Η Ουκρανία προχωρά σε αλλαγές στο «ειρηνευτικό σχέδιο» των ΗΠΑ - Τα σημεία που παραμένουν σε παρένθεση

Πηγές που γνωρίζουν το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ουκρανίας, Ρωσίας και ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι το Κίεβο τροποποίησε σημαντικά το «ειρηνευτικό σχέδιο» των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου, αφαιρώντας ορισμένες από τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της Ρωσίας. Και αυτό, την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες προειδοποίησαν τη Δευτέρα ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί σύντομα συμφωνία.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενδέχεται να συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο αργότερα αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με πηγές, εν μέσω μιας σειράς τηλεφωνικών κλήσεων μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον, με την Ουκρανία να πιέζει για τη συμμετοχή της Ευρώπης στις συνομιλίες.

Τι προέβλεπε το αρχικό σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία;

Το αρχικό αμερικανο-ρωσικό σχέδιο 28 σημείων καταρτίστηκε τον περασμένο μήνα από τον Κίριλ Ντμίτριεφ, ειδικό απεσταλμένο του Βλαντιμίρ Πούτιν, και τον εκπρόσωπο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ. Το σχέδιο αυτό καλεί την Ουκρανία να αποσυρθεί από τις πόλεις που ελέγχει στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, να περιορίσει το μέγεθος του στρατού της και να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων την Κυριακή στην Ελβετία – με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, και τον αρχηγό του προσωπικού του Ζελένσκι, Αντρίι Γερμάκ – το σχέδιο αναθεωρήθηκε ουσιαστικά. Πλέον περιλαμβάνει μόνο 19 σημεία. Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι εταίροι του λένε ότι η υπάρχουσα πρώτη γραμμή πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης για τις εδαφικές συζητήσεις.

Τη Δευτέρα, ο Ζελένσκι δήλωσε: «Από τώρα, μετά τη Γενεύη, υπάρχουν λιγότερα σημεία, όχι πλέον 28, και πολλά σωστά στοιχεία έχουν ενσωματωθεί σε αυτό το πλαίσιο», προσθέτοντας ότι ευαίσθητα ζητήματα θα συζητηθούν με τον Τραμπ.

Λένε ότι δεν μπορεί να υπάρξει αναγνώριση εδαφών που κατασχέθηκαν από τη Ρωσία στρατιωτικά και ότι το Κίεβο θα πρέπει να λάβει τις δικές του αποφάσεις για το αν θα ενταχθεί στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ - κάτι στο οποίο το Κρεμλίνο θέλει να ασκήσει βέτο ή να επιβάλει όρους. Ο πρώτος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Σεργκέι Κισλίτσια, δήλωσε στους Financial Times ότι τέτοια ζητήματα έχουν «τοποθετηθεί σε παρενθέσεις» για να αποφασίσουν αργότερα ο Τραμπ και ο Ζελένσκι.

Ο Τραμπ λέει ότι «κάτι καλό μπορεί να συμβαίνει»

Ο Ρούμπιο χαιρέτισε τις συνομιλίες της Κυριακής ως «πολύ πολύ θετικές». Γράφοντας στο Truth Social τη Δευτέρα, ο Τραμπ, ο οποίος μέρες νωρίτερα είχε κατηγορήσει την ηγεσία της Ουκρανίας ότι έχει «μηδενική ευγνωμοσύνη», υιοθέτησε επίσης θετικό τόνο. «Είναι όντως πιθανό να σημειώνεται μεγάλη πρόοδος στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας;;; Μην το πιστεύετε μέχρι να το δείτε, αλλά κάτι καλό μπορεί να συμβαίνει. Ο ΘΕΟΣ ΝΑ ΕΥΛΟΓΕΙ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ!», έγραψε.

Η αντιπροσωπεία της Ουκρανίας ενημέρωσε τον Ζελένσκι για τις συνομιλίες τη Δευτέρα, μετά την επιστροφή της στο Κίεβο από τη Γενεύη. Χαρακτήρισαν την τελευταία έκδοση του σχεδίου ως πιο ρεαλιστική. Ο Ζελένσκι μίλησε με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς, και τον προέτρεψε να εμπλέξει ευρωπαϊκές χώρες στη διαδικασία. Ο Βανς φέρεται να συμφώνησε. Ωστόσο, κατά την πιο ξεκάθαρη μέχρι στιγμής ένδειξη, το αρχικό σχέδιο των 28 σημείων - που θεωρείται ευρέως ευνοϊκό για τη Μόσχα - εξακολουθεί να μην καλύπτει αρκετές βασικές απαιτήσεις του Κρεμλίνου, με τον κορυφαίο βοηθό του Πούτιν για θέματα εξωτερικής πολιτικής να δηλώνει τη Δευτέρα ότι η Μόσχα θα επιδιώξει να «επαναεπεξεργαστεί» μέρη του.

