Γάζα: Έγγραφα αποκαλύπτουν παρέμβαση της Χαμάς σε ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ

Εσωτερικά έγγραφα της Χαμάς, τα οποία είδε ο ευρωπαϊκός ειδησεογραφικός ιστοτόπος Euractiv, αποκαλύπτουν ότι η τρομοκρατική οργάνωση παρακολουθούσε στενά διεθνείς ΜΚΟ που δραστηριοποιούνταν στη Λωρίδα της Γάζας, αρκετές από τις οποίες λαμβάνουν άμεση χρηματοδότηση από την ΕΕ. Η Χαμάς απαιτούσε από «έμπιστα» άτομα, να συνεργάζονται με αυτές τις οργανώσεις.

Τα έγγραφα, που χρονολογούνται από το 2018 έως το 2022, βρέθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας από τις ισραηλινές αρχές κατά τη διάρκεια του πολέμου που ξεκίνησε μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) αποχαρακτηρίστηκαν τα έγγραφα και ερευνητές του Ινστιτούτου Παρακολούθησης ΜΚΟ με έδρα την Ιερουσαλήμ ανέλυσαν τα ψηφιακά και φυσικά αντίγραφα. Στη συνέχεια, ο οργανισμός κοινοποίησε τα έγγραφα και τα ευρήματά του στην Euractiv.

Τα έγγραφα προσφέρουν μια μοναδική εικόνα για το πώς ο Μηχανισμός Εσωτερικής Ασφάλειας (ISM), μια ειδική μονάδα εντός του Υπουργείου Εσωτερικών της Χαμάς, έλεγχε και ενέκρινε έργα που υλοποιούνταν από ΜΚΟ στη Λωρίδα της Γάζας. Τα αρχεία υποδηλώνουν επίσης ότι οι ευρωπαϊκές ΜΚΟ, έστω και άθελά τους, συνεργάστηκαν πολύ πιο στενά με την τρομοκρατική ομάδα από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.

ΜΚΟ και «εγγύητες»

Ερευνητές της NGO Monitor, μιας ισραηλινής οργάνωσης που παρακολουθεί τις ΜΚΟ, ανέφεραν ότι η Χαμάς χρησιμοποιούσε «εγγυητές» —κατοίκους της Γάζας που λειτουργούσαν ως σύνδεσμοι μεταξύ της Χαμάς και των σχετικών ΜΚΟ. Σε αυτούς τους «εγγυητές» συχνά ανατίθεντο σημαντικές διοικητικές θέσεις εντός των ΜΚΟ, όπως διευθυντής ή πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου.

Ενώ ορισμένα από αυτά τα άτομα ήταν μέλη της Χαμάς, άλλα περιγράφονται ως έμπιστοι υποστηρικτές ή ως «συνεργάτες της Χαμάς». Ο τελευταίος όρος χρησιμοποιήθηκε για να αναφερθεί σε ένα μέλος της χρηματοδοτούμενης από την ΕΕ ιταλικής ανθρωπιστικής ΜΚΟ, Cesvi.

Ένα έγγραφο με ημερομηνία Δεκεμβρίου 2022 απαριθμεί τα στοιχεία επικοινωνίας αρκετών εγγυητών και διευκρινίζει ότι αυτά τα άτομα θα μπορούσαν να «τα εκμεταλλευτούν για λόγους ασφαλείας, προκειμένου να διεισδύσουν σε ξένες οργανώσεις και να καταγράψουν τις κινήσεις τους».

Τα έγγραφα αποκάλυψαν επίσης ότι η Χαμάς είχε εκτεταμένη γνώση των εσωτερικών λειτουργιών των ΜΚΟ. Σε μια έκθεση του 2020, αξιωματούχοι της Χαμάς σημείωσαν ότι τα γραφεία του Διεθνούς Ιατρικού Σώματος (IMC), ενός διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού, έκλεισαν για μια εβδομάδα επειδή αρνήθηκε να υποβάλει οικονομικές και διοικητικές αναφορές στη Χαμάς. Αφού η χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ ΜΚΟ συμμορφώθηκε με τις εντολές της Χαμάς, τα γραφεία της άνοιξαν ξανά.

Σε έγγραφο με ημερομηνία Δεκεμβρίου 2022, οι αρχές της Χαμάς σημείωσαν ότι ο νυν διοικητικός διευθυντής της IMC είναι μέλος της τρομοκρατικής ομάδας, με βαθμό λοχαγού.

Η σύνδεση με την Oxfam

Τα έγγραφα δείχνουν επίσης ότι η Χαμάς επιδίωξε να εκμεταλλευτεί το έργο των ΜΚΟ για τις στρατιωτικές της δραστηριότητες.

Σε έγγραφο με ημερομηνία 16 Ιουνίου 2021, η Χαμάς σημειώνει ότι η Oxfam, μια διεθνής συνομοσπονδία Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων κατά της φτώχιας, συνεργάστηκε με μια τοπική ομάδα που συνδέεται με τη Χαμάς για την υλοποίηση ενός έργου άρδευσης οπωροφόρων δέντρων. Η τρομοκρατική ομάδα ισχυρίστηκε ότι το έργο θα συνέβαλε στην επίτευξη των στρατιωτικών της στόχων.

Το αρδευτικό έργο της Oxfam πραγματοποιήθηκε σε «παραμεθόρια περιοχή και είναι ευαίσθητο από άποψη ασφάλειας », σημείωσε η Χαμάς, προσθέτοντας ότι τα οπωροφόρα δέντρα «είναι γνωστό ότι αποτελούν κάλυψη για δραστηριότητες αντίστασης σε παραμεθόριες περιοχές».

Ερευνητές από την NGO Monitor δήλωσαν ότι η Χαμάς «διασφάλισε ότι αυτό το έργο της Oxfam υλοποιήθηκε κατά τρόπο που να συνάδει με τη διατήρηση και την απόκρυψη τακτικά πλεονεκτικών θέσεων για τις δυνάμεις της». Η ΕΕ χρηματοδότησε το έργο.

Σε δήλωσή της προς την Euractiv, η Oxfam δήλωσε ότι «λαμβάνει εξαιρετικά σοβαρά υπόψη τον κίνδυνο εκτροπής της βοήθειας στη Γάζα, όπως και σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων της παγκοσμίως. Η Oxfam δεν έχει καμία σχέση με τη Χαμάς ή οποιαδήποτε άλλη παλαιστινιακή ένοπλη ομάδα. Η Χαμάς δεν ελέγχει, δεν κατευθύνει ούτε επηρεάζει το προγραμματικό μας έργο. Καμία χρηματοδότηση της Oxfam δεν πηγαίνει στη Χαμάς ή σε οποιαδήποτε άλλη παλαιστινιακή ένοπλη ομάδα».

Η Cesvi δεν απάντησε στα αιτήματα της Euractiv για σχολιασμό κατά τη στιγμή της δημοσίευσης.