Γιατί ο αλγόριθμος του TikTok είναι το πραγματικό διακύβευμα της συμφωνίας με τις ΗΠΑ

Ο αλγόριθμος προτάσεων του TikTok ξαναμπαίνει στο μικροσκόπιο, αυτή τη φορά όχι για το τι μας «κολλάει» στην οθόνη, αλλά για το ποιος τον ελέγχει. Αφορμή είναι η συμφωνία της κινεζικής ByteDance για τη δημιουργία κοινοπραξίας που μεταφέρει τον έλεγχο της λειτουργίας της αμερικανικής έκδοσης του TikTok σε Αμερικανούς και διεθνείς επενδυτές, με κομβικό ρόλο της Oracle.

Το ερώτημα είναι απλό αλλά κρίσιμο: παραχωρεί πράγματι η ByteDance τον έλεγχο του αλγορίθμου ή απλώς αλλάζει βιτρίνα; Πρώην στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης σημειώνουν ότι παραμένει ασαφές αν ο «εγκέφαλος» του TikTok έχει μεταβιβαστεί, αδειοδοτηθεί ή απλώς επιβλέπεται από τρίτους. Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι πρόσφατα η ByteDance υποστήριζε πως θα προτιμούσε να κλείσει το TikTok στις ΗΠΑ παρά να πουλήσει τον αλγόριθμό του.

Κι όμως, αυτός ο αλγόριθμος είναι που έκανε το TikTok να ξεχωρίσει. Σε αντίθεση με πλατφόρμες όπως η Meta, που βασίζονται κυρίως στο κοινωνικό δίκτυο φίλων και ακολούθων, το TikTok χτίστηκε πάνω σε «σήματα ενδιαφέροντος». Δηλαδή, στο τι βλέπεις, πόσο μένεις, τι προσπερνάς, τι σε κάνει να επιστρέφεις. Το σύντομο βίντεο δίνει στον αλγόριθμο τη δυνατότητα να προσαρμόζεται διαρκώς, ακόμη και ανά ώρα της ημέρας, καταγράφοντας μικρές μεταβολές στη διάθεση και τις προτιμήσεις του χρήστη.

Το προβάδισμα του TikTok ενισχύθηκε και από το timing. Μπήκε νωρίς στην αγορά των short videos, πολύ πριν το Instagram λανσάρει τα Reels ή το YouTube (της Alphabet) τα Shorts. Αυτά τα χρόνια επιπλέον δεδομένων και πειραματισμού μεταφράζονται σήμερα σε τεχνολογικό πλεονέκτημα.

Ενδιαφέρον έχει και το εύρημα ερευνών που δείχνουν ότι ο αλγόριθμος δεν σερβίρει μόνο ό,τι «ξέρει» ότι μας αρέσει. Σε ποσοστό έως και 50% προτείνει περιεχόμενο εκτός των γνωστών μας ενδιαφερόντων, δοκιμάζοντας τα όρια της προσοχής μας και, τελικά, κρατώντας μας περισσότερο χρόνο στην εφαρμογή.

Με μια ελληνική ματιά, το TikTok θυμίζει καφενείο αλγορίθμων: μπαίνεις για έναν καφέ και φεύγεις έχοντας ακούσει ιστορίες που δεν ήξερες ότι σε νοιάζουν. Το ποιος κρατά το «μενού» – και ποιος γράφει τον αλγόριθμο – είναι πλέον ζήτημα όχι μόνο τεχνολογίας, αλλά γεωπολιτικής. Και εκεί ακριβώς παίζεται το πραγματικό παιχνίδι.

Πηγή: Reuters