα και υπηρέτησε ως ανθυπολοχαγός και χρημάτισε διοικητής Λόχου των Ανταρτισσών.

Όταν το 1982 αναγνωρίστηκε η Εθνική Αντίσταση, η φωτογραφία της με υπόδειξη του τότε πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου αποτυπώθηκε σε γραμματόσημο για να τιμηθεί η Ενιαία Εθνική Αντίσταση 1941-44. Όταν τελείωσε ο πόλεμος, η Τιτίκα Παναγιωτίδου σπούδασε στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης και άσκησε τη δικηγορία για περισσότερα από 30 χρόνια.

Η Τίτο έγινε το σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης ποζάροντας στον φακό του Σπύρου Μελετζή στα βουνά στην σχολή αξιωματικών του ΕΛΑΣ στην Ρεντίνα Καρδίτσας. Έπειτα από χρόνια, όταν ρωτήθηκε ποιες φωτογραφίες του θεωρεί ενδεικτικές του αντάρτικου αγώνα, ο Μελετζής θα πει: «Χωρίς αμφιβολία, η αντάρτισσα η Τιτίκα και ο ανώνυμος αντάρτης που κρατάει το όπλο του και είναι σκαρφαλωμένος πάνω σε μια ράχη. Εξάλλου, αυτές οι δυο φωτογραφίες έκαναν το γύρο του κόσμου».

Για την ιστορική φωτογραφία είχε μιλήσει και η Παναγιωτίδου πριν από μερικά χρόνια στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, τον Ιό της Ελευθεροτυπίας αλλά και τον Στέλιο Κούλογλου για τις ανάγκες του τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα, από όπου και το απόσπασμα που ακολουθεί:

«Η οργάνωση έστειλε τον Μελετζή στο βουνό. Αυτός ήθελε να βγάλει φωτογραφίες για τους στρατιώτες, να δει και ανταρτίνες. Πήγαινε, του λένε, στην σχολή αξιωματικών και θα ικανοποιηθείς. Είχαμε το στρατηγό Πούντιο. Μας κάλεσε ένα πρωινό όλες τις αξιωματικίνες, τις 11, εμείς τρώγαμε εκεί στην λέσχη αξιωματικών. (...)

»Και λέμε εμείς τώρα όλες μαζί τι να μας θέλει ο στρατηγός; Μας παρουσιάζει τον Σπύρο Μελιτζή. Θέλει να σας βγάλει φωτογραφία. Για να δημοσιευθούν και να μάθουν και όλες οι γυναίκες ότι πραγματικά υπάρχουν γυναίκες που πολεμούν.

»Στο δρόμο αυτά μας τα έκανε πιο λιανά ο Μελιτζής και μας έβγαλε έξω εκεί που κάναμε τις ασκήσεις, με φόντο την απεραντοσύνη, να βγάζει φωτογραφία. Είχε μεγαλούτσικη μηχανή. Πότε κοντά, πότε αυτό, μια ανφάς, μια προφίλ, μία από εδώ, μια από εκεί.

»Και στο τέλος σταματάει και μας λέει. Θέλω να βρω το κατάλληλο πρόσωπο, το κατάλληλο προφίλ και να δείξω την Ελληνίδα που πολεμάει και αυτή θα κυκλοφορήσει σε όλα τα περιοδικά και στις εφημερίδες.

»Ωχ, η καρδιά μας άρχισε να χτυπάει. Όλες το ομολόγησαν και εγώ το ομολογώ. Γιατί η κάθε μία ήθελε αυτή να είναι το πρόσωπο που θα διαλέξει. Αγωνία. Νομίζω ότι δεν θα είχα τόση αγωνία αν ήταν να κυριεύσω ένα εχθρικό λόφο, που συνήθως κάνουν, και υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις, γιατί εκεί ήταν άλλο το θάρρος, άλλο να λες θέλω να βγω πρώτη, να προχωρήσω μπροστά. Εδώ ήταν κάτι άλλο.

»Ήμασταν 11 αντάρτισσες. Και ξαφνικά ανακοινώνει το όνομά μου. Οι άλλες στην άκρη και έβγαζε εμένα φωτογραφίες. Μία εδώ, μια εκεί, όπως είπα, ανφάς, προφίλ, έτσι, έτσι, έτσι. Μέχρι που κάποια στιγμή αναφωνεί: “Ναι, αυτό είναι, σε βρήκα”! Πολλές φωτογραφίες, εκ των οποίων η μία έγινε και γραμματόσημο της εθνικής αντίστασης το 1981 ή 1982, το 1982 μάλλον, γιατί το 1981 Οκτώβρη είχε βγει, με εντολή του Προέδρου μας, του Ανδρέα Παπανδρέου, γιατί εγώ ανήκω στο ΠΑ.ΣΟ.Κ., θέλω δεν θέλω θα το πω».