«Μας δόθηκε κάποιο είδος σχεδίου... το οποίο απαιτεί περαιτέρω αναδιατύπωση», δήλωσε ο Γιούρι Ουσακόφ, προσθέτοντας ότι «πολλές διατάξεις» του σχεδίου φάνηκαν αποδεκτές από τη Ρωσία, αλλά άλλες θα «απαιτούσαν τις πιο λεπτομερείς συζητήσεις και αναθεώρηση μεταξύ των μερών».

Η Μόσχα θα αλλάξει το νόημα και τη σημασία βασικών σημείων;

Υπογραμμίζοντας τη σκληρή στάση του Κρεμλίνου, ο Ουσακόφ δήλωσε ότι η Μόσχα θα απορρίψει μια ευρωπαϊκή αντιπρόταση από το Σαββατοκύριακο, η οποία, σύμφωνα με αντίγραφο που είδε το Reuters, αλλάζει το νόημα και τη σημασία βασικών σημείων που αφορούν την ένταξη στο ΝΑΤΟ και το εδαφικό καθεστώς. «Το ευρωπαϊκό σχέδιο, με την πρώτη ματιά... είναι εντελώς αντιεποικοδομητικό και δεν λειτουργεί για εμάς», είπε.

Νέα θύματα 

Καθώς οι διαπραγματευτές προσπαθούσαν να αναθεωρήσουν ένα πλαίσιο, η Ουκρανία και η Ρωσία κατέγραψαν θύματα το πρωί της Τρίτης, μετά από ανταλλαγή φονικών επιθέσεων κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ο υπηρεσιακός κυβερνήτης της περιφέρειας του Ροστόφ στη Ρωσία δήλωσε ότι τουλάχιστον τρία άτομα σκοτώθηκαν από ουκρανικά πλήγματα. Οι αρχές στο Κίεβο δήλωσαν ότι τουλάχιστον ένα άτομο σκοτώθηκε και επτά τραυματίστηκαν στην πρωτεύουσα, μετά από μια μπαράζ πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών που στόχευσαν τον ενεργειακό τομέα της χώρας.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ έμειναν άναυδες την περασμένη εβδομάδα όταν το αρχικό σχέδιο διέρρευσε στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Ο υπουργός στρατού, Νταν Ντρίσκολ - φίλος και συμμαθητής του Βανς στο πανεπιστήμιο - στάλθηκε στο Κίεβο με στρατιωτική αντιπροσωπεία για να ενημερώσει τον Ζελένσκι για το περιεχόμενό του.

Έκτοτε, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν επιδιώξει να αναθεωρήσουν το έγγραφο, το οποίο φαίνεται να είχε αρχικά γραφτεί στα ρωσικά. Οι ηγέτες της ΕΕ που συμμετείχαν σε σύνοδο κορυφής ΕΕ-Αφρικής στην Αγκόλα χαιρέτισαν έναν βαθμό προόδου, αλλά δήλωσαν ότι απομένει πολύ περισσότερη δουλειά να γίνει και επέμειναν ότι η Ευρώπη πρέπει να συμμετάσχει πλήρως και η Ρωσία πρέπει να είναι παρούσα για να προχωρήσουν ουσιαστικά οι συνομιλίες.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, επαίνεσε τη «νέα δυναμική», λέγοντας μετά από συνομιλίες στο περιθώριο της συνόδου κορυφής ότι ενώ τα ζητήματα παραμένουν, «η κατεύθυνση είναι θετική». Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε επίσης το «βελτιωμένο ειρηνευτικό πλαίσιο» που συμφωνήθηκε στην Ελβετία «μια σταθερή βάση για να προχωρήσουμε», αλλά πρόσθεσε: «Απομένει να γίνει δουλειά». Η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι οι βασικές αρχές στις οποίες η ΕΕ θα επιμένει πάντα είναι ότι «το έδαφος και η κυριαρχία της Ουκρανίας πρέπει να γίνονται σεβαστά - μόνο η Ουκρανία, ως κυρίαρχη χώρα, μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τις ένοπλες δυνάμεις της».

Ο Ζελένσκι βρίσκεται στην πιο ευάλωτη θέση του από την έναρξη του πολέμου, μετά από ένα σκάνδαλο διαφθοράς που οδήγησε στην απόλυση δύο υπουργών του, ενώ η Ρωσία σημειώνει κέρδη στο πεδίο της μάχης.

Πηγή: The Guardian