Σύμφωνα με την σουηδική υπηρεσία ισότητας, η αύξηση της βίας προς γυναίκες πολιτικούς συνιστά απειλή για τη δημοκρατία
Η αύξηση των απειλών, της παρενόχλησης και του μίσους προς γυναίκες πολιτικούς στη Σουηδία έχει οδηγήσει πολλές από αυτές να απομακρύνονται από τη δημόσια ζωή ή να αυτολογοκρίνονται, προειδοποιεί η Σουηδική Υπηρεσία Ισότητας, με την κατάσταση να συνιστά «μεγάλη απειλή για τη δημοκρατία».
Η περίπτωση που άναψε συναγερμό στη Σουηδία
Την περασμένη Οκτώβριο, η Anna-Karin Hatt, τότε πρόεδρος του Κεντρώου Κόμματος της Σουηδίας παραιτήθηκε μετά μόλις πέντε μήνες, επικαλούμενη κινδύνους για την προσωπική της ασφάλεια και απειλές κατά της ζωής της. «Να χρειάζεται συνέχεια να ρίχνεις ένα βλέμμα πάνω σου και να μη νιώθεις ασφαλής, ούτε καν στο σπίτι… Με έχει επηρεάσει πολύ πιο βαθιά απ’ όσο νόμιζα», είπε τότε.
Η απόσυρση της Hatt έφερε ξανά στο προσκήνιο τη συζήτηση για το πόσο ασφαλείς είναι οι γυναίκες στην πολιτική, ακόμη και σε μια χώρα όπως η Σουηδία, που συχνά θεωρείται παγκόσμιο πρότυπο ισότητας των φύλων.
Στατιστικά που ανησυχούν
Παρά τη φήμη της Σουηδίας ως χώρας με ανεπτυγμένες νόρμες ισότητας, η πρόσφατη έρευνα ασφάλειας πολιτικών του 2025 δείχνει ένα διαφορετικό πρόσωπο για τις γυναίκες στην πολιτική. Σύμφωνα με τα στοιχεία: το 26,3% των γυναικών αιρετών είπε ότι δέχθηκε απειλές ή παρενόχληση λόγω της θέσης της, έναντι 23,6% των ανδρών. Όταν ρωτήθηκαν αν νιώθουν ευάλωτες, το 32,7% των γυναικών απάντησε θετικά, σε σύγκριση με 24% των ανδρών. Ανάμεσα σε πολιτικούς με μεταναστευτικό ή μειονοτικό υπόβαθρο, ανεξάρτητα από φύλο, το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι αισθάνονται ευάλωτοι ήταν 31,5%, σημαντικά πάνω από το 24,1% όσων δήλωσαν σουηδική καταγωγή.
Το συχνότερο αποτέλεσμα, όπως αναφέρθηκε στην έρευνα, είναι η μείωση της δραστηριότητας στα social media, η αποχή από δημόσιες τοποθετήσεις ή η αποφυγή ανάμειξης σε ευαίσθητα θέματα.
Το “παγωμένο” αποτέλεσμα στη δημόσια συζήτηση
Ερευνητές και πολιτικοί επιστήμονες στη Σουηδία εκφράζουν φόβο ότι το πολιτικό κλίμα έχει γίνει πιο εχθρικό και πολωμένο, κάτι που μεταφράζεται σε αυτολογοκρισία και υποχώρηση από σημαντικά ζητήματα.
Η ερευνήτρια σε θέματα πολιτικής βίας και φύλου, Sandra Håkansson, επισημαίνει πως πολλές γυναίκες πολιτικοί αποφεύγουν να τοποθετηθούν δημόσια σε «υψηλού ρίσκου» ζητήματα, όπως η μεταναστευτική πολιτική, φοβούμενες τις συνέπειες.
«Η βία θέτει τα όρια της δημόσιας συζήτησης», λέει και το αποτέλεσμα είναι ένας διάλογος με λιγότερες φωνές, χειρότερη νομοθετική αντιπροσώπευση και υποχώρηση της ποικιλίας απόψεων.
Η … «κανονικότητα» των απειλών — και η ευθύνη όλων
Για κάποιες γυναίκες πολιτικούς οι απειλές και η παρενόχληση έχουν γίνει ένα «εργασιακό ρίσκο» που δεν είναι πια αναγκαστικά προσωρινό. Η αποχώρηση της Hatt είναι χαρακτηριστική, και προκαλεί ανησυχία.
Μία από αυτές είναι η Amineh Kakabaveh μια πρώην σουηδή βουλευτής με κουρδο-ιρανική καταγωγή, που έχει ζήσει από πρώτο χέρι τις απειλές, έχει χρειαστεί αστυνομική προστασία, και δηλώνει πως η αύξηση της επιρροής των social media και το «σκληρότερο, πιο εχθρικό» πολιτικό κλίμα παίζουν κεντρικό ρόλο στο πρόβλημα.
Όπως αναφέρει, σε δομές εξουσίας με παραδοσιακά ανδροκρατούμενη κουλτούρα, και όπου κυριαρχούν άνδρες, γυναίκες, και ειδικά γυναίκες με μεταναστευτικό ή μειονοτικό υπόβαθρο, γίνονται πιο εύκολα στόχοι: «κάθε μία που απειλείται αντιπροσωπεύει ένα δημοκρατικό έλλειμμα».
Η υπουργός Ισότητας, Nina Larsson, προειδοποιεί πως όταν γυναίκες απομακρύνονται από την πολιτική ή σωπαίνουν πλήττεται η ίδια η δημοκρατία και ο δημόσιος διάλογος. Απευθύνει έκκληση για «καθαρή αλλαγή κουλτούρας» όσον αφορά τις διαδικτυακές συμπεριφορές και ζητά από τις εταιρείες social media να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την αντιμετώπιση του μίσους και των απειλών.
